Cùng nhau DIY Hi-end Volume control...

Đã từ lâu em suy nghĩ về vấn đề cái chỉnh âm lượng của ampli, Tây gọi là cái Volume control.
Đầu tiên em tìm hiểu về nó 1 chút:
Bất kể hệ thống nghe nhìn nào cũng có bộ phận cơ bản này. Nó làm nhiệm vụ điều chỉnh âm lượng hay còn gọi độ to nhỏ của âm thanh theo mức độ nghe lớn nhỏ của chúng ta. Em chưa thể hình dung 1 hệ thống nghe nhìn mà mức âm thanh cố định không chỉnh được nó sẽ như thế nào. Có lẽ thế giới thay đổi bao nhiêu đi nữa thì cái volume cứ vẫn tồn tại, kể từ khi phát minh ra nó thì mặc nhiên nó sẽ tồn tại cùng xã hội loài người.
Tóm lại chúng ta không thể thiếu nó được (Trừ mấy cụ bị nghễnh ngãng :lol: )

 

Cụ bắt chân đi để anh em con theo

 

Ý tưởng thì em có rồi cụ ạ, nhưng đến lúc thi công cũng còn 1 chặng đường dài nữa.
Để điều khiển âm lượng em tạm thời chia làm 3 loại (Thực chất là 2 loại: Số - Digital và tương tự - Analog).
- Loại tương tự là can thiệp vào ngay chính tín hiệu âm thanh. Bao gồm các loại volume ALPS, DACT, KHOZMO... và các loại volume dạng Shunts, R2R. Bao gồm cả loại có điều khiển từ xa dùng mô tơ xoay volume, rơ le đóng ngắt Shunts và R2R.
- Loại số là can thiệp bằng thuật toán vào tín hiệu số trước khi chuyển đổi thành tương tự. Bao gồm các loại điều khiển âm lượng của CD (Không phải tất cả CD vì 1 vài loại cũng là xoay cái volume bằng mô tơ thay cho cơm thôi), điều khiển âm lượng trong các phần mềm nghe nhạc trên computer, điều khiển âm lượng của ampli kỹ thuật số...
- Loại lai là tín hiệu tượng tự qua AD chuyển thành số rồi dùng phần mềm điều chỉnh số sau đó qua giải mã DA để quay lại tượng tự.

 

Vấn đề em và mọi người cùng quan tâm là ngoài chức năng điều chỉnh âm lượng ra, bản thân bộ phận này có can thiệp gì vào chất lượng của âm thanh không?
Em tập chung vào cái volume dạng tương tự, cái số thì quá tầm kiến thức và quá tầm DIY nên sẽ dừng mức độ tìm hiểu cái hay và dở của nó thôi.
Chắc chắn là volume có ảnh hưởng chất lượng âm thanh. Vì thế có cái volume chỉ vài ngàn đồng, cũng có cái vài trăm đô như DACT hay KHOZMO... Nếu bằng lòng với cái volume mua vài trăm đô thì em cũng cố mua dùng cho yên tâm. Nhưng xem ra đắt vậy nhưng cũng còn nhiều thứ cần bàn.
Em muốn các cụ phân tích giúp cái hay dở của từng loại các cụ đã từng dùng hay Tây hoặc Ta đã dùng, nếu biết được ưu điểm nhược điểm từng loại thì sẽ có phương án giải quyết Hay - Rẻ - Dễ theo đúng tinh thần DIY.
Xin mời các cụ :arrow:

 

Đây là hình dạng của 1 vài loại volume tiêu biểu, từ loại vài chục ngàn đến loại vài trăm đô.

 

Cụ gãi đúng chỗ ngứa rồi Hôm qua đi có việc em ghé qua một hàng đồ cũ thấy mấy cái volume tháo máy rất chắc chắn và đẹp, nghĩ lại mới thấy được tầm quan trọng của "cửa ngõ" này. Một điều nữa em thấy rằng dù công nghệ chế tạo ngày nay rất cao, nhưng volume nấc vẫn được dùng rất nhiều trong các ampli đắt tiền (loại không có chức năng điều khiển từ xa).
Em không đủ trình để bàn về cái nào hay hơn, nhưng về mặt vật lý thì em thấy volume nấc ưu điểm hơn hẳn về mặt tiếp xúc giữa cái điểm khi xoay, việc vệ sinh, thay đổi R cho loại volume này, người chơi cũng có thể chủ động được. Tất nhiên việc R có khoảng cách nhất định giữa nấc tiếp theo vẫn là nhược điểm của loại volume này.
Volume trơn ngày càng được sử dụng rộng hơn cùng với volum số để đáp ứng công nghệ điều khiển từ xa được thiết kế nhiều cho các ampli.
Trong giới hạn của việc "chơi" , volume thì đã được nói rất nhiều trong các topic khác, em nghĩ là cụ Tú nên phát triển sản phẩm thương mại là Volume + Input Selec + Hiển thị điều khiển từ xa (khắc phục những nhược điểm của các cụ đi trước) cho năm 2013 đi ạ!

 

DACT thì còn xếp sau Khozmo 1 bậc. Ưu điểm của dact là nhỏ gọn, chất lượng sản xuất đồng đều hơn. Khozmo thì kích thước lớn, đầu ra không ổn định, vì tất cả đều lắp ráp thủ công. Em xài 5 cái khozmo thì cả 5 đều không cái nào giống hệt cái nào hết. Nhưng mà 1 khi đã xài rồi thì mới thấy Khozmo thật là tẹt giời. Alps có 1 con volume khác làm riêng biệt cho audio, em cắn răng cắn cỏ mới dám ẳm 1 em về, vẫn chưa dám xài.

Dự án sắp tới em đang theo là volume relay 8-bit 256 bước, điều khiển bằng Arduino, có màn hình lcd cảm ứng. Cái này bữa em có khoe anh lynhan với pointed rầu :lol:

 

Cụ có gì cụ khoe ảnh ra đi! Em thấy cụ toàn đồ hịn. :lol:

 

Vụ này em đang nghiên cứu thêm để tránh đi vào luẩn quẩn, nhưng sẽ đi đến cùng. Tiêu chí chất lên hàng đầu. Em đang ngắm kỹ 2 chú DACT và KHOZMO, cố tìm gót chân Asin của nó.

 

Khổ nỗi KHOZMO chỉ dùng điên trở Dale, 1% ồn 100ppm. Mà các cụ hay cho rằng điện trở dale không hí èn.

 

Các cụ xem mấy chú volume khủng đều cấu trúc này...

 

Cái trên mới được gọi là hơi khủng thôi, cái dưới thì khủng được 1 nửa.

Cái trên thì tín hiệu đi qua 1 đống trở. Cái dưới thì tổng trở của cái volume thay đổi theo từng vị trí khác nhau.

 

Em thấy có cào thủ lắp quả volume khậc khậc kiểu này, sau độ 1 năm sử dụng thì mỗi lần vặn to nhỏ ngoài tiếng khậc khậc bẩm sinh nó còn khuyến mãi thêm cho gia chủ với mỗi tiếng khậc là một tiếng bụp ra loa, nghe vui tai phết :wink:

 

Ngày xưa chơi radio, cái chuyển band bẩn rất khó lau, chỉ thợ chuyên nghiệp mới làm được, trường hợp bọc kín, bẩn thì chịu với loại chuyển band nhiều nấc bị bẩn, mòn tiếp điểm tiếp xúc kém, khi chuyển band sóng loa kêu sột soạt, lây lay cái chuyển band nó mới tiếp xúc...
Bây giờ dùng volum kiểu này khi bẩn rất khó vệ sinh tiếp điểm, nếu cứ để vậy thì âm thanh xen lẫn sột soạt nghe cũng vui tai :mrgreen:
Loại volum truyền thống, hỏng thì mua cái mới thay cũng đơn giản, tiện sử dụng, bẩn lau cũng dễ , bởi thế cho nên từ cổ chí kim, người ta đều dùng chiết áp trong hầu hết các dụng cụ nghe nhìn.
Tôi thì cứ truyền thống dùng cho đỡ mệt .

 

Đây có phải chính là cái em đang thỉnh giáo cụ không? Và xử nó thi DIY bó tay đúng ko ạ?

 

Em chả biết với các cao thủ thì có bó tay hay không, nhưng với thấp thủ như em thì đúng là botay.com
À mà thỉnh thoảng nó còn xả hàng bằng cách nếu gia chủ vặn không khéo tay thì cái núm nó lúc lắc và âm thanh ào ạt xông ra loa. Nửa đêm phê lòi... :mrgreen:

 

Mỗi tiếng khậc khậc kèm 1 tiếng bụp thì nó có ngay từ đầu chứ chả phải sau 1 thời gian sử dụng. Lý do là gia chủ không đọc kỹ trước khi dùng

@Sen: chuyển từ ánh sáng sang khậc khậc nhé có phương án mỗi tội hơi tốn tí :mrgreen:

 

Hình như cụ nắm được vấn đề rồi. Cụ có thể trình bày được ko. Lấy chất lượng làm đầu, tốn kém sẽ tính sau.

 

Em thật là lúc đầu nó ra răng thì em chả biết vì lúc gia chủ than phiền với em là sau 1 năm sử dụng, dưng em nghĩ nó mà bụp bụp ngay lúc mới thay thì cào thủ này đã ném vào sọt rác chứ chả đợi lâu thế :wink:

 

Tiếng lụp bụp này hình như mới nó cũng có rồi. Cách sử lý khá đơn giản.

 

Em dùng Khozmo, mua thử 2 cái , về linh kiện thì ko dám ý kiến chứ cấu trúc bên trong nó làm em hơi bị thất vọng. Giống như anh nói nó dùng điện trở có sai số nên chả cái nào giống cái nào .

 

Loại volume shunt nhiều bước nếu tốt và đặc tính của chổi quét thì cũng không gây tiếng kêu "khặc khặc" do hở mạch đâu. Tuy nhiên hay, dở thì còn nhiều điều phải bàn.
dưới đây là loại dùng trở dale và loại trở imprinted.

 

Có bác nào dùng qua volume biến thế chưa ? nghe nói đây mới là volume hiend.

 

Chuẩn nhưng mắc quá.

@TAT: nghiên cứu trước qua cái file kèm theo nhé rồi bàn thêm sau. Em đã làm 1 cái gần giống theo ý tưởng của họ được vài niên rồi. Giờ muốn làm thêm 1 bộ hoàn chỉnh ở mức cao hơn.

 

trên ebay có bán cái khung volume điện trở, giá khá rẻ nếu mua số nhiều. kế đó ta đặt mua bộ kit điện trở Dale 1% dùng riêng cho volume này. Sau đó chịu khó hàn từng con điện trở vào khung và ta sẽ có 1 cái volume chất lượng tốt với giá rẻ nhất có thể.