Đầu đĩa than, một vài khái niệm.

Chào các bác,

Nhiều bác ở đây hiện đang sử dụng hàng ngày đầu đĩa than, tuy vậy cũng có rất nhiều anh em chưa bao giờ sử dụng, chỉ có một cái hình dung duy nhất là cái máy gì đó có cái cần và một cái mâm quay quay mà thôi.

Vậy nhà cháu cũng xin có mấy lời đế các bác chưa biết thì có cái khái niệm ban đầu, bác nào biết rồi thì thêm vào cho nó đầu đủ, bác nào thấy sai thì phải bảo ngay nha.

1. Những bộ phận chính:
- Bộ cơ: Bao gồm một hay nhiều cái mô tơ, dùng để làm quay cái mâm, trên đó để đĩa than. Mô tơ này có nhiều loại,sử dụng nhiều kiểu. Dùng điện một chiều, xoay chiều, mô tơ bước, mô tơ kiểu xéc vô... Truyền lực qua mâm quay bằng bánh răng, bằng dây cu roa, bằng bánh tỳ, bằng khí nén... Mâm quay có thể quay trên vòng bi, quay trên đá kiểu bánh răng đồng hồ... Tất cả những phương án trên đều đi đến mục đích cuối cùng làm làm sao cho cái mâm quay luôn ở chế độ ổn định nhất có thể. Ổn định về vận tốc, về độ định tâm, về mặt phẳng của đĩa.
- Đầu đọc: Phần đầu đọc gồm các bộ phận chính như đầu đọc, tay nâng, dây truyền tín hiệu. Phần đầu đọc hay được gọi là đầu tết, bao gồm một kim làm bằng rất nhiều chất liệu khác nhau, qúy nhất là kim cương, saphia... đặt vào rãnh của đĩa than, đầu kia có thể được nối với đầu nam châm và đầu nam châm này chuyển động trong cuộn dây (MM) hoặc làm cuộn dây chuyển động trong từ trường nam châm (MC) tạo thành tín hiệu điện. Phần tay nâng, phần này dùng để giữ cho đầu đọc tỳ lên đĩa một lực nhất định, không quá lớn làm hư hỏng đầu đọc và đĩa, cũng không quá nhỏ để tín hiệu ra không tốt. Nói chung, phần này là tập trung của rất nhiều phương án giải quyết thuần túy mang tính chất cơ học. Ta có thể dễ nhìn thấy nhất là quả cân thăng bằng, các biện pháp giảm chấn bằng dầu nhớt... Phần cuối cùng là dây dẫn, lưu ý các bác là phần dây dẫn này do chỉ dùng để tải một dòng điện cực nhỏ nên cái dây này thường được làm bằng dây bạc, và bé tí. Bác nào thấy cái này nó hơi to một chút là có vấn đề đó.

Đã xong những bộ phận chính, bi giờ ta chuyển qua những phụ kiện, những lưu ý khi chọn một cái đầu đĩa than.

1. Vành băm: Vành băm là gì?
Khi ta nhìn thấy một cái đầu đĩa than, đập vào mắt ta là cái mâm quay, nơi ta để đĩa than lên đó. Vậy vành băm là cái vành xung quanh cái mâm đó, nó không liền mà được khía rãnh chia nhỏ chu vi cái vành ra làm nhiều phần bằng nhau. Vành băm có thể chia làm 2 hoặc 3 tầng.
Vành băm dùng để làm gì?
Vành băm khi mâm quay quay, vành băm cũng quay theo, khi có một tia sang chiếu vào vành băm, tốc độ quay của mâm quay tỷ lệ với độ dài của vết băm. Do vậy, khi ta chọn tốc độ của mâm quay chẳng hạn là 33 1/2 vòng/ phút, ta sẽ xoi cái vành băm của tốc độ này, sau đó chỉnh tốc độ mâm quay sao cho ta nhìn rõ các vành băm này không bị nhòe. Như vậy vành băm có tác dụng chỉnh cho tốc độ quay của mâm quay chính xác bằng tốc độ ghi của đĩa.

Nói chung, càng nhiều vành băm thì đầu đĩa than càng xịn.

2. Đầu MM và MC:
MM: Nam châm động. Ngay cái tên cũng cho ta biết nguyên lý hoạt động của đầu đọc loại này. Tiện đây cũng nhắc lại cái nguyên lý tạo dòng điện cơ bản để mấy bác đã học nhưng quên rồi. Đó là khi có chuyển động của một khung dây kim loại trong từ trường thì sẽ tạo ra dòng điện (quy tắc bàn tay phải) và ngược lại, khi có dòng điện chạy trong khung dây được đặt trong từ trường thì sẽ tạo ra chuyển động (quy tắc bàn tay trái). Trong trường hợp này, cuộn dây đứng yên mà nam châm thì chuyển động tạo nên dòng điện tỷ lệ thuận với tần số âm thanh được ghi trên đĩa than. Đầu đọc MM cho ra tín hiệu điện lớn hơn so với MC, nhưng do nam châm có khối lượng lớn hơn cuộn dây nên xét về mặt cơ học, do có lực quán tính sẽ lớn nên tín hiện điện sẽ không đáp ứng nhanh bằng MC hay nói một cách khác, không chi tiết và độ động bằng MC.

MC: Như trên đã nói, tương tự về mặt lý thuyết tạo dòng điện với MM nhưng trường hợp này, cuộn dây thì chuyển động còn nam châm thì đứng yên.

Câu hỏi đặt ra là MM không bằng MC như thế nhưng tại sao vẫn có người dùng MM? Câu trả lời là: Do chi phí chế tạo MM nhỏ hơn rất nhiều so với MC, do vậy cùng một giá tiền thì MM sẽ có chất lượng tốt hơn MC. MC chỉ thực sự tốt trong những trường hợp có giá tiền >$500. Do vậy, để phù hợp với mọi người, MM vẫn được ưa chuộng bởi giá thành và chất lượng.

3. Nối mass cho đầu đĩa than:
4. Vệ sinh và bảo quản đĩa than:
5. Khuyếch đại tín hiệu đĩa than trước khi ra ampli:
6. Các loại tay cơ, tay thẳng, tay cong hay dàn cơ:
7. Truyền động dây cu roa, bánh tỳ, hay trực tiếp:
8. Các phương án giảm chấn cho đầu đĩa than:

Mời các bác tiếp.

 

Tiếp đê bác ơi, sao mà

Đang hay thì đứt dây đàn
Đang khi buồn ... ngủ thì nàng đến chơi

hic hic

 

Mừng quá, em đang ở HK nè, đi bộ rã cẳng thì gặp 1 hàng bán toàn kim là kim, giá từ HKD180 - HKD2300 ( khoảng VND400K - VND5mil ) vậy nhờ bác tư vấn em nên mua cái kim nào cho con Sony củ chuối của em,vì cụ có vẻ phều phào quá rồi, em thấy kích cỡ chẳng cái nào giống cái nào mới chết chứ, bác không gíup thì em lăn quay ra đây thôi.

Cảm ơn nhiều.

 

Ối sời, cụ đang ở HK thì nhất rồi còn gì. Theo em cụ nên mua cái nào nó tương đương về giá tiền với cái LP ở nhà của cụ. Vì mua hơn thì cũng chẳng giải quyết được cái gì, mà sau này nếu cụ nâng cấp đầu thì việc mua cái kim trên nét và gửi về shipping cost cũng chẳng đáng là bao. Còn không thì cụ cứ việc mua 2 cái, một cái dùng bi giờ, một cái phòng cho sau này. Không nếu cụ nhiều xiềng thì cứ làm mỗi loại một cái, về nhà test là okie cụ nhỉ.

Các cụ chơi đĩa than nên đầu tư khẩn trương một bộ làm sạch đĩa, cái này ở quê mình không nhiều mà giá lại rất mắc. Cái này đáng quan tâm hơn cái kim nhiều. Vì kim tốt mà đĩa không sạch thì cũng chẳng giải quyết được cái gì.

 

Em đang dự tính mua 1 đầu đọc đĩa than... từ trước đến giờ chỉ nhìn thấy đĩa than trong hình thôi và cũng hiểu sơ nguyên lý hoạt đông của nó.
Nếu amply của em chỉ có 1 đầu CD input thì phải làm sao. Có cách nào để chuyển thành phono kô?

 

Em rất muốn chơi đĩa than, nhưng ngại nhất là nguồn đĩa, đĩa mới thì quá mắc, còn đĩa cũ thì khó kiếm, hoặc kiếm được thì toàn đồ ve chai. Đành để tương lai vậy.

 

:idea: hay là chúng ta cứ manh dạn chơi đi nào...Cho đến 1 khi cầu nhiều hơn cung thì các nhà kinh doanh sẽ nhâp hàng về ồ ạc. Lúc đấy 1 đĩa LP ko chừng lại rẽ hơn CD chép ở quê mình đấy nhỡ...
Thời hoàng kim của LD sắp trở lại vn !!! 8)

 

Bạn cần kiếm 1 cục phono preamp. Có 2 loại phono preamp tùy vào đầu tết của bạn là loại nào:

MM: Moving magnet (nam châm động)

MC: Moving coil (cuộn dây động)

Phono preamp sẽ là cầu nối giữa đầu LP và ampli của bạn.

Nói chung cục phono preamp rời thường là đắt vì là đồ khá đặc biệt. Có 1 cách khác là bạn đổi ampli có đường vào phono là ổn.

 

Phát minh ra Máy Hát.

Lúc bấy giờ Edison đã có phòng thí nghiệm tại Menlo Park, một nơi có đủ phương tiện cho nhà phát minh tìm tòi, nghiên cứu. Edison có một cách làm việc rất đặc biệt. Khi một ý tưởng nẩy ra trong trí óc, ông liền thử ngay bằng ngàn cách khác nhau với sự cộng tác của những người giúp việc. Vào thời đó, mặc dù nhà phát minh có hàng trăm bằng sáng chế nhưng danh tiếng của Edison chỉ thực sự được đại chúng biết tới sau ngày ông cho ra đời chiếc máy hát.

Thực ra sự phát minh này do khả năng nhận xét và suy luận của ông hơn là do công lao tìm kiếm. Vào một chiều mùa hè năm 1877, trong khi Edison đang loay hoay với chiếc máy dịch điện tín tự động, chiếc máy này gồm một mũi kim thép rạch các rãnh trên một đĩa giấy, đột nhiên khi cho đĩa quay nhanh hơn Edison đã nghe thấy tiếng cọ sát tăng lên và giảm đi tùy theo sự gồ ghề của chiếc đĩa. Sự kiện này đã ám ảnh nhà phát minh. Ông liền làm lại thí nghiệm nhưng lần này, thêm vào chiếc kim bộ phận chứa một màng mỏng. Edison nhận thấy cơ phận này đã làm tăng âm độ lên một cách đáng kể.

Các công trình khảo cứu về máy điện thoại đã khiến Edison nhận thức rằng một màng kim loại mỏng đã rung động khi nói vào một máy phát. Như thế có thể ghi lại sự rung động này trên một chất gì đó để rồi làm cho màng kim loại rung động trở lại mà phát ra các âm thanh như tiếng nói. Nửa đêm hôm đó, Edison ngồi lại văn phòng và vẽ trên giấy một bức họa về thứ máy móc sẽ thực hiện. Ngày 24/12/1877, Edison cầu chứng cho chiếc máy hát và bằng phát minh được chính phủ Hoa Kỳ cấp cho ông vào ngày 19/ 02/1878.

Một bộ máy ghi được tiếng nói và lại phát ra tiếng nói làm cho đại chúng phải bàn tán. Để làm cho mọi người tin chắc rằng máy hát nói được là một sự thật, Edison quyết định trình bày chiếc máy kỳ lạ trước Hàn Lâm Viện Khoa Học Hoa Kỳ. Sáng ngày 8/ 4/1878, nhà phát minh Edison đã xử dụng chiếc máy hát trước ông Joseph Henry, Chủ Tịch Viện Smithsonian, rồi vào buổi chiều, ông biểu diễn máy trước Hàn Lâm Viện Khoa Học. Ngay buổi tối hôm đó, Edison lại nhận được giấy mời trình bày máy hát trước Tổng Thống Rutherford B. Hayes. Nhà phát minh đã làm cho các nhân vật Tòa Bạch Cung cũng như dân chúng tin tưởng. Cả thế giới sôi nổi về phát minh này. Danh tiếng Thomas Edison được nhắc nhở tại khắp nơi. Báo chí đã nói nhiều về nhà phát minh 31 tuổi. Môt tờ báo gọi Edison là “Thầy Phù Thủy vùng Menlo Park” và danh hiệu này đã được phổ thông hóa.

Chiếc máy hát là một phát minh mà Edison rất ưa chuộng. Ông đã cải tiến máy dần dần trong nhiều năm trường để về sau này, máy được thay đổi khối trụ và tay quay bằng một đĩa tròn chuyển động do một bộ phận đồng hồ. Sự sản xuất máy hát càng ngày càng gia tăng, vào năm 1910 tiền bán máy và đĩa hát đã lên tới 7 triệu đô la. Vào năm 31 tuổi, Thomas Edison có 157 bằng phát minh và đang chờ đợi 78 bằng sáng chế khác từ Washington gửi về. Mặc dù vậy, ông vẫn không ngừng làm việc, mỗi ngày từ 18 tới 20 giờ.

(theo http://www.khoahoc.com.vn)

 

Ứng dụng của nhựa cánh kiến với Ðĩa hát

Người ta đã biết dùng nhựa cánh kiến từ xưa. Riêng ở Việt Nam, theo bác sĩ Hồ Ðắc Duy, người miền Bắc đã dùng nhựa cánh kiến để nhuộm răng. Màu đỏ các tấm thảm sặc sỡ, sản xuất ở Ba Tư (Persse) hay Ấn độ đều được nhuộm với nhựa cánh kiến. Cuối thế kỷ 19, các đĩa hát 78 vòng/phút dùng với loại máy hát lên dây thiều "La voix de son maître " (có hình con chó ngồi bên ống loa) được chế tạo với nhựa cánh kiến. Ở Việt Nam đến các thập niên 1950, 1960 vẫn còn dùng các loại đĩa này và thường do hãng Asia phát hành (nhất là Vọng cổ).

 

Bác Aries em có được mấy cái dĩa nhựa ASIA phát hành-mấy bài vọng cổ nhưng bỏ vào máy của em không nghe được. Vậy loại dĩa này hát bằng máy nào nhỉ. Mình có thay được đầu tết để nghe không?

Cho em hỏi thêm ở SG chổ nào mua được đầu tết MM giá cả tốt/chất lượng.

Cảm ơn nhiều.

 

...

Bác phải dùng loại máy hát cổ chạy kim sắt tốc độ 78 mới nghe được.

 

Một số khái niệm về cartridge:
http://www.shurestore.com/phono/how.html
http://en.wikipedia.org/wiki/Magnetic_cartridge
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hb ... tape3.html
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hb ... aw.html#c2
http://www.djsociety.org/Cart.htm
http://www.dynavector.co.jp/english/fra ... e_xv1.html

 

Nhân tiện các bác nói về đầu đĩa than, hôm trước em có dịp đi qua Mallaca (Malaysia) và có ghé qua 1 quán cafe tên là Discovery Cafe (ngay gần khu chợ đêm), ở đấy có 1 cái đầu đĩa than đẹp như cái ở hình trên, cái kèn to phải bằng miệng cái bom để bia hơi. Em có hỏi ông chủ cửa hàng là cái máy đó mua bao nhiêu, ông ấy nói là từ thời ông nội để lại nên không biêt và không có ý định bán.

Các bác có dịp qua đó nhớ ghé xem, đẹp mê hồn.
Sorry mod Cancer nhé, em post bài này không liên quan đến topic của bác.

 

Cancer: "Nói chung, càng nhiều vành băm thì đầu đĩa than càng xịn."

Mình là thành viên mới và có đọc bài của bạn, mình có ý kiến như sau: các đầu đĩa thường có 3 tốc độ là: 78 vòng/phút, 45 vòng/phút và 33 vòng/phút theo như bạn nói thì có nhiều vành băm thì chạy được nhiều tốc độ à?
Theo mình thì tùy vào đầu đĩa nếu đầu thiết kế chạy được hai tốc độ thì có hai vành băm, chạy được 3 tốc độ thì có 3 vành băm.
Một điều chú ý nữa là: Việc thiết kế vành băm là còn tùy vào hãng sản suất, công nghệ và loại cơ sử dụng (direct or belt)
Theo mình biết có những máy trả có vành băm gì cả mà chất lượng vẫn được đánh giá rất cao, vì thế không thể đánh giá đầu đĩa bằng số vành băm được.
Một vài ý kiến là như vậy, có gì AE thảo luận tiếp nhé

 

Híc, thế có 4 vành băm thì chạy được mấy tốc độ ạ (33/45/78/??) và 1 vành băm thì chỉ chạy được 1 tốc độ??? :lol:

Em đùa tý thôi còn mục sở thị thì các nên xem cụ thể chỉ dẫn của nhà sản xuất, muốn so vành băm chính xác thì phải xem vành đó thiết kế với dòng bao nhiêu hez. Không nhất thiết là có bao nhiêu vành chính xác với bấy nhiêu tốc độ. Có cơ chỉ có 1 vành chính xác với cả 33 lẫn 45 (tốc độ 78 ít có và thường là option, nhất là với cơ đời mới), cơ có 3 vành nếu không ghi rõ từng vành tương ứng với tốc độ ở tần số bao nhiêu hez thì tức là chỉnh theo vành ở giữa (thực tế với một vài seri của Dual, Hitachi, Denon..).

Đúng là có vành tốc độ không nói lên chất lượng của cơ mà chỉ là tiện dụng.

Kinh nghiệm của em cũng ít có gì các bác bổ xung hộ.

 

Những cơ đời mới dùng motor chất lượng cao (+- 0.03%) nên ít có vành băm.

 

TaiUong: ...."muốn so vành băm chính xác thì phải xem vành đó thiết kế với dòng bao nhiêu hez"
Xin bổ sung đối với những cơ dùng mô tơ xoay chiều thì đúng là vành băm còn có thể có 2 vành băm cho một tốc độ tương ứng với tần số điện xoay chiều 50Hz và 60Hz.
Ngày nay những cơ dùng mô tơ xoay chiều rất ít được sử dụng, vì vậy nếu máy nào mà có vành băm riêng cho tần số điện AC thì máy đó là đồ cổ đó

 

hay quá
em cũng đang có ý định chơi cái thứ này
các bác cho em hỏi
nếu chơi thì chỉ cần 1 đầu đĩa than và cái amply của mình có đường phono là Ok à
hôm trước em có ý định mua quả đầu đĩa và sắp em đèn chỉ chơi riêng cho đầu này ko biết có được ko và khi đó liệu có cho đèn chơi với các CD/DVD thông thường ko
Xin được chỉ giáo

 

Nếu amp đèn của bác định sắm có sẵn tầng phono rồi thì ok, và tất nhiên bác chơi chung cho cả CD nữa, vì đường CDline in là defaul mà!
Nếu amp đèn ko có tầng phonô, bác phải kiếm thêm 1 con rề có phono, hoặc sắm 1 con phono box.
Chúc bác vui!

 

cảm ơn bac Sin-KTS

em sẽ tiép tục hoc hỏi, thú thực cái thú này làm em nhiều đêm cứ phải chong chóng tơ tưởng, mơ màng, mất ngủ mệt mởi lắm rồi nhưng mà ko dứt được bác ạ
có cái này rồi lại muốn có cai khác (tại tính em tham lam thế mới bực chứ)
Chúc cả nhà vui vẻ

 

Các bác chịu khó đọc nhé:
http://www.airtangent.net/playbackpivoted.html
Hệ thống này quả là khủng khiếp và có nhiều điều đáng học:
http://www.goodsoundclub.com/Playback/MyPlayback.aspx

 

Đọc topic này lại nhớ những ngày đầu tiên chuẩn bị cho VNAV chính thức online (8/12/2005), bài viết trên của Cancer vào ngày 5/12/2005.

 

Hoi cach nao check may quay dia than con su dung duoc hay kh

Chào các bác!
Cho em hỏi xxx 1 tí.Em chưa biết chơi máy Đĩa nhựa loại này.Khi có máy rồi thì kiểm tra ntn để biết là máy còn hoạt động được vì em định mua của nhà hàng xóm í mà<dọn kho>hihihihihi.Thanks cac Pro nhieu....

 

các bác cho em hỏi nơi bán mâm đĩa than với ạ em mới tập chơi nên chỉ mau em có giá khoảng 3m đổ laịu thôi ạ , em ở Hà Nội ạ mong các bác chỉ cho em với . thank :lol: