Làm sao để luyện tai thẩm âm ?

Kính chào các bác, nhân đọc lại mấy chủ đề về Cáp nguồn và Loa Tannoy Sterling, em tạm rút ra được kết luận là mọi tranh luận chủ yếu đều xoay quanh vấn đề âm hình, nào là âm thanh nhô về phía trước hay dàn hàng ngang ? ca sĩ hết lùi lại rồi tiến lên, hay tiếng bass lừ lừ như quả bóng tròn...

Gần đây có dịp quen biết 1 bác cao thủ lại phán rằng bác ấy chỉ nghe thẩm âm theo chiều dọc, còn vụ bass, treble bác ấy không quan tâm lắm...

Lại đọc loạt bài phân tích về kỹ thuật phòng thu thì thấy cái mà chúng ta đang nghe mỗi ngày thực chất là 1 mớ hỗn độn được nhào nặn bởi cảm hứng của mấy bác phòng thu mà thôi, mà cái ấy thì có .... trời biết

1 thực tế đáng buồn là suốt mấy năm kể từ ngày em tham gia với thế giới audio, em nghe mãi nghe mãi mà chỉ có thể phân biệt được thế nào là tiếng treble tách bạch, tiếng bass chắc chắn, hay tiếng trung ướt át, truyền cảm..., đại loại chỉ có thể nhận xét được 1 bộ dàn nghe có..PHÊ hay không mà thôi. Còn vụ nhô tới nhô lui thì em chịu.

Không biết không có nghĩa là không có, via em viết bài này kính nhờ các cao thủ có dịp đi nhiều, nghe nhiều hãy hướng dẫn dùm em cách nghe thẩm âm làm sao để biết được các chỉ tiêu âm thanh như em đề cập ở trên, cũng như bước đầu nên chọn đĩa nào, nghe đoạn nào để có thể tập định vị dần cho quen ạ.

Em hoàn toàn nghiêm túc muốn học hỏi, các bác thích trêu chọc làm ơn tha cho em ạ.

Xin cảm ơn rất nhiều

 

Luyện tai thẩm âm nó cũng hao hao giống như thưởng thức 1 món ăn ngon bác ạ

 

Cái này người xưa nói rằng " Tiên trách kỷ hậu trách nhân"
Còn vụ luyện tai bác thử tịnh tâm trong khi nghe
Làm sao cùng lúc phân biệt rõ ràng 5 nhạc cụ trở lên
Khi phân biệt được rõ ràng rồi mới tính truyện thò ra hay thụt vào chiều dọc hay chiều ngang . :lol:
Mời các bác tiếp

 

Em nghĩ loại nhạc bác cần nghe ko thể là rock hay dance , hiphop... chắc phải là loại nhạc tiết tấu chậm như kiểu classic ... ( ?! )

 

Em cũng chịu nốt :lol:

Em nghĩ rằng việc nghe thẩm âm trước hết phải được thực hiện tại một phòng nghe chuyên nghiệp (anaechoic chamber), hoặc ít nhất là một phòng được cách âm, tiêu tán rất tốt, lúc đó mới có điều kiện đánh giá chính xác về âm hình, âm sắc. Còn nếu nghe ở phòng được xử lý chưa tốt, chưa đúng cách, thì ít nhiều vẫn mang tính chủ quan của người đánh giá.

Hệ thống các tiêu chí đánh giá thiết bị được các nhà thẩm âm chuyên nghiệp của các hãng quen dùng gồm rất nhiều tiêu chí kết hợp. Nhưng không có tiêu chí nào là bass "lừ lừ như quả bóng" hết. Em cho rằng các bác ấy hoặc vui tính, hoặc nghệ sỹ, mà viết theo cách đó thôi.

Chẳng hạn đây là một ví dụ về hệ thống tiêu chí đánh giá (sorry vì em không đủ khả năng chuyển tải đầy đủ ý nghĩa sang tiếng Việt vì nhiều thứ chúng ta không có từ Việt tương đương).

Audio Test Bullseye Graph

How accurately or well this audio product reproduces music in the following categories? Choose a recording that will help you evaluate the following elements of Live Music

DYNAMICS -- The dynamic range, impact and weight of the musical event
DYNAMIC RANGE -- the required range of audible frequencies with the same loudness or output: Perhaps a symphonic selection with wide dynamic and frequency range
WEIGHT -- The authority and feel of a solid and correct bass foundation to the music:
Perhaps an Upright Bass, Kettle Drums, or Organ selection
IMPACT -- The strong concussive forces of live music, mainly in the bass region:
Definitely a Percussion Selection, more drums the better
PRESENCE -- The quality of the realism and vitality of the music
ATTACK -- The initiation and buildup of sound when an instrument is bowed, struck or plucked: Violin, Piano, Plucked Guitar, Xylophone, Solo Clarinet
PACE -- The apparent tempo of the music, tempo is the rate of speed of a musical passage: Select “Tight” bands and Music with varying Tempo, Jazz, Classic Rock
RHYTHM -- The synchronization of the ensemble playing the music
Go Latin, Cuban or Brazilian, Demo Disc Time
COHERENCE -- The imaging, layering, height and ambiance of the musical event
HEIGHT -- A stable and properly sized location of the instruments up and down the sound stage: Classical or Choral, Don’t forget Gospel
IMAGING -- A stable and properly sized location of instruments across the width of the sound stage: Ideally a selection that was recorded with a single microphone
LAYERING -- A stable and properly sized location of the instruments through the sound stage's depth: A good recording with a vocalist centered in front of a symphonic orchestra
AMBIANCE -- The spatial and reverberent cues of the “hall” where the musical event was recorded: Symphonic, String Quartet, Jazz “Live”
RESOLUTION -- The low level detail resolution of instrumental sounds and reverberation decay.
AIR -- The treble sounds delicate, open and unrestricted without any grain or edge
Strings, Triangle, Bells, Flute
FOCUS -- The musical instruments are clearly defined and you can hear the silence between the musical impulses: Accappella, Scat, String Quartets, Jazz
ARTICULATION -- How well an audio component resolves the inner harmonic structure of an instrument:Solo Violin, Piano, Female Voice, Eva Cassidy
VOICING -- The accuracy of the sound and range of the instruments in your perception
TIMBRE -- The full complex harmonic structure of an instrument's voice:
Violin, Woodwind, Piano, Acoustic Guitar, Brass
TONAL BALANCE -- proper loudness of the instruments upper and lower frequencies:
Solo Piano, Organ
ACCURACY -- The reproduction of the music without adding any coloration or distortion:
Acoustic Instruments
Methods – One of the most effective ways to evaluate your audio system is to determine how well it reproduces all aspects of music. This evaluation form was developed to help you do that. In order for a product to be a “long term” asset to your enjoyment of music, it needs to reproduce all aspects of music well. It is more important for the evaluation graph to show close to the same point scores for all aspects then to score very high in some and poorly in others. A “well rounded” product provides much better long term enjoyment.

Nhưng mà hình như bác Via chưa đề cập đến vấn đề... tai nhỉ? :lol: Nếu bàn sâu đến sự giống nhau và khác nhau giữa tai người này với tai người khác cũng rất thú vị. Vì tai người cũng có cấu trúc tinh vi và phức tạp như các thiết bị audio của chúng ta :lol:. Đấy là chưa kể tới khả năng xử lý của bộ não, tập quán nghe nhạc và các quan niệm về âm nhạc của người nghe... Tất cả những vấn đề đó đều ảnh hưởng tới kết quả thẩm âm. Vậy thì những tiêu chí thẩm âm được gọi là chuẩn mực cũng chỉ có ý nghĩa tương đối, đối với cá nhân này hay cá nhân khác.

 

Cái này em xin bổ xung tí ạ : phải phân biệt được các nhạc cụ trong cùng 1 bộ , chứ 5 loại nhạc cụ thì em nghĩ rất đơn giản : trống , bass , lead , kèn , sáo , tiêu ... hầm bà làng có khi nghe rõ cả chục thứ nhạc cụ, nhưng phải phân biệt chính xác và chi tiết được từng loại trống trong bộ gõ , ...mới thẩm âm chuẩn được

 

Thôi thì mình nói như thế này :

Thẩm âm - nói ra thì cao sang quá !! Nhưng mà việc này là có !!
Với cá nhân mình, thẩm âm cũng như đánh giá về 1 con người, 1 nhóm người !!
Có thể có 2 đối tượng cùng nói chuyện với mình về cùng 1 vấn đề, câu chữ giống nhau nhưng có người thì mình hiểu, thông cảm - còn người kia thì không !! Đôi khi chỉ là 1 chút luyến láy trong câu chữ, 1 tẹo hợp lý cho kết thúc câu .. hay bass gọn hay tép bay ... những điều đó thuộc về hình thức !!

Còn về nội dung bác Via chắc cũng hiểu điều mình định nói ở đây, ví dụ như 1 vài ca sỹ trẻ có giọng hát khá tốt, nhưng chỉ dừng lại ở đấy - trong khi các giọng hát có đào tạo bài bản khi nghe ta thấy có chiều sâu của tâm hồn, có tình cảm của ca sỹ thấm đẫm vào bản nhạc, làm cho ta liên tưởng tới tình huống, thời điểm ... của bản nhạc !! chứ ko thể là vô cảm, là lời hát chỉ đi qua thanh quản !! hoặc giả như cố nhạc sỹ TCS tự trình bày các bản nhạc của mình .. khi đó bạn sẽ nhận ra ngay tất cả những gì mà ca sỹ, nhạc sỹ muốn gửi qua tác phẩm !!

Bạn thử bắt đầu bằng 1 vài bài hát mà bạn thích nhất, có nhiều kỷ niệm sâu sắc nhất !! và nghe, nghe kỹ, mà để tâm ... và so sánh với một vài ca sỹ khác nhau hát, hoặc cùng 1 ca sỹ ghi trong 2 thời điểm khác nhau hay hát cho 2 nhà sản xuất băng đĩa khác nhau ... và để tâm, chú ý .. để chỉ ra được những cái khác nhau trong các bản ghi này ... !!

QJ rất thích bài hát Chia tay tình đầu của NS Ngọc Thiện, nhưng khi nghe Ngọc Anh thể hiện (rất là tốt) song chỉ dám chấm 7 điểm / 10 !! Còn 3 điểm còn lại mình trừ vào các phần :
- Khi buồn thuông thường con người ta ko nói to & cao giọng
- Khi đau, người ta thường ko nói (hát) nhanh & thường ko kiểm soát tốt tone của giọng (đôi khi chấp nhận phá giọng hay vỡ giọng - khắc khoải)
- Độ da diết, luyến nhớ, tiếc thương còn chút xíu hơi non
( Tóm lại bạn thử đạt chính bản thân mình vào tình huống 7love mà xem)

Với tâm sự trên đây của bác Via thì QJ cũng chỉ mong được cùng nhau chia sẻ, học hỏi thêm thôi !!

Nay kính,

 

Bác Viagra.net

Đúng là bị mấy tay phòng thu nó nhào nặn làm âm nhạc không còn là âm nhạc thực nữa.

Em thấy nghe mấy đĩa thu âm trực tiếp chất lượng cao cảm xúc hơn nhiều mấy đĩa phòng thu (mặc dù thu âm trực tiếp vẫn có thể bị điều chỉnh bởi mấy ông thu âm). Một ví dụ nhé, chắc bác nghe nhiều rùi: Pawnshop 1 - thu âm trực tiếp, âm thanh cực hay, định vị nhạc công tốt. Em thấy âm nhạc thu âm trực tiếp có hồn hơn nhiều. Chỉ tiếc là ít đĩa thu âm trực tiếp cho chất lượng cao như Pawnshop.

Nếu phân biệt được 5 nhạc cụ thì em nghe walkman cũng biết được mà. Mà bây giờ em cũng vẫn chả hiểu một ông ở Đức (trên diễn đàn mình) nghe loa xịn và dàn xịn hẳn hoi mà thấy tiếng violin giống với tiếng sáo.

Em thì chỉ thỉnh thoảng nghe nhầm tiếng sáo thành tiếng violin thôi.

Em đùa đấy nhé!
Hiend-to-end

 

Còn với vụ âm thanh nhô ra hay tụt về phía sau !! Bác cứ nhắm tịt cả hai mắt vào mà nghe rồi hình dung sơ bộ vị trí của ban nhạc, của ca sỹ là thấy mà !! Có khác nhau khi thay đổi thiết bị phối ghép đấy !! Thôi thì cứ cho đây là nhận định ruồi muỗi của QJ em đi !!
Hi hi

Kính,
(Lại xin phép kính chào các bác phát nữa)

 

Em xin góp chút ý:

Nếu thẩm âm nhạc thì các bác QJ đã nói rồi.

Còn thẩm âm thanh thì trước tiên mình phải đi đo đặc tuyến của tai mình trước. :lol:
Nói như GVTeam: đụng cụ đo không chuẩn thì đừng nói đến chuyện đo.

Kính.

@ Em chỉ nghe lỏm và hóng hớt thôi ạ. :lol:

 

QJ xin phép các bác để gửi 1 review hay về cảm nhận âm nhạc :

 

Một bài tập dễ hơn cả cho bác Via là hãy nghịch với hệ thống loa Kèn.Trên hệ thống này với cái Crossover bác điều chỉnh mấy cái Cap hay Resister là nhận thấy sự khác biệt nhanh nhất với cái thò ra Em thụt vô.
Bác cứ cố tình làm cho nó sai rồi sủa trở lại không quá khó với Bác vụ này

 

Bác Via thử nghĩ xem sao người ta lại cần stereo (2 kênh)? Nếu chỉ cần tiếng treble tách bạch, tiếng bass chắc chắn, hay tiếng trung ướt át, truyền cảm thì có lẽ nghe mono là đủ rồi ạ.

2 kênh âm thanh stereo tạo ra sự khác biệt gì so với 1 kênh mono?

Tuy nhiên hiệu ứng stereo chỉ là "ảo ảnh" và phụ thuộc vào quá nhiều yếu tố nên nó chỉ có tính tương đối chứ không thể nào chính xác được. Nó cho phép người nghe hình dung ra được không gian của âm thanh một cách tương đối.

 

agree hết biết luôn

ví dụ như Cafe Blue của Patricia Barber từng nhạc cụ, ca sĩ được thâu trong phòng kín riêng biệt, thì nghe âm với chẳng hình gì bác nhể

 

Nếu vào tay những kỹ sư ghi âm kém thì đúng là sẽ ra một mỡ hỗn độn. Nhưng theo em những kỹ sư ghi âm có trình độ rất biết họ cần phải làm gì. Sản phẩm đầu ra không nhất thiết phải chính xác 100% mà nó phải tạo ra được cảm giác thực cho người nghe.

Nếu các bác nghe nhạc của Pink Floyd hoặc Roger Water sẽ thấy sự hay ho của những ảo giác âm thanh này.

Còn nếu thích nghe không gian tương đối giống thật thì chỉ có nhạc cổ điển là thể hiện rõ nhất.

 

Dạ, các bác cho em sì bam tý,
Nếu 1 bộ dàn có âm hình lùi, vậy là cảm thấy ban nhạc có vị trí lùi sau bộ dàn. Vậy nếu ngồi em ngồi ra đằng sau bộ dàn thì có cảm giác ngồi vào giữa ban nhạc k ạ

 

Nói đến chuyện stereo, hôm rồi có anh bạn đường đột hỏi tôi:
- Cậu định nghĩa như thế nào là stereo?
- ???
Nói rồi, anh bạn giơ chiếc máy điện thoại di động có tới 2 chiếc loa bé tí xíu và hỏi tiếp:
- Nhà sản xuất quảng cáo chiếc máy này có âm thanh Hi-fi stereo, cậu tin không?
- ???
Nhân đây xin nhờ các cao thủ của vnav trả lời hộ 2 câu hỏi có vẻ vô cùng đơn giản ở trên!
Xin cảm ơn!

 

em mạn phép góp vui tí theo chủ quan : stereo là hiệu ứng giữa 2 kênh mà khi nghe qua hệ thống 2 loa riêng biệt ,ở đó có những điểm khác biệt về âm thanh trong cùng 1 thời điểm.
nếu chỉ nghe bằng 1 loa thì ko thể hiện được nguồn âm stereo.
Hiệu ứng stereo càng dễ cảm nhận khi 2 loa đặt cách xa nhau.
Nghe 2 loa chưa chắc đã có stereo , còn nghe stereo chắc chắn phải có tối thiểu 2 loa.
ý em vậy ạ , mời các bác góp ý

 

Em góp nhời tý nghen !
Theo em về âm nhạc thì sự cảm nhận không đơn thuần là đôi tai mà còn khối óc của người nghe , vậy là nhạc sỹ chỉ nghe radio cũng thấy hay tuyệt rồi .
:lol:

 

Chào bác Hoangpts,

Xin có vài lời về các câu hỏi 'đơn giản' của bác:
1- Khi còn bé, em đã nghe câu hỏi này khá nhiều, khi mà các máy quay đĩa và máy cassette một loa bắt đầu được thay thế bằng các các máy có 2 loa riêng biệt. Thuật ngữ Record player/Grammophone/Pick-up và Tape/cassette player/recorder được thêm Hifi+... Và rồi sau đó là Hifi Stereo. Lúc ấy 'stereo' được gọi là 'âm thanh nổi', được quảng cáo rầm rộ và đối nghịch lại với sản phẩm thế hệ cũ là 'mono'. Trên phương tiện thông tin (ở Miền Nam) lúc đó có giải thích một cách nôm na cho mọi người dễ hiểu 'stereo'là nghe bằng 2 tai khác với mono là nghe bằng 1 tai!!!

Riêng em thì hiểu rằng stereo thì nguồn âm của thiết bị được phát ra từ 2 kênh riêng biệt (independent dual channels) để tạo ra hiệu ứng không gian 3 chiều. Bản thân gốc từ 'stereo' đã có nghĩa là 3-dimensional. Tín hiệu âm thanh ở 2 kênh sẽ khác nhau tùy mức độ. Chính vì điều này tạo ra cảm giác của người nghe về imaging hoặc sound-staging. Đương nhiên là khoảng cách giữa 2 loa phải đủ lớn để tạo ra hiệu ứng này. Nếu tín hiệu ở 2 kênh là giống hệt nhau hoặc khác nhau hoàn toàn thì hiệu quả sẽ khác đi, với hai trường hợp này ta có thể tự hình dung hoặc suy ra được.

Thuật ngữ stereo vẫn được dùng trong trường hợp số kênh nhiều hơn 2, nhưng những năm sau này có vẻ được dùng riêng biệt cho âm thanh 2 kênh.

2- Như thế, với trường hợp cái điện thoại di động nếu như thật sự có âm thanh stereo thì gần như là hoàn toàn vô nghĩa! Không khác gì âm thanh mono hifi.

Brgds.

 

Bạn nghe thử xem có đơn giản không nhé !

Bác phải cộng thêm
Nếu có cơ hội nghe nhạc thật thì lên tranh thủ

 

Theo em, nếu muốn thẩm âm đơn giản là nên nghe nhạc sống. Không qua micro. Được nghe ở trong phòng thu hoặc trong phòng hòa nhạc được xử lí chuẩn về âm học thì càng tốt.( nghe nhạc cụ của hãng nổi tiếng chuyên chế tạo loại nhạc cụ đó)
Đấy là thẩm âm.
Còn thẩm mĩ trong âm nhạc nói riêng hay nghệ thuật nói chung thì....Đọc lịch sử nghệ thuật : âm nhạc , hội họa, văn thơ, kiên trúc, triết học, tôn giáo...v.v...( kể không theo thứ tự gì đâu ạ)Tham quan bảo tàng NT, cố gắng mua đĩa xịn của các cao thủ, hãng thu âm có tiếng...( cao thủ thế nào, có tiếng ra sao thiof chịu khó đọc)
Em tạm kể thế, chưa đủ và hết đâu

 

Theo em nếu nghe nhạc để thư giản thì cứ nghe cảm thấy phê là được, còn nếu nghe để đánh giá bộ dàn hay bài nhạc thì trước tiên hãy đi đo đặc tuyến của tai mình trước đã, vì nhiều khi phán lung tung nhưng thực chất lại do cái tai của mình kém chất lượng.

 

to Viagraless!
Tôi có mấy cd test có thể giúp bác được những thắc mắc bác đang tìm hiểu:
1/Sony test cd Type 4 for adjustment & checking of the player
2/ XLO Reference Recordings : Test & Burn-in CD
3/ Chesky Records: Stereo Review GOLD Stereo And Surround Sound Set-up Disc
4/ Chesky Records’ Guide to Critical Listening: The Ultimate Demonstration Disc : Transparency, Depth, Midrange Purity, Dinamic Test, Presence, Visceral Impact, Holographic Imaging.
5/ Stereophile Test Cd 1
6/ Stereophile Test Cd 2
7/ Stereophile Test Cd 3.
Chắc sẽ giúp được bác, nếu cần thì bác liên hệ với tôi nhé: 0908112827.
Thân ái

 

Phê cũng có nhiều cách bác ạ. Phê ai và phê cái gì!
Em trước học nhạc ở trường ghi âm toàn 9,10 bài hợp âm cột đèn ( phức điệu)đầu tiên được 7 điểm. Sau đó chỉ 9 và 10. EM tự tin lắm. Bác nào học nhạc sâu sâu chút vào đây trao đổi thẩm âm cho vui