em đang tập chơi phono nhưng các bác ngoài chợ lẫn trong chợ điều cho ý kiến khác nhau, có bác nói dĩa than hay hơn dĩa nhựa, cũng có bác bảo rằng dĩa nhựa hay hơn dĩa than. vậy dĩa than hay hoặc dia nhựa hay xin ý kiến của các bậc tiền bối, hậu bối xin cảm tạ tại đây.
Đĩa than, đĩa nhựa, đĩa vinyl chỉ là cách gọi khác nhau, đó là cùng một loại định dạng ghi âm hoàn toàn cơ học trên tấm phẳng hình tròn có rãnh hình V xoắn ốc, dùng đầu đọc có kim và cuộn dây + nam châm để tạo tín hiệu điện rồi đưa vào bộ khuếch đại (điện). Loại khác là đĩa "đá" dùng kim đọc giống như cây đinh, truyền rung động trực tiếp vào màng loa nhựa rồi khuếch đại qua ống loa như cái kèn và là âm thanh mono (không có tín hiệu điện). Tham khảo thêm: Lịch sử đĩa than Lịch sử của việc ghi âm bắt đầu hình thành từ năm 1796 khi Antoine Favre, một thợ sản xuất đồng hồ, đã trình bày ý tưởng của anh về một thiết bị mà ngày nay chúng ta biết đến với tên gọi máy hát có ống quay hình trụ, hay còn gọi là "Musical box". Đó chỉ là một dụng cụ chơi nhạc tự động, có thể chơi các giai điệu định sẵn theo ý muốn nhưng không thể thu bất cứ âm thanh nào. Vì thế, để có thể tái hiện các tín hiệu âm thanh trong cuộc sống, trước hết người ta cần phải phát minh ra một thiết bị có thể ghi lại các loại âm thanh đó. Ống trụ bằng sáp là thiết bị thu âm đầu tiên được sản xuất cho mục đích thương mại. Quá trình thu âm này là phát minh của Edison năm 1877. Bằng cách quấn các lá thiếc quanh ống trụ, và nhờ một mũi kim dao động theo các rung động của âm thanh tạo ra các đường rãnh có độ sâu khác nhau trên lá thiếc, ông đã ghi lại được bài hát Mary had a little lamb. Sau đó, Edison sử dụng một cây kim và màn rung (diaphragm) để tái hiện bản thu âm này. Khi tiến hành nghiên cứu bóng đèn điện, Edison đã quên mất phát minh này của ông đến vài năm. Chỉ khi niềm say mê với việc tái hiện âm thanh trở lại, ông mới phát minh ra phương thức sản xuất hàng loạt máy hát ống quay hình trụ bằng cách tạo một khuôn đúc hình trụ nguyên khối thông qua phương pháp mạ điện. Năm 1887, Emile Berliner (người Mỹ) đã phát minh ra một thiết bị có thể ghi lại các rung động của âm thanh trên đĩa kẽm thay vì trên các ống quay hình trụ. Thiết bị tạo ra các đường rãnh trên mặt phẳng của đĩa. Âm thanh sẽ được ghi lại qua các đường rãnh hình xoáy ốc có độ sâu không đổi trên một đĩa phẳng. Berliner gọi loại đĩa này là đĩa ghi âm. Các đĩa thu âm thời kỳ đầu và ống kính quay hình trụ có khả năng tạo ra âm thanh với chất lượng tương tự như nhau, mặc dù về mặt lý thuyết, các ống quay hình trụ có lợi thế về tốc độ và phạm vi động của các rãnh lên xuống lớn hơn. Các ống quay hình trụ của Edison có thời lượng ghi/phát từ 2 hoặc 4 phút, thu với tốc độ 160 vòng/phút. Còn đĩa của Berliner chạy với tốc độ 60 vòng/phút trong thời gian 2 phút. Tất cả chỉ đủ sức ghi lại một bản nhạc duy nhất. Việc ghi âm và phát âm được thực hiện hoàn toàn bằng cơ học với sự hiện diện của chiếc kèn kim loại to tướng và bóng loáng. Khi ghi âm, chiếc kèn có nhiệm vụ "gom" âm thanh lại để tạo nên áp suất lớn cho kim ghi có thể ghi được. Ngược lại, khi phát âm, người ta lại phải dùng chiếc kèn theo hướng ngược lại để khuếch đại âm thanh lên mức có thể nghe được. Năm 1887, Edison vẫn tiếp tục triển khai quá trình sản xuất hàng loạt máy hát ống quay hình trụ. Quá trình này kéo dài cho đến tận năm 1900 khi ông sử dụng một loại sáp mà khi cho vào khuôn có thể co lại khi nguội, giúp lấy ra dễ dàng. Năm 1894, công ty máy hát American Gramophone và Columbia đã sáp nhập để hình thành nên Công ty thu âm Combia (Columbia Record Company). Trong khi đó, công ty sản xuất máy hát của Berliner cũng bắt đầu đưa ra thị trường một mặt đĩa đường kính 7 inch, tốc độ 70 vòng/phút với giá 50 cent. Cả hai loại máy hát ống quay hình trụ và máy hát đĩa đều được vận hành từ nhiều nguồn năng lượng khác nhau, từ cơ quay tay dùng bàn đạp cho đến vận hành bằng lò xo và các động cơ điện chạy ắc-quy. Mặc dù ống quay hình trụ và đĩa hát cùng tồn tại song song trong suốt thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 20, nhưng có thể nhận thấy đĩa hát dễ đưa vào sản xuất hàng loạt hơn. Cho đến năm 1913, đĩa hát trở nên thắng thế và máy hát ống quay hình trụ không còn được tiếp tục sản xuất. Nhạc dance trở nên thịnh hành để đáp ứng nhu cầu. Edison lại bắt tay vào thiết kế loại đĩa dày dành cho nhạc khiêu vũ có rãnh điều chỉnh theo phương thẳng đứng, quay 80 vòng/phút. Các nhà sản xuất khác cũng sản xuất đĩa hát có tốc độ quay 78 vòng/phút, với các thể loại nhạc rất đa dạng phù hợp với mọi thị hiếu như nhạc cổ điển, nhạc jazz, nhạc khiêu vũ, hoặc các màn trình diễn của các ca sĩ thời đó như Harry Lauder. Khi chiến tranh Thế giới thứ nhất kết thúc vào năm 1918, ngành công nghiệp sản xuất đĩa hát thực sự cất cánh. Ngay năm tiếp theo, Công ty Victor đã cho ra đời đĩa nhạc pop đầu tiên được bán với số lượng trên 1 triệu bản (đĩa Dardanella do dàn nhạc Ben Selvin trình bày). Đến năm 1922, âm nhạc đĩa hát đã trở thành loại hình giải trí phổ biến nhất tại Mỹ. Cuộc suy thoái kinh tế năm 1923 đã gây ảnh hưởng nặng nề đến hai công ty ghi âm Columbia và Victor. Tuy nhiên, Công ty Western Electronic cùng với hai tên tuổi khác là AT&T và Bell Labs đã đưa ra một hệ thống thu âm chạy đèn điện tử, tạo nên một cuộc cách mạng trong lĩnh vực thu âm. Lúc đó, microphone có thể thay thế cho các kèn thu âm thanh, nhờ vậy cũng tạo nên một bước đột phá lớn cho chất lượng của các bản thu âm. Các đĩa hát được sản xuất ra có hai mặt và mỗi mặt chơi được với thời lượng 5 phút. Vào năm 1925, tại Mỹ, tốc độ của đĩa hát được chuẩn hóa là 78,26 vòng/phút. Tiêu chuẩn này được tạo ra căn cứ theo chuẩn thời bấy giờ về vòng quay của môtơ điện (3.600 vòng/phút) và bộ giảm tốc 46 - 1 (3.600/46=78,26) để quay mâm đĩa. Những chiếc đĩa thương mại đầu tiên thời kỳ này được làm từ một hỗn hợp chất liệu tự nhiên gọi là shellac, bao gồm nhựa cánh kiến Ấn Độ trộn với một số sợi xen-lu-lô khác. Đến năm 1930, chất liệu tự nhiên shellac được thay thế bằng nhựa tổng hợp, nhưng chất liệu mới vẫn có nhược điểm là gây tiếng ồn, giòn và dễ vỡ hơn shellac. Thế chiến II, công nghiệp sản xuất máy hát đình trệ. Nhưng ngay khi cuộc chiến vừa kết thúc, ngành này lại mau chóng phát triển cùng với những tiến bộ trong công nghệ sản xuất. Năm 1913, RCA đã tiến hành một số nghiên cứu tìm loại chất liệu mới cho đĩa hát, sử dụng nhựa vinyl "vitrolac" có thể ghi ở tốc độ 33,3 vòng/phút. Tuy vậy, loại đĩa này không thể thay thế cho loại đĩa 78 vòng đang phổ biến, mặc dù được đánh giá cao về âm nhiễu bề mặt thấp và độ đàn hồi lớn. Cũng như vậy, chất shellac không còn được phổ biến nên các đĩa hát 78 vòng lại được sản xuất từ chất liệu vinyl. Năm 1948, hãng Columbia Records cho ra mắt đĩa rãnh siêu nhỏ đường kính 12 inch từ chất liệu vinyl, tốc độ 33,3 vòng/phút, với loại đĩa này, khả năng ghi âm được kéo dài hơn trước nhiều, do đó, người ta gọi chúng là Long-Play (viết tắt là LP). Không thể để bị qua mặt như vậy, một năm sau đó, RCA cũng giới thiệu loại đĩa đơn 45 vòng/phút. Đây chính là bước ngoặt lớn khi một đĩa 45 vòng có thể lưu trữ một lượng thông tin tương đương một đĩa 78 vòng, đường kính 12 inch. Chưa kể đến loại đĩa này lại nhẹ và bền hơn. Các đĩa đơn sản xuất tại Mỹ có đường kính vòng tròn tâm là 1 inch, đòi hỏi phải có một bánh nhựa tròn tương thích mới có thể chơi trên trục quay theo chuẩn Anh quốc. Phần lớn các máy hát tự động có nguồn gốc từ Mỹ nên các đĩa hát nhãn hiệu Anh đều có tâm mở rộng để phù hợp với các trục quay loại này. Thời hoàng kim của đĩa hát 45 vòng/phút song song cùng kỷ nguyên của nhạc rock-and-roll. Các đĩa đơn 45 vòng có giá thành thấp và dễ kiếm nên giới trẻ có thể tìm về chơi trên các máy hát loại Dansettse trong phòng ngủ. Còn với những người lớn tuổi thì thích hợp với các máy hát có radio đặt trong phòng khách. Bước tiến mới trong chất lượng âm thanh của đĩa LP cùng với thùng gỗ rộng của các máy hát có radio đã mở ra kỷ nguyên Hi-Fi, tạo thách thức mới trong ngành công nghiệp thu âm. Công nghệ thiết kế các đĩa ghi âm bốn chiều được công bố vào năm 1971. Quá trình này cho phép ghi lại 4 loại tín hiệu âm thanh riêng rẽ lên đĩa LP và đòi hỏi ứng dụng nhiều phương pháp kỹ thuật. Một phương pháp là thu lại 4 kênh âm thanh bằng cách lập ma trận điện tử các kênh thành hai kênh. Khi các đĩa ghi âm được chơi, các mạch trong ampli có thể giải mã các tín hiệu trở lại thành tín hiệu 4 kênh. Có hai hệ thống ghi đĩa 4 chiều ứng dụng ma trận chính: Hệ thống SQ của CBS và hệ thống SQ của Sansui. Một định dạng khác là CD-4 do RCA sản xuất lại mã hóa thông tin của kênh sau (rear) trên một dải sóng siêu âm. Quá trình này cần có một đầu cartridge dải thông đặc biệt để tiếp nhận thông tin. Tuy nhiên, thông tin dải tần cao sẽ bị mờ đi sau một vài lần nghe, cho thấy định dạng CD-4 tỏ ra kém hiệu quả hơn hai định dạng ma trận. Tất cả các định dạng này đều không mấy thành công khi đưa vào sản xuất cho mục đích thương mại, nhưng lại chính là tiền thân của các hệ thống âm thanh surround sau này, ví dụ như định dạng SACD đa kênh và hệ thống rạp hát tại gia chúng ta thấy ngày nay. Vào cuối những năm 1970, phương thức ghi âm trực tiếp vào đĩa được giới thiệu bởi một số hãng, chẳng hạn như hãng Sheffield Labs. Các đĩa cực đắt này chỉ dành bán cho một tầng lớp dân chơi âm thanh nhỏ, những người không thích sử dụng băng từ do có thiện cảm với lối chuyển tải âm thanh chất lượng cao của đĩa ghi âm gốc. Đĩa Dark Side of the Moon của hãng Mobile Fidelity Sound Lab được thu với công nghệ "trực tiếp" này là loại đĩa đắt tiền và hiện đại nhất thời đó. Đầu những năm 1980, các đĩa mã hóa DBX xuất hiện. Loại đĩa này lại không tương thích với các hệ thống hi-fi thông thường bởi chúng đòi hỏi phần mềm DBX tinh vi để xử lý âm nhiễu. Phần mềm này chủ yếu dùng để giảm tối đa các âm nhiễu trong quá trình tái tạo âm thanh và tăng phạm vi động. Một phần mềm tương tự và ít bền hơn gọi là CX cũng được ứng dụng, do CBS thiết kế. Cũng vào cuối những năm 1970 và đầu những 1980, một phương thức làm tăng dải động cho các đĩa sản xuất hàng loạt đã ra đời, sử dụng thiết bị cắt đĩa cực kỳ cao cấp. Các phần mềm này xuất hiện trên thị trường với tên gọi CBS Discomputer và Teldec Direct Metal Masteing, được dùng để giảm nhiễu âm của các rãnh đĩa. Việc các phần mềm này có thành công hay không vẫn đang là đề tài gây tranh cãi trong giới chơi âm thanh vinyl cao cấp ngày nay. Đĩa vinyl vẫn là phương tiện ghi âm khởi đầu và phát triển song song với nó vào những năm 60 - 70 là băng cối hai kênh "reel-to-reel". Cho đến những năm 70, định dạng băng cassette của Philips đã giành phần thắng so với LP và bắng cối do tính tiện lợi, nhỏ gọn của nó trong lĩnh vực giải trí gia đình. Mặc dù vậy, chất lượng âm thanh của cassette chưa thể sánh bằng các đĩa LP vinyl được sản xuất công phu. Phải mãi đến những năm 1980, đĩa compact disc ra đời đã chứng minh sự tiện dụng cùng chất lượng tuyệt vời của chúng và mau chóng thay thế đĩa LP. (Theo Nghe Nhìn)
cám ơn bác đã đem nguyên trang nghe nhìn vào topic của em, nguồn thông tin này rất quí cho người như em mới tập tành vào thế giới long play. nếu có bác nào còn có ý kiến giải thích hay hơn em tha thiết cần thêm thông tin. cám ơn
Đĩa than và Đĩa nhựa đều như nhau mà bác, chỉ là cách gọi khác nhau thôi còn vẫn chỉ nói về một vật. Theo em gọi thế nào cũng được miễn là khi không dùng đến nó nữa thì có thể mang đi lót lồng chim... :lol:
Khác nhau từ chất liệu làm đĩa, một thăằng làm bằng Carbon thằng kia làm từ Vinyl. Một thằng chạy 78/phút còn thằng kia thì 33 và 45/phút.
Đĩa 78 thì nhiều than hơn so với đĩa 33 & 45 thôi bác ơi, sau này họ chỉ thay đổi hợp chất để làm đĩa nhẹ đi và mỏng hơn đồng thời tăng độ cứng cho rãnh đĩa còn về cơ bản là như nhau.
nghe nói đĩa than mắc hơn đĩa nhựa rất nhiều lần, mà sử dụng đầu đĩa kim cũng khác, kim đĩa nhựa chỉ đọc đĩa nhựa nếu chuyển qua đọc kim thì chơi được 1 đĩa là xong. ko bít có fai ko mấy bác?
dĩa than làm bằng c nên khác dĩa nhựa .dĩa than rớt xuống la bể còn dĩa nhựa để chổ nóng thì quéo lại .dĩa than cải lương thì rẻ chứ nhạc thì mắc mà kiếm o ra
em cũng nghe nói đĩa than và đĩa nhựa khác nhau, đĩa nhựa giá cả kinh tế mỏng, còn đĩa than giá cao dày còn chất âm thì ko bít. xin mời nhiều cao thủ tiền bối, vào 4r này bình luận thêm. thân
Đĩa than và đĩa nhựa khác nhau, điều này thì khảng định rồi, đĩa than là từ dùng chung chỉ đĩa âm thanh analogue. Tuy nhiên đĩa đời cổ dùng cho các máy chạy đĩa thời Pháp thuộc và cổ hơn về trước là đĩa đá (cabon) dùng cho các máy chạy trực tiếp phát ra âm thanh theo kiểu khuếch đại âm. Còn đĩa nhựa chính là đĩa nhạc theo công nghệ analogue sản xuất từ vinyl sử dụng các đầu cartridge thế hệ mới cần phải có thiết bị khuếch đại điện tử và bắt đầu từ dùng các bộ phono, amp có đèn điện tử. Hiện nay đĩa này còn nhiều tại VN do những năm 70-80 lượng lưu học sinh VN đi học, nghiên cứu sinh ..., đi công tác nước ngoài mang về nhiều (chủ yếu là các nước XHCN Đông Âu) và còn nguồn khác du nhập do những người đi công tác các nước khác như các nhà ngoại giao, và các nhà buôn (không nhiều). Nay do hội nhập Kinh tế quốc tế đĩa vinyl đã được chuyển về nhiều do thú vui của các tay chơi VN nhiều đĩa quý hiếm thuộc về giá trị không thể mua được mặc dù có nhiều tiền, suy cho cùng do 2 lý do chất âm analogue mang lại rất quyến rũ, âm thanh của thiết bị digital khó vượt qua, có giá trị sưu tầm, thiết bị phát rẻ - chất lượng nên đĩa vinyl mặc dù đã qua 40 năm vẫn được hoan nghênh ở khắp nơi trên thế giới, đặc biệt là tại các triển lãm thiết bị âm thanh danh tiếng. Đọc xong các bác để đấy đừng đi mua đồ này (đắt dễ sợ) kẻo lên giá thì chết tụi tui
các tiền bối ơi mình mới mua cái mâm về rồi với 40-60 cái đĩa đủ thể loại, về nghe được vài bữa thì thấy chán chán rồi nghi chưa tới tuổi để nghe. sau thi mua về nghe thì thấy hay hay tiếng nó rất mọc và cổ càng nghe đĩa có thâm niên tuổi thì tiếng càng cổ, sau khi nghe được 1 tuần nghe lại cd thì lại thích cd hơn là lp. ly do lp nghe nhiều tạp âm quá có tiếng xì xì xà xà lụp bụp (nhưng tiếng rất trung thực và mọc "cổ"). thôi đành phải đưa nó vào phòng sưu tập đồ cổ để mình tới tuổi hoặc lâu lâu đổi gu. cám ơn các bác đã quan tâm và tư vấn.
Em cứ chơi CD cho nó lành ko ù xì, ko nổ, không lép nhép, ko cong vênh, sở xẩy cái à xước ngay, cái đĩa mấy trăm k mà xước thì buốt ruột lắm. Chưa kể hành trình gian nan....Bắt đầu từ việc tăm tia mãi sắm được cái bàn xoay, thì phát sinh lắm thứ quá. Cục chặn, chổi anti-static, nước rửa đĩa, chỗi gãi đầu kim, gương soi bụi, lại rồi cân kim, ni vô giọt nước...mà cái gì cũng tính bằng Obama cả. Chưa kể tìm đỏ mắt được cây kim về lắp vô vặn cục nặng ra hết cỡ mà cái cần vẫn gục xuống như thể nó vửa bóc kẹo xong có cho thêm xiền cũng ko ngóc lên được...hóa ra kim với cần ko dễ mà ăn nằm với nhau được, nghe nói phải setup, cân chỉnh rồi lại xem tướng cái kim cái cần xem nó là low mass hay high mass, overhand, effective mass với lại effective length, azimuth, VTA, VTF, v.v....ù hết cả tai... Rút cùng thì cũng hòm hòm, may quá cái amp có đường phono tiện ghê ta. Kể ra cũng mệt nhưng còn sướng hơn thằng hàng xóm can mãi nó không nghe đua đòi kim MC rồi lai tốn tiền mua step-up trở kháng khác nhau đáng đời. Phù may quá...tắm rửa xong chuẩn bị thưởng thức thứ âm thanh được gọi là analog, cầm cái headshell thả xuống đĩa --> bộp bay mất cái đầu kim, thế là toi đời cái kim. --> chơi LP mệt thấy mồ luôn. may quá chơi CD đúng là mau lành bịnh hơn
Mặc dù em chả phải là "cao thủ" gì cả (thủ em chả giống ai mong các bác đừng cười) nhưng em thấy thế này. Ngày xưa (tức là từ 1945 trở về trươc) các loại đĩa dùng cho cơ dây cót, kim khâu thì loại đĩa này dày, nặng, thành phần chứa nhiều than (cacbon) nếu ai bị ghẻ (thời chưa có thuốc ghẻ như bi giờ) thì lấy đĩa này đốt ra, tán bột bôi vào thì con ghẻ sẽ chết (không biết bôi lâu ngày thì người có chết không, chứ con ghẻ chết trước là mãn nguyện rồi ) Chính vậy dân gian hay gọi là đĩa than lâu ngày thành quen. Ngày nay không biết trong thành phần chế tạo nên chiếc đĩa Vinyl bi giờ có than không thì em không biết nhưng để giống với truyền thống người ta tạo màu cho đĩa có màu đen nên dân ta thấy đen thi gọi là than cho nó có vẻ "sành điệu" thôi chứ tất cả các đĩa nhạc bây giờ đều là nhựa cả, tuy có loại dầy mỏng khác nhau, thậm chỉ đủ cả các màu, trắng, xanh, vàng, đỏ ...v.v... Nếu bác nào bi giờ chạy trên một Terntable mà có cả đĩa than & đĩa nhựa xin đem ra đối chứng cho ae được mở rộng tầm "thủ" ... ạ ! Còn bác nào - thích - không thích - nghe đĩa nhựa hay Vinyl (đĩa than hiện không còn thông dụng) thì tùy hỉ, em xin không dám bàn ... ạ. Thân mến !
