Hi các bác. Em đang tính làm 1 cái review về hệ thống karaoke pro (lấy từ hệ thống của e đang setup ở nhà) bao gồm các vấn đề : giới thiệu các trang thiết bị, đặc điểm tính năng, cách đấu nối/setup, hình ảnh minh họa, xuất file audio thành phẩm ... để mọi người cùng tham gia thảo luận. Thiết bị xử lý tín hiệu, bao gồm : - Mixer : Allen&Heath WZ 1442 - Micro : Shure UR4S/KSM9, U4D/Beta87A - Effect : Lexicon PCM81, Yamaha SPX2000 - Preamp : Focusrite ISA428 - Compressor : Focusrite Compounder - Controller : dbx DriveRack PA+ - Master : TC Electronic Finalizer Plus. - Monitor : dbx IEM + Shure PSM900/ SE425 Earphone - Broadcast Master : TC Electronic P2 Level Pilot ... Em mở đầu bằng thiết bị gần gũi nhất với kok. MICROPHONE Trong hình là Shure receiver UHF-R serie : UR4S (đời mới, bàn đơn, loại bàn đôi là UR4D ) và U4D (đời cũ, bàn đôi) , bên dưới là preamp 4 kênh Focusrite Shure U4D hay còn gọi là loại ăng ten đuôi chuột, với đầu Beta87A Đây là cây mic cầm tay UR2 với đầu KSM9 (màu bạc), với ăng ten đuôi voi, nhìn rất giống UGX9 :lol: Nội thât đầu KSM9 Sự khác biệt về đặc tính và chất lượng âm thanh giữa các đầu mic SM58, Beta58, Beta87 hay KSM9 là rõ ràng. Nhưng có thể nhiều người chưa biết : các đời mic khác nhau thì chất lượng âm thanh cũng khác nhau, cho dù dùng chung 1 loại head capsule. VD cùng với đầu mic SM58, nhưng nếu chất lượng của bộ UR4S/SM58 đạt 10 điểm, thì U4S/SM58 là 9,5 , ULX24/SM58 là 9, SLX24/SM58 là 8, PGX24/SM58 đạt 7 điểm. Độ "bắt tiếng" , hút tiếng, nhạy , hát mệt hay hát nhẹ... phụ thuộc rất nhiều vào gain của micro và âm lượng của cả hệ thống. Chứ không hoàn toàn phụ thuộc vào giá trị $ của bộ mic. Có thể cái mic PGX24/SM58 giá 450$ hát nhẹ hơn, đỡ mệt hơn bộ UR4S/SM58 giá ~ 3.000$ , điều này có thể gặp nhiều trong thực tế, và đó là do căn chỉnh. Chất lượng của bộ micro wireless còn phụ thuộc vào "chất lượng sóng" . Thông thường, tầm hoạt động của các serie PG/PGX và các đời cũ như LX, UT... là 50m , SLX/ULX là 90m, còn UHF-R là 150m (vì còn tùy thuộc công suất phát sóng của tay mic là 10mW, 30mW hay 50mW và điều kiện sử dụng thực tế, nếu có nhiều vật cản, thời tiết xấu, để micro gần nhiều thiết bị điện tử thì tầm hoạt động của micro có thể bị thu hẹp) Điện áp cấp cho các receiver của các serie UHF-R là 110V hoặc 220V /50Hz hay 60Hz tùy thị trường , cắm điện nguồn trực tiếp , còn các serie khác là dùng adaptor qua các kiểu chân cắm khác nhau. Nếu micro mua từ USA/Canada thì toàn chuẩn 120V/60Hz, mang về VN chỉ cần đổi adaptor 220v/50Hz là dùng được bình thường và an toàn. Với Shure, có khá nhiều loại antenna khác nhau tùy theo serie. Với các loại antenna không ghi trị số thì có thể lắp lẫn sang nhau, ko quan tâm tới dải tần số. Nhưng với những loại antenna có ghi rõ dải tần thì ko được dùng lẫn lộn, sẽ làm giảm tầm thu/phát tín hiệu. Nhà sản xuất thường dánh dấu bằng 4 vòng màu giống nhau và có ghi tần số rất cụ thể ở gốc của antenna. Nguồn pin, một yếu tố khá quan trọng. Có 2 dạng pin chủ yếu được sử dụng trong các sản phẩm micro của Shure là pin 1,5V AA và pin 9V. Pin 1,5V dùng phổ biến ở các dòng PG, PGX, SLX, UHF-R, còn pin 9V dùng trong serie UT, LX, ULXS/ULXP, cho cả loại mic tay cầm (handheld) và loại đeo hông tuơng ứng (beltpack, cài tai, cài áo, cài đầu). Pin dùng cho micro, một cách khác lại chia làm 2 loại : pin dùng 1 lần (pin kẽm, pin alkaline) và pin xạc (NiCd, NiMH, Li-ion, Li-poly) áp dụng cho cả 2 loại pin 1,5V và 9V. - Pin dùng 1 lần : thông thường với pin kẽm thì pin 1,5V dùng bền hơn pin 9V. Tùy theo dòng định mức của micro tiêu thụ, thời gian sử dụng của pin kẽm có thể từ 30' đến 3h, pin 9V từ 30' đến 1,5h. Chính vì có dung lượng nhỏ nên pin kẽm chỉ dùng trong sinh hoạt gia đình, chứ dùng trên sân khấu sẽ rất nguy hiểm, pin có thể sập nguồn bất cứ lúc nào. Ca sĩ đang hát, MC đang nói, đại biểu đang diễn thuyết ... bỗng dưng tịt ngóm. Loại pin dung lượng lớn hơn, an toàn hơn, nhưng giá thành cũng cao hơn rất nhiều, đó là pin alkaline, có cả loại 1,5V và 9V với các nhãn hiệu quen thuộc như Duracell, Energizer, Eneloop, Panasonic, Sony... có thể dùng được 6h đến 10h liên tục. - Pin xạc : chi phí cao ban đầu, nhưng về lâu dài lại rất hiệu quả. Ở thị trường VN, pin xạc 1,5V NiMH (điện áp 1,3V) dung lượng cao rất dễ tìm như Eneloop, Energizer có thể tới ~ 2500mAh , mà giá thành khá rẻ. Loại pin này có thể dùng ổn định trong vòng 6h liên tục. Với loại pin xạc 9V (điện áp 8,4V hoặc 7,2V) phổ biến như Energizer, Camelion... thì dung lượng thấp, tối đa chi tầm 230mAh, chỉ dùng được tối đa từ 1,5h đến 2h, mà lúc gần hết lại sập nguồn rất nhanh chóng, chẳng khác gì loại pin kẽm. Nên pin xạc dùng cho sân khấu chuyên nghiệp phải dùng loại pin Li-ion hoặc Li-polyme thì hoàn toàn yên tâm bởi dung lượng có thể từ 500mAh lên đến 600mAh - tuơng đuơng pin 9V Alkaline. Mặc dù rất khó mua ở VN, giá thành cao, cỡ 20 USD/1 viên pin 9V Li-ion và 25USD/viên Li-polyme , nhưng có thể dùng lại đến 700 lần thì tính ra chi phí 1 lần dùng lại rất rẻ (tuơng đuơng ngày nào cũng dùng, trong vòng 2 năm liên tục). Chỉ có điều loại pin xạc Lithium này phải dùng bộ xạc chuyên dụng của nó đi kèm, không thể xạc lẫn với loại xạc NiMH/NiCD thông thường. Nhưng loại pin NiMH có thể xạc được ở bộ xạc dành cho pin Lithium PIN 9V Li-ion, 600mAh PIN 9V Li-polymer, 520mAh Tính năng của từng bộ micro wireless : Còn tiếp ...
Thiết bị thì tốt và một số cái rất chuyên nghiệp nhưng cai dbx DriveRack PA+ thì không xứng đáng...bác nên thay loại tốt hơn...lúc đó sẽ cảm nhận được sự khác biệt.
SETUP CÁC PROCESSOR : Microphone Preamp ,Finalizer, Level Master, Monitor TC Electronic FINALIZER Plus/96K : Một công cụ hữu ích khi xử lý tín hiệu master, bao gồm các tính năng chính : Parametric EQ, Normalizer, 3 band expander/compressor/limiter. Trong hệ thống của em, thiết bị này được nối từ Mixer master out - TC Finalizer in . Cho phép kết nối dưới nhiều dạng thức : analog, digital AES/EBU, Coaxial, Optical tới 96KHz. Với giá bán 2.500 USD, chất lượng âm thanh rất tốt, nhất là khi dùng phần digital làm DAC rời. Thực tế sử dụng với bàn mixer digital Yamaha LS9-32 cho thấy, tín hiệu digital từ mixer qua cục TC cho âm thanh đẹp hơn hẳn so với dùng đường analog trực tiếp từ mixer. Lược qua các thông số cơ bản , dùng với bàn mixer analog: TC Finalizer : 1/ INPUT : - Page 1 : chọn analog input, thông số SR CONV sẽ tự off. Khi dùng digital input thì SR CONV chọn On để kích hoạt Internal Clock. - Page 2 : chọn Input LR = 0dB, Fine balance ở vị trí Center, Low cut : Off 2/ INSERT : có 2 insert khác nhau cho ta tùy chọn, hiện tại e đang dùng 1 filter : DRG (Digital Radiance Renerator) , có tác dụng tạo thêm hài âm, cho âm thanh có âm hưởng "giống analog". Thông số này tùy chọn từ 0 ~ 10 theo tai nghe , chỉnh thấy hợp thì thôi. 3/ NORM : chức năng đồng bộ tín hiệu. - Nên chọn Hard Clip với tín hiệu có biên độ dao dộng lớn như vocal hay instrument. - Với Gain từ 0dB ~ +18dB, set giá trị gain sao cho với mức tín hiệu lớn nhất, số điểm Clip không quá 20 để tránh bão hòa tín hiệu, âm thanh sẽ bị nhòe hay distortion. 4/ 3 BAND EXP/COM/LIM : - 3 thông số này có cùng giá trị X-over. Mặc định 2 điểm cắt của nhà SX là 160Hz và 4KHz, tuy nhiên để ưu tiên cho phần vocal thì nên đặt 200Hz và 5KHz. EXPANDER : - Threshold đặt ngưỡng phù hợp, để lúc không có tín hiệu, những tạp âm nền sẽ bị lọc, khi có tín hiệu, expander sẽ bypass. - Ratio của 3 band có thể thay đổi giá trị khác nhau, nhất là ở dải High (vì các tần số gây hiện tượng sôi đều nằm trong dải tần này). có thể cho phần High tác động sớm hơn để lọc tiếng sôi thêm hiệu quả. COMPRESSOR : - Nguyên tắc : nếu ta muốn dải nào bị nén sớm/nhanh/nhiều hơn các dải tần khác thì ta đặt threshold thấp hơn/attack time ngắn hơn/ ratio cao hơn. - Do compressor có tính năng auto gain, nên khi thay đổi threshold hoặc ratio ở band nào thì gain band đó sẽ thay đổi tuơng ứng để bù lại phần âm lượng sẽ bị nén. Nếu không để ý sẽ dẫn đến việc mất cân bằng âm lượng giữa các band Low/Mid/High. - Thông thường khi đặt Mutiband Compressor ở master thì setup threshold sao cho mức gain reduction ở khoảng -4dB ~ -6dB là tối đa. Ratio từ 2:1 ~ 3:1, attack time từ 15ms ~ 30ms , release time từ 150ms ~ 500ms - CREST : đặt khoảng 14dB ~ 20dB Để tiếng ấm áp hơn : đặt threshold của LOW cao, attack time quãng 30ms, release time 150ms, ratio 2:1, - SC/Delay : OFF hoặc 1ms. - Gain : cái này rất quan trọng khi setup . Nếu sử dụng toàn bộ thiết bị, amply là đồ Pro (độ nhạy tín hiệu +4dBu) thì đặt Gain band và Gain out là 0dB để hạn chế Noise. Nếu có dùng chung với amply gia đình (-10dBV, -20dBV) thì cần phải giảm bớt Gain tuơng ứng để tránh Distortion. Cái này hơi phức tạp vì còn tùy thuộc vào thực tế thiết bị kết nối sau TC Finalizer. LIMITER : - Đặt các thông số limiter sao cho tín hiệu không bị overload. Lưu ý khi setup threshold, nếu đặt thấp quá sẽ làm giảm dynamic range của tín hiệu. Đặt cao quá có thể làm mất giá trị bảo vệ của limiter. OUT : thay đổi mức output cho phù hợp với thiết bị sử dụng (nếu dùng analog in/out) Trên đây là 1 vài thông số setup chính cho TC Finalizer Plus/96K. Còn một vài thao tác nữa để giúp quá trình setup hoàn thiện hơn, nhưng còn tùy thuộc rất nhiều vào thiết bị đi kèm. Đây là 1 thiết bị rất giá trị, rất hiệu quả khi sử dụng trong môi trường studio hay live. Tuy nhiên nó rất phức tạp với nhiều thông số kỹ thuật khó. Nếu không khai khác được thì có thể làm giảm chất lượng âm thanh chung. Đồ âm thanh pro càng kỹ thuật cao thì sẽ cho chất lượng càng dở nếu như không biết dùng. Còn tiếp ...
Cám ơn bác Thảo đã cho thông tin hữu ích Nếu mình đặt trọng tâm vào căn chỉnh cho phần vocal là chính không biết mình có áp dụng được phần hướng dẫn trên của bác không? Cám ơn
