Thử tìm thông tin trên VNAV, hóa ra ở đây chưa có hội nhóm loa Revel. Chỉ thấy có topic của một bác rao bán một đôi loa từ năm 2022 đến năm 2024 chưa bán được, giảm giá tới mấy lần, không biết đã bán được chưa. Rất buồn phiền Mặc dù rất nổi tiếng tại Mỹ, loa Revel ít người biết ở phần còn lại của thế giới. Không chỉ ở Việt Nam, mà cả ở châu Âu, mạng lưới phân phối của hãng ít chú trọng các thị trường này. Tôi sở hữu một cặp loa nhỏ thuộc dòng Performa3, và thường xuyên được đến nhà anh bạn nghe ké một cặp thuộc dòng Ultima2 flagship của hãng. Chính ra tôi quen thuộc với tiếng của đôi flagship còn hơn đôi loa nhỏ của mình. Ngần ấy để tôi xin mạn phép mở topic này cho các fan của Revel. Trong topic này tôi có thể đề cập đến một số lĩnh vực khác về bức tranh hifi. Sống với nghề phân tích quen thì cũng thử nhìn qua xem bức tranh hifi trông như thế nào. Xin thứ lỗi trước nếu nhỡ tôi nói gì trong lúc quá khích không khỏi động chạm, thì khi đó chắc chắn là lỗi của tôi. Nói về nhãn hiệu loa Revel, không thể không nhắc đến một tên tuổi có lẽ chưa được biết đến nhiều tại Việt Nam, giáo sư Floyd Toole. Ông này là linh hồn của hãng loa Revel. Vì lý do riêng, tôi có thể cảm nhận lờ mờ phần nào sự khác biệt ở Mỹ so với phần còn lại của thế giới. Dân tình ở đây (trong môi trường professional) rất trọng data. Nói gì mà chỉ dựa trên đánh giá cảm tính là không đáng tin. Chắc nhiều bạn đã xem bộ phim về bóng bầu dục Moneyball dựa trên cuốn sách cùng tên của Michael Lewis. Mọi thứ đều phân tích dựa trên thống kê số liệu hết. Thời của Moneyball là vào đầu những năm 2000. Không chỉ trong thể thao, người Mỹ nói chung là sống lý tính, làm cái gì, quyết định cái gì dựa trên số liệu hơn là cảm tính. Trong lĩnh vực âm thanh cũng có một chuyển biến tương tự, vào thời gian sớm hơn một chút, với một giáo sư tên là Floyd Toole, tại Hội đồng Nghiên cứu Khoa học của Canada (NRC). Tại NRC, vào những năm 1970s, ông phát triển các phương pháp khoa học để thử nghiệm loa, trong đó có ABX test, và các thử nghiệm đo đạc loa khác. Trước thời của giáo sư Toole, việc làm loa và thử nghiệm rất định tính dựa trên phương pháp thử sai là chính. Các đo đạc của các hãng rất hạn chế, vì thiếu một phương pháp khoa học rõ ràng. Các phân tích về âm thanh thời đó sẽ là “trung âm lồi ra, hạ âm lõm vào” được công chúng tán thưởng nhiệt liệt trên các tạp chí hifi dù không có số liệu đo đạc gì cả. Các tạp chí này có một sự mâu thuẫn về lợi ích tuyệt vời: business model là người reviewer nhận tiền của các hãng hifi, để khen tới tấp các sản phẩm của các hãng này. Các hãng ai lại đi chê sản phẩm của mình, còn người reviewer thì có bao giờ nhận tiền từ ai mà chê sản phẩm của họ bao giờ. Công chúng, vốn bị ảnh hưởng về một thứ gọi là tâm lý âm học, khi nghe thấy một “cao thủ” khen một sản phẩm, tự mình cũng nghe thấy sản phẩm đó hay thật. Sự hay thật đó thật sự được cảm nhận bằng tai – là một điều kì cục được psychoacoustics nghiên cứu. Tai, hay chính xác hơn là bộ não con người, thậm chí có khả năng kì lạ là nó nghe được những âm thanh không hề tồn tại. Trong thời gian này, có một ông tên là Harman và một ông khác tên là Kardon, hai ông thân nhau đến mức cùng lập ra một công ty tên là Harman Kardon (HK) vào năm 1953. Công ty HK chuyên về các thiết bị hifi và các sản phẩm phòng thu chuyên nghiệp. Công ty này mở rộng bằng cách thâu tóm các hãng khác như JBL (1980s), Infinity (1983). Tuy thế, ông Harman vẫn ám ảnh về việc tạo ra một sản phẩm loa hàng đầu thế giới. HK biết đến các công trình nghiên cứu của Giáo sư Toole tại Hội đồng Khoa học Quốc gia Canada, và mời ông giáo sư gia nhập HK vào năm 1991. Tại đây, ông Toole giữ chức vụ Vice President of Acoustical Engineering của hãng, với nhiệm vụ dẫn dắt phòng nghiên cứu của HK và tạo ra nền tảng khoa học cho việc sáng tạo âm thanh của hãng. Việc này mất một thời gian, và vào năm 1996, HK tung ra dòng sản phẩm loa Revel, là một nhãn hiệu hi-end. Nó khác biệt so với các hãng loa khác ở chỗ thiết kế các sản dựa trên khoa học và công bố rộng rãi số liệu cho công chúng. Điều này khác với một số hãng loa khác cũng tuyên truyền là dựa trên khoa học, chả hạn có hãng Better sound through research nhưng lại giấu tịt số liệu chả cho ai thấy bao giờ. Với các sản phẩm của mình, Revel công bố các số đo Frequencies Response (on axis và off-axis), các đo lường directivity, etc. Dựa trên các thử nghiệm của mình, giáo sư Toole thấy rằng các đôi loa cân bằng (đều các giải) được dân tình ưa chuộng hơn là các loại loa có giải này trội hơn là giải khác. Vì thế, các đôi loa Revel nhìn chung đều được thiết kế hướng tới sự cân bằng các giải. Về số liệu, đặc điểm nổi trội của loa Revel là có FR rất phẳng. Trong các dòng loa của Revel, có dòng Concerta2 với các model F35, F36 tương đối bình dân. Dòng cao cấp hơn là Performa3 với các model F206, F208. Hiện tại mới hơn có dòng PerformaBe với các model F228Be, F328Be. Đỉnh cao nhất của hãng là dòng sản phẩm flagship Ultima. HK đã không tiếc bất kể chi phí nào để giáo sư Toole tạo ra một sản phẩm tuyệt hảo, tuân thủ theo các nguyên tắc về tâm lý âm học của ông. Đứng đầu của Revel là Ultima Salon2, được tung ra thị trường vào năm 2008, và tung ra lượt hàng cuối cùng vào năm 2024. Sau khi tạo ra sản phẩm ưng ý nhất Ultima Salon 2, ông giáo sư Toole đã nghỉ hưu vào năm 2007. Sau đó một năm, năm 2008, ông xuất bản cuốn sách “Sound Reproduction: The Acoustics and Psychoacoustics of Loudspeakers and Rooms”, được coi là sách giáo khoa cho ngành sản xuất âm thanh. Các công trình nghiên cứu của giáo sư Toole đã ảnh hưởng mạnh đến việc thiết kế tại các hãng loa danh tiếng khác, chẳng hạn như KEF, Genelec, Monoprice, Neumann, Paradigm, Perlisten, PSB, etc. Nhiều kĩ sư của các hãng loa này đã từng làm việc hoặc nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Khoa học Canada, hoặc được giáo sư Toole chỉ dẫn. Câu chuyện kinh doanh của thế giới hifi nhìn chung khá là buồn. Thị trường phân mảnh, có đến hàng nghìn hãng loa trên thế giới, nên cạnh tranh khốc liệt (nhìn từ góc độ của cổ đông). Harman thâu tóm thêm các hãng Mark Levinson (cuối 1990s), Arcam (2017). Vào năm 2017, chính Harman (trong đó có thương hiệu Revel) lại bị Samsung thâu tóm, và trở thành một phần rất nhỏ của tập đoàn khổng lồ này. Harman vẫn giữ được quyền tự chủ về nghiên cứu và tuân thủ các tiêu chuẩn của họ, nhưng khó mà có thể tin được với tiêu chí tối ưu hóa giá trị cho cổ đông (shareholders’ value maximizing), Samsung lại có thể chấp thuận cho HK có thể chi tiêu không tiếc tiền để tạo ra một sản phẩm tuyệt hảo khác. Vào năm 2024, HK (và Revel) đã discontinued Ultima2 Salon 2. Có một số thông tin rằng họ sẽ tung ra sản phẩm kế tiếp là Ultima 3 – nhưng điều này có lẽ chỉ nằm trong giấc mơ thôi. Điều hi vọng mong manh là kỹ sư trưởng Mark Glazer, người đã cộng tác chặt chẽ với giáo sư Toole để tung ra Ultima Salon 2, và Kevin Voecks, một kĩ sư giàu kinh nghiệm khác giữ vị trí lãnh đạo Revel, vẫn tiếp tục làm việc tại HK. Đây là đồ thị Frequency Response của Revel Ultima Salon 2 mà tôi hay được nghe ké. Còn đây là con loa của tôi: Xin ghi chú là người viết bài này không có bất kì mối liên hệ nào với Thanh Tùng Audio, nhà phân phối chính hãng của Revel, hay với công ty HK (Revel). Anh ta chỉ định thuần túy là một người nghe nhạc, chứ không phải là một người nghe âm thanh. Tự nhiên thấy không có fan club của hãng Revel, nên phải đi viết bài về một hãng loa, thật là kì khôi. Trên diễn đàn VNAV này hình như có một vài thành viên có đôi Salon 2. Mời các bác thảo luận về Revel ạ
Đợt năm 2006, công ty tôi có set up một bộ giải trí nghe nhạc xem phim dành cho cbnv. Ngày thường hết việc về muộn hoặc sáng thứ 7, chúng tôi thường vào xem phim hoặc nghe nhạc sôi động trên hệ thống đó. Vẫn nhớ là cặp Revel F52 - Cặp to nhất đời Perfoma thế hệ cũ. Thời điểm đó, còn ít được tiếp cận với các hãng loa Hi End khác nên Revel cũng là một trong những sự lựa chọn tốt. Có thể nói ấn tượng nhất là tiếng trầm rất uy lực, kiểm soát tốt, âm thanh chi tiết dù chỉ đc đánh bằng một receiver Marantz ( Tôi không nhớ model nhưng khá to ). Dù gì đây cũng là thương hiệu loa Mỹ nên sự mạnh mẽ, gân guốc, dày dặn là những đặc tính rất dễ nhận thấy, dù tổng thể vẫn có gì đó hơi khô, thiếu sự mềm mại.
Đây là cặp Bookshelf Revel M22 mà tôi đã chơi thời điểm đó. Cũng lôi kéo đi thi Festival Loa nhỏ ngày còn tổ chức ở Aqua Cafe, Hồ Đắc Di.
Tôi đang định lập topic mới để sửa tiêu đề thành: Revel Loudspeakers - Dòng loa trung tính cân bằng thay vì chỉ cộc lốc Revel Loudspeakers. Thôi kệ cái tiêu đề vậy. Welcome bác đã vào bàn thảo. Cái FR graph của đôi Performa F52 cũ của bác trông như thế này: Tiếng bass của đôi này tương đối tốt, xuống 40Hz ở khoảng -7dB. Đấy là ở trong phòng của hãng đo. Nếu phòng nghe này có kích thước phù hợp để có room gain thì chắc đó là lý do tại sao bác nghe "tiếng trầm rất uy lực". Mid rất flat nên nghe vocal rõ ràng, trong trẻo. Các giải được chuyển tiếp đều đặn trơn tru. Chắc đôi này thế hệ cũ so với directivity của các đời sau thì Revel cải thiện tốt hơn nhiều. Chẳng hạn đôi bookshelf của bác loa treble (tweeter) đời này không có waveguide.
Tôi đang nghĩ hơi tiếc vì không mua đôi F228Be. Kể ra thì cũng không nghe mấy nên mua thì thừa, mà không mua thì vẫn thấy hơi tiếc
Vô tình em thành Fan của Revel với cặp Revel Concerta F12. Tiếng cân bằng, chi tiết, trung tính, đúng với cái tên Concerta, và cũng đúng thể loại nhạc em nghe. Nó rất lì đòn, chơi Symphony tưng bừng, nhàn nhã, và ......hát KOK thoải mái vui vẻ (hì hì). Đúng là ngon, bổ, rẻ.
Dạ. Trong lúc đi tìm đôi loa hát KOK, em gặp đôi F12, thấy cái tên Concerta em tò mò, vì em toàn nghe nhạc cổ điển hạng nặng luôn (Symphony, Concerto), thế là em mua về bác ạ. Đúng chất âm "Mỹ" không tinh tế như châu Âu, nhưng khi nghe nhạc giao hưởng bằng loa Revel có cái thú vị riêng của nó bác nhỉ.