Kính thưa các Bác,các Anh,các Chị,Các Mợ,...Gần đây phong trào đèn đóm có phần trổi lên mạnh mẻ,sự ra đời của loạt topic Cùng làm...Hay-Rẻ-Dể của Thím Lọ đã cuốn hút rất nhiều anh em DIY diển đàn nhà ta tham gia.Em là người chưa tham gia,cũng như chưa từng lắp cái H-R-D nào nhưng cũng bị ảnh hưởng khá nhiều bởi các topic ấy. Một số bác pan bán dẩn cũng làm mạch công suất SS rồi lại ghép vào với pre đèn. Rất nhiều bác đang tham gia vào các dự án pre đèn,ampli đèn,DAC xuất đèn... Chất âm của đèn là từ được nhắc đi nhắc lại rất nhiều,nó được coi như là tiêu chuẩn của các thiết bị thượng lưu(hí èn).Tuy không phải cái đèn nào cũng hay nhưng thật sự đèn luôn có 1 vị thế rất lớn trong lòng các audiophile. Hiện tại,việc tìm đèn và các phụ kiện đi cùng như biến áp liên lạc,biến áp suất âm,tụ liên lạc nối tầng...là khá khó khăn và đắt đỏ. Em chợt nghĩ có thể dùng linh kiện bán dẩn,vốn rất phổ biến và giá thành rất thấp lại không đòi hỏi các linh kiện,phụ kiện đi kèm quá cầu kỳ để làm 1 bộ pre có chất lượng cao,giá thành thấp,chất âm gần giống với chất âm của đèn là việc có thể thực hiện. Qua tham khảo các bác sành nghe thì Pre,Amplifier(bán dẩn) hiệu Macintosh các đời xa xưa có chất âm rất giống đèn,em đã tìm được 1 số tư liệu về spec cũng như các thông số đo kiểm trong thực tế đối với dòng sản phẩm này. Theo em dự án này có thể thực hiện được và nó có thể đem lại lợi ích rất lớn.Có thể 1 sản phẩm làm ra với giá bằng vài tô phở hay dăm ba gói thuốc lá.Có thể nói nó rẻ chưa từng có :lol: Cuối cùng em mong nhận được nhiều góp ý hơn nữa để hoàn thành dự án làm pre bán dẩn chất âm đèn để cùng phổ biến cho các DIYer như Thím Lọ đã làm. Mong các bác ủng hộ và cho ý kiến ạ.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Cái vụ này mới nghe bác nói mà lập topic rồi . Em xin ủng hộ và động viên bác nhé! Cái gì "ngon, bổ và rẽ" là em xin theo. :mrgreen: Bác trình bày về thiết kế cho mọi người hưởng ứng đi ạh.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Cứ từ từ bác ạ ,em xin lấy ý kiến các bác là nên chọn kiểu mạch của hãng nào nghe giống đèn nhất thì em sẽ tiến hành việc kỹ thuật cụ thể.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Em xin đề xuất trước là con... Ampli Macintosh model 250 cổ,em này có phần pre và công suất thiết kế độc lập,trước đây em đã từng nghe qua, em nó có chất âm cực kỳ mượt mà trao chuốt,bass đủ sâu nhưng không quá đà,treble tơi nhuyễn,trung âm thì rỏ ràng mồn một, rất mộc,rất tự nhiên theo kiểu có pre mà như không,không pre mà như có... Theo em đánh giá là nó rất giống đèn. Đây là hình hài em nó.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. e cũng có ý tưởng giống bác, nếu bác có thể tìm dc phương thuốc đó, e xin dc mon men theo để bộ sưu tập amp của e có đồ chơi mới...nhưng phải theo tiêu chí: HRD nhé bác... :lol:
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Về tiêu chuẩn của pre bán dẩn: -Có trở kháng vào càng lớn càng tốt. -Có trở kháng ra đúng tiêu chuẩn khoảng 600 ohm,dự định là 680 ohm. -Có thể dùng nguồn +/- từ 25 đến 60V để kết hợp dùng nguồn của mạch công suất nếu ghép cùng vỏ máy. -Có băng thông rộng và bằng phẳng trong khoảng tần số 20-20.000Hz. -Có volume để chỉnh lớn nhỏ. -Tất cả transistor có trong mạch đều chạy theo mạch classA. -1 tầng khuyếch đại áp. -1 tầng khuyếch đại dòng. -Có hồi tiếp để giữ độ lợi toàn mạch từ 5 đến 10 lần(sẽ fix sau). -... Cần thêm gì các bác cứ bổ sung em sẽ biến nó thành hiện thực.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Vụ này hay thiệt là hay đóa bác " thẳng tưng " . Theo em ko những chỉ pre mà cả amp BD cũng có thể cho ra chất âm đèn, nó vừa có sự mềm mại, tơi tả, ấm áp...của đèn lại vừa có công suất lớn của BD và quan trọng nhất là ngon bổ rẻ. Tại sao ko chơi nhỉ ? Em cũng đã vài lần đề cập lúc gần lúc xa đến vấn đề này nhưng mọi người có vẻ ko mặn mà lắm, có thể vì ko tin, có thể vì quan niệm " tiền nào của nấy ", có thể vì vài lý do nào đó ngoài kỹ thuật :wink: ...Nay bác khởi xướng việc này thật là một việc có ích cho số đông AE chơi. Nói có sách mách có chứng, theo em bác nên làm mẫu một vài bộ rồi mời mọi người đến nghe theo kiểu test mù, sau đó sẽ phổ biến mạch rộng rãi cho AE chơi thì có lẽ sẽ tránh đc chuyện "chìm xuồng". Em sẽ ủng hộ bác trong vụ này, cố lên Dì à quên bác nhé.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Mạch Pre H-R-D của bác dze dùng toàn tube có kết cấu đơn giản,dể chạy và ổn định. Transistor có thể làm tốt hơn tube trong các việc trên,chất âm cũng sẽ tương tự như tube. Nếu thay tube bằng bán dẩn thì em vẫn tin nó có chất âm gần giống như tube. bằng chứng là Macintosh 250 đã làm.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Em cảm ơn Chị à quên bác Khỉ đã góp ý. P/S: Các bác cứ góp ý. Tối nay em sẽ trình bài thiết kế schematic cụ thể.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Trước khi công bố cái schemtatic của pre bán dẩn này em nhiều chiện tí :lol: Trước hết đèn (tube) có cơ chế hoạt động giống như BJT loại NPN hay mosfet kênh N. Bán dẩn thì có cả 2 loại NPN và PNP. -Tube không có loại ngược lại (hổ bổ) như bán dẩn vì lẽ đó mạch của nó thường chỉ có 2 loại. 1 là khuyếch đại thế-xuất ca tốt,2 là khuyếch đại dòng(buffer,driver)-xuất anot. -Thường được thiết kế classA với trở tải và mổi đèn luôn được dẩn cả 2 bán kỳ của tín hiệu,vấn đề méo hài cũng nằm ở đây,trở kháng ra thường lớn. -Rất tuyến tính do hệ số Muy luôn ổn định. Trong khi đó bán dẩn thì: -Có cả hai loại N và P nên kết cấu đa dạng hơn,dể dàng ghép nối trực tiếp(liên lạc thẳng) nó thường được đưa các yếu tố nguồn dòng vào trong mạch để phát uy việc méo hài thấp,giảm trở kháng ra. -Thường được thiết kế kéo đẩy(PP) do tính hổ bổ của chúng.Do đó nó chạy classAB là chủ yếu trong các mạch khuyếch đại. -Có hệ số khuyếch đại thay đổi theo nhiệt độ,dòng dẩn,điện áp nguồn... Vậy những điểm chính cần phải có để bán dẩn nghe giống đèn là: -Trở kháng vào phải lớn như đèn-có thể thực hiện được. -Chỉ chạy classA,mổi linh kiện đều dẩn 2 bán kỳ-có thể thực hiện được. -Dùng trở làm tải Rc,Re-Có thể thực hiện. -Không dùng nguồn dòng-Có thể thực hiện. -Tăng nội trở bộ nguồn-Có thể thực hiện. -Ổn định hệ số khuyếch đại-Có thể thực hiện. -Số linh kiện được dùng phải ở mức tối thiểu nhưng vẫn đảm bảo đủ tính năng cũng như thông số kỹ thuật cần thiết. Các bác góp ý tiếp giúp em,xem có thiếu gì nữa không?
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Thông số kỹ thuật cơ bản sẽ như thế này. Méo hài 0.25% trên toàn dải thông. Méo tần số 0.25% trên toàn dải thông. Đáp tuyến tần số từ 0 đến -0.25dB trong khoảng 20-20.000hz. Trở kháng vào 200K. Độ nhạy ngỏ vào 500mV Tỉ số S/N trên 90 dB. Bảng thông số kỹ thuật này cho thấy nó không phải là mạch tối ưu về kỹ thuật nhưng những nhân tố mang dáng dấp đèn tìm ẩn trong đó.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Sơ đồ nguyên lý sẽ gồm phần chính là 3 linh kiện khuyếch đại BJT trong đó gồm 2 chú NPN mắc theo mạch vi sai để hạn chế noise,1 chú PNP vừa làm đảo pha để ngỏ ra có cùng pha ngỏ vào,vừa tăng dòng để xuất tín hiệu ra. Em sẽ chọn 3 linh kiện BJT loại ít noise,phổ biến và tính toán các linh kiện R trong mạch sau. Vì chưa có thời gian vẽ bằng orcad nên em úp file này để các bác nghía qua mà đóng góp để em vẽ lại bằng orcad 1 lần khỏi phải chỉnh sửa lại.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Cái mạch này nó mang dáng dấp của mạch pre H-R-D mà bác Dze khởi xướng. Nó còn 1 yếu tố tạo nên bất ngờ cho chất âm rất đèn nữa là bộ nguồn rất là quái,có ổn áp mà như không,không ổn áp mà như có hầu tăng nội trở của bộ nguồn,sinh ra méo hài cho nó giống đèn. Em sẽ sớm cập nhật.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Ý kiến phản hồi: Vì nó dùng vòng xoắn ở ngõ ra giống như OPT của ampli đèn. Âm thanh ấm là do cái vòng xoắn này. Ý kiến phản hồi: Mạch Circlotron là mạch kéo đẩy 100%, có thể xuất thẳng và chỉ dùng 1 giới tính (N hoặc P). Trên lý thuyết và thực tế Circlotron còn kéo-đẩy chuẩn hơn dùng 2 giới tính khác nhau (P-N) vì độ năng động của kênh P (lỗ trống là hạt mang điện) chỉ hơn phân nửa kênh N (điện tử là hạt mang điện) nên diện tích phôi bán dẫn kênh P lúc nào cũng to hơn gần gấp đôi để bù trừ do đó luôn nóng hơn, tụ ký sinh cũng cao hơn .... nên với bán dẫn Silicon gần như không thể thiết kế con P giống con N 100%. Dùng kết nối Ziklai là hình thức tương tự kết nối Darlington nhưng khác nhau ở chỗ "dùng Driver N kéo công suất P" và "dùng Driver P kéo công suất N" để cân bằng thì sẽ giảm thiểu được vấn đề nhưng vẫn không phải là chuẩn vì con công suất luôn hoạt động vùng công suât cao hơn nhiều lần so với con Driver. Trong khi Circlotron chỉ phụ thuộc vào sự cân bằng của 2 bộ nguồn độc lập và điều này vẫn khả thi nếu cần thiết là bằng cách quấn biến thế nguồn cặp đôi dây hoặc dùng thêm mạch ổn áp cho bộ nguồn nếu cần để cân 2 vế. Khuyết điểm duy nhất của Circlotron là mỗi cọc loa luôn là "nóng" nếu không khéo chập mass thì có thể xịt Tờ răn dzi to. Cái này cũng tùy tube. Có những tube gọi là "Variable Mu" mà đâu đó vài anh em trên VNAV đã từng ráp mạch gề và đã thích chất âm này và coi nó còn hay hơn những bóng phổ thông khác. Những loại bóng này có trị số Mu thay đổi rất nhiều nguyên dùng cho mạch AGC (Automatic Gain Control) được dùng cho ứng dụng Compressor/Expander khi xưa khi tín hiệu ngõ vô thay đổi mục đích làm ngõ ra cố định cho ứng dụng đó ... Bóng có độ hỗ dẫn càng cao hoặc/và hệ số Mu càng cao thì càng có cơ hội hệ số Mu thay đổi càng nhiều trên vùng đặc tuyến. Tất cả đã có ý kiến phản hồi ở phần trên. Dùng JFET hoặc MOSFET ngõ vô là xong. Ngoài JFET và có lẽ MOSFET ra thì nếu dùng BJT mà không dùng thêm hồi tiếp âm (Negative Feeback) thì nghe .... hổng nổi vì bản chất BJT có hệ số khuyếch đại thế rất cao và không tuyến tính nếu không dùng thêm pp hồi tiếp nào khác. Đến khi đã dùng hồi tiếp rồi thì BJT sẽ trở nên rất tuyến tính nhưng đặc tính méo hài của mạch hồi tiếp BJT sẽ không giống méo của Tube gây ra nữa và kết quả ... rứa là từ xưa đến giờ ít (chưa) ai thành công ráp mạch bán dẫn đặc biệt là dùng BJT mà giống âm thanh Tube. Neo sân Phát cũng vẫn gáng sức dùng đủ mọi cách để thiết kế ampli bán dẫn âm thanh sao giống âm thanh Tube nhưng chưa thật sự thành công có lẽ ông chưa có trong tay con lắc cảm xạ đi tìm linh kiện bán dẫn cực độc. Tuy nhiên cho dù ông có tìm được đi nữa thì ông cũng phải thay đổi tư duy thiết kế mạch vì ông đã quá quen thuộc với những ưu điểm của BJT và MOSFET công nghiệp và cho dù có tìm được linh kiện độc đi nữa thì số lượng cũng không nhiều để mà sx đại trà. Ngay cả MOSFET Audio mà ông cũng bài nó nữa nhưng ông đâu biết rằng (có thể ông biết nhưng vì lý do nào đó) là MOSFET Audio có độ hỗ dẫn cao gấp 20 lần (BJT cao hơn từ 400 - 800 lần) những loại tube có độ hỗ dẫn cao nhất (6C33C, 6C45P, ...) nhưng trên đời có rất nhiều người mê âm thanh tube thì độ hỗ dẫn chỉ là 1 vấn đề kỹ thuật của linh kiện chứ không phải tất cả cho cái tai của họ. Tuy nhiên độ hỗ dẫn cao và khả năng cung cấp dòng cao của bán dẫn cũng là yếu tố quyết định cho giải cực trầm mà tube không thể sánh nổi nhưng trên đời có rất nhiều người không nghe được giải trầm này và loa của họ cũng không đáp ứng nởi giải tần trầm này. Theo em thiết kế SS cho mạch Tube thì đầu tiên phải kiếm linh kiện SS có đặc tính giống hoặc gần giống Tube thì mới hy vọng mở được cánh cửa vì lúc đó hy vọng mới có thể ráp được những mạch thật đơn giản như tube và nếu cần chỉ cần xài rất ít Feedback thì âm thanh khi méo thì sẽ có méo đặc tính giống tube. Không có linh kiện như vậy nên không còn cách nào khác là McIntosh chỉ còn thuốc dùng vòng xoắn để mô phỏng nhưng ở đây McIntosh "không mô phỏng linh kiện tube" mà là "mô phỏng giống ampli tube"; hoặc mạch Hybrid (Tube+MOSFET) cũng là 1 cách mô phỏng đặc tính tube nhưng với sức mạnh bán dẫn ... nhưng mọi cách đều cần tối thiểu 2 linh kiện trở lên để có cái gì đó chỉ giống 1 tube vì 1 bên là "1+1 = x+y, trong đó hy vọng x gần bằng 1" còn 1 bên là "1 = 1" nên sự phức tạp của mạch đã tăng đôi nên âm thanh cũng vì đó mà dần dần trở nên khác tube.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Theo em bác thẳng tưng ko nên bàn nhiều nữa dễ bị tẩu mà nên tập trung lắp lấy một con pre rồi sau đó cho test mù với một hai em pre đèn nào đó có giá khoảng $1000, mời vài bác có lòng đến cùng thẩm định, nếu các bác ấy chỉ ra tỷ số đúng sai 50/50 coi như thành công. Sau khi cân chỉnh tối ưu bác post lên đây để AE cùng làm. Để làm món này em có mấy góp ý nho nhỏ: - Ko nên dùng vi sai ở ngõ vào mà chỉ dùng KD áp bình thường, để nâng cao trở kháng ngõ vào bác có thể đệm bằng fet hoạt động ở máng chung. Nếu máu thì chơi KD áp cũng dùng lun fet cho nó mềm - Ngõ ra dùng biến áp tự quấn làm tải colecter ( drain ) - Hồi tiếp từ thứ cấp về, có thể dùng cuộn riêng - Nguồn đừng cầu kỳ quá, chuối chuối thôi thì nó mới ra chất đèn và có tổng trở cao cao chút. - .... Nếu cần gì bác cứ pm cho em nhá. Hoặc tiện nhất là trao đổi qua e-mail.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Có một giải pháp rất đơn giản mà bác Dz mấy lần nhắc tới nhưng không ai thèm quan tâm, đó là: Kiếm một cái máy tính đủ mạnh và 1 phần mềm giả lập đặc trưng âm thanh đèn. Bingo!
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Mỗi lần nghe nhạc mà cứ khởi động cái máy tính thấy mệt quá :mrgreen: yêu cầu cấu hình phần cứng có cao không? Phần mềm có rẻ không ? chất lượng âm thanh như thế nào ?
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Theo Em thì T-hím nên thử dùng 3 con mosfet kênh N như 2SK213/214/215/216 hoặc 3 con kênh P như 2SJ76/77/78/79, nếu chưa có thì em xin tặng 6 con để T-hím thí nghiệm.
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Mấy con này bây giờ cũng thuộc hàng độc đa. Nếu mợ có đủ bộ như sau: 1- 2SK190 hoặc tương đương 2- 2SK186 hoặc tương đương 3- 2SJ77 hoặc tương đương 4- 2SK214 hoặc tương đương 5- 2SK1058 hoặc 2SK2221 6- 2SJ162 hoặc 2SJ352 Nếu có đủ số nhiều thì có thể ráp ampli công suất trên 100W toàn FET với THD = 0.01%, f=50kHz. Còn ở 20kHz trở xuống thì chỉ vọn vẹn 0.006%. Như thế là eng đẹp mấy ampli Đì dzí tồ cho dù là của TẮT hay Beng Ô lép sân ... Hình như mợ Dzê đã từng nheng nhóm phong trào này rồi thì phải :?: :roll:
Re: Cùng làm Pre bán dẩn có chất âm đèn. Em khuyên các mợ là đừng nên dùng Mốt phếch cho gề mà hãy dùng Dzây Phếch. Mốt Phếch cho Đờ rai vờ hay Pow thì Ô kơ. Chắc các mợ không để ý dạo nà cụ Neo sân Phát đổi qua dùng Dzây Phếch cho phần ngõ vô đấy sâu?
