Trong quá trình tìm hiểu về tụ lọc nguồn cho ampli đèn, em thỉnh thoảng gặp một số ý kiến của các Khoai Tây, họ cho rằng tụ nguồn 4 cực của Jenssen cho chất âm 9/10 so với Heart of Music (trong khi giá chỉ bằng 20% thôi). Chiều nay rảnh, em dịch sơ tài liệu của Jensen về loại tụ nguồn 4 cực. Hy vọng cung cấp cho anh em một lựa chọn Ngon - Bổ - Rẻ (vừa vừa :lol: ). Bài dịch em chỉ dịch thoáng nghĩa, không đặt nặng câu từ lắm. Các cụ thông cảm nhé ! 1.The short “life-story” of four pole electrolytics: Sự ra đời của tụ điện 4 cực. The four pole electrolytic capacitor appeared in the early 80's when Sprague introduced a low inductance, low ESR four pole axial capacitor mainly for switching converters and regulators. As the switched mode power supplies became common in the mid-80's the demand increased for high capacitance electrolytic capacitors having improved high frequency inductance characteristic. As these requirements could be the most economical and elegant way fulfilled by using four pole electrolytics other firms -as i.e. FRAKO from Germany ¬followed Sprague, and developed four pole electrolytics. Unfortunately most designers of high frequency switching mode circuits did not care about elegancy, effectiveness and EMC problems or they simply were not aware of the existence of four pole electrolytics, they used mostly cheap and bulky standard components. As a consequence of these facts the four pole electrolytics has sunken into oblivion. Các tụ điện bốn cực xuất hiện vào đầu những năm 80, khi hãng Sprague giới thiệu một tụ điện 4 cực có điện cảm và ESR (tạm hiểu là nội trở tụ) thấp cho các hệ thống nguồn xung. Sự gia tăng nhu cầu của các hệ thống nguồn xung vào giữa những thập niên 80’s dẫn đến nhu cầu về tụ điện dung lượng cao (có cải tiến về đặc tính cảm kháng ở tần số cao) cũng gia tăng. Các nhu cầu này có thể được thực hiện một cách kinh tế nhất khi sử dụng tụ hóa bốn cực. Không may là hầu hết các nhà thiết kế các bộ nguồn xung không quan tâm đến tính hiệu quả và một số vấn đề điện động hoặc đơn giản là họ không nhận thức được sự tồn tại của tụ điện bốn cực, họ chủ yếu sử dụng tụ điện tiêu chuẩn rẻ tiền. Vì thế, các tụ điện 4 cực dần đi vào quên lãng. 2. Reinvention now also for high-end audio application: Phát minh trở lại. It was Tobias Jensen Production A/S (TJP) that “reinvented” it for high-end audio applications. Four pole electrolytics for switched mode power supplies in maritime communications systems has been produced at TJP since 1990, designed for equipments that should last and work reliable even under extreme circumstances require the best design and components. TJP in the early 90’s started to produce passive components in larger extent for the high-end audio market and became more and more conscious of the need of audio enthusiasts and audiophiles, we came to the recognition that four pole electrolytics are ideal reservoir capacitors for power supplies (and not only for SMPS) in sensible audio equipments. Vào thập niên 90, tụ điện 4 cực đã được Jensen sản xuất trở lại và sử dụng trong lĩnh vực thông tin hàng hải, chúng được thiết kế để có thể làm việc tin cậy trong cả các điều kiện ngặt ngèo. Bên cạnh đó, trong những năm đầu thập niên này, Jensen đã bắt đầu đẩy mạnh sản xuất các linh kiện thụ động cho thị trường âm thanh cao cấp và họ ngày càng chú ý hơn về nhu cầu của các audiophile, họ nhận ra rằng tụ điện 4 cực là tụ nguồn lý tưởng cho bộ nguồn trong các hệ thống âm thanh cao cấp. 3.The importance of attenuation and high frequency behaviour: No matter how fast the amplifiers signal processing circuits are, you cannot utilize that speed if your power supply is too slow to follow rapid signal changes. The power supply's reservoir capacitor constitutes a vital element in the amplifier chain effecting the signals on the main signal paths as well, because the most power amplifiers reservoir is conceptually placed in series with the loudspeaker line. Không quan trọng các bộ khếch đại âm thanh xử lý tín hiệu nhanh đến thế nào, bạn cũng không thể sử dụng khả năng đó nếu như hệ thống nguồn của bạn quá chậm để có thể bám theo tốc độ xử lý tín hiệu. Tụ nguồn là một thành phần cơ bản trong chuỗi yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh vì hầu hết các amply được thiết kế trên triết lý: Loa nối tiếp với hệ thống nguồn. The main issue is not only that, the capacitor can give you enough charge and quickly enough, but the attenuation of the power supply toward the amplifier. In spite of the fact that the audio band is nominally 20-20 kHz, the stability of the amplifier and the overall sound quality is strongly influenced by reservoir capacitor behaviour at very high frequencies. Chổ này em không dịch được. Nôm na là bên cạnh khả năng sạc của tụ, chất lượng âm thanh còn bị ảnh hưởng bởi độ suy giảm năng lượng cấp cho amply. Sự ổn định của bộ nguồn (và tính năng của tụ nguồn ở tần số cao) ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng âm thanh. The function of the reservoir capacitor is not only to store energy, but also filtering, providing decoupling between the power supply and the amplifiers signal processing circuits. For energy storage a conventionally constructed aluminium electrolytic capacitor with sufficient Capacitance (F) x Voltage(V)/ Volume (cm3) ratio and satisfactory low ESR and inductivity at higher frequencies would be suitable. However the capacitors filtering characteristic plays a very important role in decoupling and suppressing unwanted transients and other i.e. digital high frequency noises. Chức năng của các tụ nguồn không chỉ lưu trữ năng lượng, chúng còn có chức năng là một bộ lọc nhiễu, cung cấp khả năng cách ly giữa bộ nguồn và mạch xử lý tín hiệu. Về mặt lưu trữ năng lượng, khả năng của một tụ điện thông thường bị ảnh hưởng bởi các thông số: Tỉ lệ Điện dung (F) x Điện áp (V) / Thể tích tụ (cm3); Nội trở ESR (thấp) và Điện cảm ở tần số cao (thấp). Còn nữa......
4.Extremely low inductance makes excellent high frequency capabilities The high inductance value of a capacitor is particularly harmful when they are used for filtering at higher frequencies, as the impedance of a high capacitance capacitor over the resonance frequency is strongly dominated of the inductance of the capacitor winding. In consequence of the construction, the conventionally designed, even multitabbed or extended foil electrolytic capacitors provide a significant undesired and increasing impedance vs. frequency response in the critical frequency field. The most acceptable compromise and so far the most utilized solution for this problem was the usage of several high capacitive electrolytics in parallel connection, in order to reach the desired low inductance value. The best and the ultimate solution is no doubt a four pole electrolytic capacitor having the same Capacitance x Voltage/Volume ratio as the best high capacitive electrolytics with an inductance, which is only the fraction of theirs. Let us take a typical reservoir capacitor size of 15.000 µF 40 V and compare the Z impedance versus frequency characteristic of a traditional and a four pole device. The curve B shows the traditional two pole, and curve A the four pole capacitors frequency versus impedance characteristic. (Figure 1.)
Giá trị điện cảm cao của một tụ điện là yếu tố khá bất lợi khi nó được sử dụng để lọc các tần số cao hơn, khi trở kháng của một tụ điện dung lượng cao vượt qua tần số cộng hưởng, thường khoảng chừng vài chục kHz, nó bị ảnh hưởng mạnh bởi điện cảm của các lá tụ (bản cực tụ). Vì thế, trong các cấu trúc tụ thông thường có sự gia tăng đáng kể của trở kháng theo tần số trong vùng tần số quan trọng. Trong hầu hết các trường hợp, để xử lý vấn đề này người ta mắc song song các tụ có điện dung cao để đạt được giá trị điện dung mong muốn. Nhưng giải pháp tốt nhất và duy nhất (Jensen xạo quá) là sử dụng các tụ 4 cực. Lấy ví dụ về tụ điện tiêu chuẩn 15.000uf/40V để so sánh tổng trở Z (gồm: cảm kháng, dung kháng và trở kháng) theo tần số giữa một tụ truyền thống 2 cực (đường B-đỏ trên đồ thị) và tụ 4 cực (đường A-xanh trên đồ thị). Lúc đầu, hai đường đặc tuyến này chạy song song nhau nhưng đến trước vị trí tần số cộng hưởng, đường đặc tuyến A giảm xuống so với đường B và nó đạt giá trị chỉ khoảng 0.5-0.8mOhm trong khoảng tần số từ 10kHz-50KHz. Giá trị này gần như thấp hơn hai bậc của tụ hai cực truyền thống. Tại điểm cộng hưởng, cảm kháng và dung kháng của tổng trở Z bằng zero và chỉ còn thành phần ESR trong tổng trở kháng (Z) của tụ. The capacitor also works as a filtering/attenuation circuit The four pole electrolytic capacitors have other additional advantages, which are especially useful for reservoir capacitors in high-end amplifiers. If you use a two terminal, two pole capacitor the entire AC and all noises coming from the power supply appear on the capacitor and are sent toward the high frequency signal path, disturbing the load because of the common resistive and inductive parts which force the input and the output together electrically. (Figure 2.). All these disturbances can be avoided by attenuation increases with frequency. using four terminal capacitor constructions, (Figure 3.) where the AC on the input terminal is As a consequence of the decoupled from the load. The inductances damping/suppressive effect of this inherent and resistances coming from the lead to foil LR filtering, often a single four-pole connections (tab foils) form and capacitor can replace a complicated filter advantageous filter circuit which arrangement.
Tụ 4 cực còn có thêm các tính năng khác rất hữu ích trong các bộ nguồn amply cao cấp. Nếu sử dụng với tụ 2 cực thông thường thì toàn bộ nhiễu từ nguồn AC sẽ đi vào phần tín hiệu (hình 2). Nhưng nếu sử dụng tụ 4 cực (hình 3), phần nguồn AC được cách ly hẳn với phần xử lý tín hiệu phía sau. Ngoài ra. các thành phần điện trở và điện cảm của tụ tạo nên một bộ lọc LR bên trong tụ.
Hết giờ rồi....bữa sau nghiên cứu tiếp. Nói tóm lại là tụ 4 cực có nhiều ưu điểm hơn tụ 2 cực thông thường: Thành phần tổng trở thấp hơn nhiều, nó còn là một bộ lọc khá tốt, chặn các nhiễu loạn từ nguồn AC đi vào bên trong amply. Có lẽ vậy nên Jensen họ mới phát biểu "Tụ 4 cực là lựa chọn duy nhất và hoàn hảo nhất cho hi-end audio" hehe. Cuối cùng, các cụ vào đây http://www.partsconnexion.com/capacitor ... _pole.html mua về xài thử đi :lol: :lol: :lol:
The main issue is not only that, the capacitor can give you enough charge and quickly enough, but the attenuation of the power supply toward the amplifier. In spite of the fact that the audio band is nominally 20-20 kHz, the stability of the amplifier and the overall sound quality is strongly influenced by reservoir capacitor behaviour at very high frequencies. Chổ này em không dịch được. Nôm na là bên cạnh khả năng sạc của tụ, chất lượng âm thanh còn bị ảnh hưởng bởi độ suy giảm năng lượng cấp cho amply. Sự ổn định của bộ nguồn (và tính năng của tụ nguồn ở tần số cao) ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng âm thanh. Em tiếp sức bác Hại Điện nhé, nôm na như thế này (tập dịch tí nhé, có ném đá em thì dùng đá viên thôi nhé): Chức năng chính của tụ điện không những cung ứng đầy đủ điện tích và tức thời mà còn bù vào sự thiếu hụt điện tích của bộ nguồn cung cấp cho âm ly (do cung cấp cho loa). Dãi âm thanh của amply thông thường từ 20hz-20khz, vì vậy sự ổn định của amply và chất lượng của âm thanh bị ảnh hưởng rất lớn đến khả năng nạp xả của tụ nguồn tương ứng với tần số rất cao của âm thanh.
Trên tinh thần là một tụ lọc nguồn, em cho rằng cụm từ "High frequencies" chính là các sóng hài sau bộ chỉnh lưu cụ ạ. Tụ 2 cực thông thường không thể dập các sóng hài này nên nó sẽ đi vào mạch xử lý, ở đó nó sẽ " chém gió" với tín hiệu audio từ nguồn CD, DAC... làm giảm chất lượng âm thanh ra loa. Trong bài có 1 đoạn em lười dịch, đó là Jensen bảo tụ 4 cực đặc biệt hữu dụng với Pre, Cd, DAC...Có lẽ, ở các thiết bị này sóng hài nhiễu từ nguồn ảnh hưởng rất lớn. Tài liệu này của Jensen chỉ rõ ưu điểm của tụ 4 cực dựa trên luận điểm khoa học. Em thấy khá thuyết phục. Nếu so trong tầm giá, tụ nguồn 4 cực tẩm dầu của Jensen hay Mundorf có lẽ hiệu quả hơn ELNA Cerafine ?
Sáng nay đi nghe Altec với EL34 và 2A3 ...................................................thì thấy tiền tới đâu......âm thanh theo tói đó Thương cho mấy Bác có loa đắt tiền và đỏng đảnh : Lỡ cưới hoa hậu thì nên mua audi cho em nó đi, đùng bắt đi xe cúp tội nghiệp em nó :lol:
Đi Sì Ghềnh mau dìa ......để BC mở hội mừng Bang Hội Audio Quảng Ngãi được 30 paper kìa Bác Nhật Uy........! :lol:
Lo gì Bác, BC bữa giờ lo G15......chuẩn bị cho ra một loạt ảnh nóng, phen này HTC xuống giá rồi :lol:
Kết hợp rửa SH ( Biển số 16789 ) 1 lần luôn cho vui cụ bí ui , lâu quá ko gắp các bác QN rồi nhớ quá :lol: :lol:
[quote="cuquanaudio"]Mình viết mỏi cả tay mà vẫn chưa cán đít, Bác nào tiếp tay đi...........nhanh có bia uống [/quote] Chưa có kinh nghiệm làm gì cán đích nổi ông bạn,để mình đưa bóng ông bạn sút cái là xong :lol: