GIAHUY Audiolab SẢN PHẨM MỚI DAC 60th Anniversary MONG ƯỚC ĐƯA NHẠC SỐ LÊN DỈNH ANALOG!

Bên em họ làm cái này dùng cho STM 310/610, lắp luôn cái này vào chỗ block nguyên bản của máy.

 

Em cũng nghiên cứu thế giới làm thế nào rồi , nếu chỉ cho một chủng loại máy thì có thể làm module được thậm chí có thể đưa hãn toàn bộ mạch repro vào trong máy luôn cho gọn cũng được , tuy nhiên phải làm theo từng máy và người chơi phải gửi máy về để Mod lại theo từng máy
Em theo mô hình của hãng làm Tape repro danh tiếng và đát tiền nhất hiện nay trong giới audiophile chơi Reel2 Reel






Các tape preamp này đều phải câu từ đầu từ ra trực tiếp hết ,
Hảng naỳ cũng làm mạch tape preamp thành card nhưng chỉ cho riêng model ATR của ampex

Do phần Pre có nhiều vấn để liên quan để tạo chất âm cho hay nếu gắn trong máy sẹ phai giải quyết các vấn đề về nguồn điện ( trong máy cối nguồn noise rât nhiều do có tới 3 motor hoạt động (AC hay DC gì cũng gây noise)
Nên họ cũng chi làm card để nối đầu từ ra cho người chơi đơn giản thôi không đưa mạch tape pre vào trong máy

 

Đúng rồi. Anh làm block ngoài, nhưng có thể thi công thêm card nối ra ngoài cho những dòng máy phổ thông như Revox A77, B77 chẳng hạn. Vì động thêm việc hàn xì nhiều bác ngại phết, máy thì nặng không thể gửi đi xa được, cứ mở ra cắm card vào ai cũng làm được.

 

Đầu tuần .
Cám ơn Bác Trai Nguyen sau khi thẩm âm bộ SUPERX MKII (flagship I2S)đặt thêm một SUPERX DAC MKII + card analog nâng cao+I2S ( màu đen)

 

Bác chủ cho em hỏi nếu dùng phonobox MM hoặc MC cho tín hiệu trực tiếp từ đầu từ có được không bác?

 

Cấu trúc mạch phono (MC) và mạch Tape Head preampl là giống nhau . tuy nhiên điểm khác nhau là ở đường EQ ( equalizer)
Mạch Phono dùng đường RIIA
Mạch Tape Head repro dùng đường NAB (71/2 và 15 ips) hoặc IEC ( 71/2 ips),IEC(15 ips)
Do đó muốn dùng mạch phono để chơi với tape thì phải sửa lại mạch equalizer
Có nhiều thiết kế equalize khác nhau , nên việc sữa chữa này là không đơn giản nếu không có đủ phương tiện đo đạc

Đướng RIAA của phono nếu lấy điểm trung tâm là 500Hz dưới 500Hz bass được boost lên đến 50hz thì không boost nữa . Trên 500hz đến 2122 hz không boost đến 2122 hz bắt đầu lọc tần số cao làm suy giảm

Đối với tape thi có nhiều đặc tuyến khác nhau tùy vào tiêu chuẩn NAB ( mỹ) hay IEC/CCIR( âu châu ) , va tùy vào tốc độ sử dụng băng từ
Tren hình đường Đỏ là NAB (71/2 và 15 ips dùng chung)
đường xanh lá là IEC/CCIR tốc độ 7.5 ips
Đướng màu vàng là IEC/CCIR tốc độ 15 ips

Ý nghĩa của bản này là với mỗ tốc độ va tieu chuẩn ghi âm khá nhau thì đường đăc tuyến có các pole ( điểm thay đổi chế độ EQ) khác nhau
Với IEC thì chỉ có một pole tương ứng với toc độ băng
với NAB thì có thêm một điểm pole ở tần số 50HZ ( nhắm mục đích hạn chế tiếng bass dưới 50hz thường là điểm công hường với bộ cơ)
Để có bản ghi gần với nguồn thu thì máy phải thu phát cùng chế độ lúc đó mạch EQ sẽ giúp ta có đăc tuyến khi phát là phẳng hay nói cach khác là bản thu nghe giống với nguồn thu nhất
Thu trên máy theo chế độ IEC và phát trên máy chạy NAB hoặc ngược lại sẽ cho ra hiệu ứng âm thanh khác với bản thu gốc ,
ví dụ thu tren NAB (7.5 ips)chay trên IEC(7.5 ips) sẽ thấy treble tăng hơn , thu trên IEC(7.5 ips) chạy trên NAB sẽ thấy mid dày hon nhưng treble thấp hơn chẵng hạn
Thu IEC 15ips chạy trên NAB 15 IPS thì treble lại tăng lên bass lại giảm xuống ....
Tuy nhiên hiệu ứng này có khi lại hợp tai nghe nên bộ Pre tape head em làm nhiều chế đổ để tùy nghi chọn lựa cho vui

 

MỘT SỐ BÀI VIẾT
Do số trang của shop đã hơn 100 , một số bài cũ các bác không tìm thấy hoặc không biết rằng có bài viết đó .
Em hệ thống lại các bài viết để các Bác tiện theo dõi
Quá trính viết bài kéo dải từ 2018-2024

bài 1. Thông điệp của Shop Giahuy audiolab (trang 23)
bài 2. TẦM QUAN TRỌNG CỦA DÂY USB KHI CHƠI NHẠC SỐ ( trang 45)
bài 3. Tất cả vấn đề liên quan Loa ( trang 68)
bài 4. Loa bất định hướng (trang 70)
bài 5. Phân tần thụ động và phân tần chủ động trang (71,72)
Bài 6. Cuộc cách mạng dùng siêu tụ (Supercap) và I2S trang (95,96)
Bài 7. Tản mạn về con đường audiophile (trang 96,97)
Bài 8. BỘ ĐÔI SUPER X MS MKII VÀ SUPER X MKII DAC DÙNG SIÊU TỤ
NGUỒN PHÁT NHẠC SỐ ĐEM ĐẾN CHẤT LƯỢNG ÂM THANH ĐỈNH CAO
I2S Superlink cách kết nối thay thế cho USB
Bài 9. Preampli DHT ( pre dùng bóng đốt trực tiếp)(trang 99,100)
Bài 10. Power ampli : Các loại ampli , ưu nhược điểm ( trang 101)
Bái 11. khai bút tản mạn một chút về con đướng khám phá những bí mật của audio (102)
Bài 12. POWER AMPLI những vấn đề kỵ thuật quanh Power amlifier (trang 104)
Bài 13. PHONO BOX , Nghệ thuật chơi đĩa than (trang 105)
Bài 14. LOA VÁN HỞ (trang 107)
Bài 15. LOẠT BÀI VỀ DÂY NGUỒN, NGUỒN ĐIỆN , GROUND cho hệ thống âm thanh,lọc điện ( loạt bài nhiều kỳ từ 107-> 110)
Bài 16. HQPLAYER cách chơi nhạc số đỉnh cao, những vấn đề kỹ thuật và cách sử dụng các filter (trang 11-112)

 

NGOẠI THẤT CỦA BỘ TAPE TUBE HEAD PREAMPLIFIER
Sau một thời gian thiết kế va thực hiện . Ngoại thất của bộ Tape Tube Pre amplifier đã hình thành




Ngoài việc đưa hai Vu lớn cho vintage bộ Tube tape Head preamp này có các chưa năng sau
1. Chọn lưa chế độ chơi băng ở 3 chuẩn IEC 7.5 ips - IEC 17 ips - NAB (7.5 và 15 ips)
2. Nút tinh chỉnh volume cho hai kênh riêng ( nút này giúp ta chọn chế độ level out tốt nhất tùy theo bộ đầu từ / amplifier ) chính xác nhất ( volume xoay 20 vòng ) độ chính xác càng cao thì không gian và độ ngọt khi chơi càng tốt
3. Nút tinh chỉnh Tần số thấp khi chơi NAB( low NAB frequency) ( NAB có điểm cắt tần số thấp ở mưc 50 Hz ) ta có thể tinh chỉnh điểm cắt này tùy thuộc vào đầu từ va cấu trúc của phần cơ máy băng cối)
4. Nút tinh chỉnh Tần số cao khi choi NAB (high NAB Frequency) (NAB khi chơi 7.5 ips và 15 ips có tần số cắt khoảng 3.182Khz ) ta có thể tình chỉnh điểm cắt này tùy thuộc vào đàu từ và băng từ
5. Nút tinh chỉnh Tần số cao khi chơi IEC 7.5 ips . ( chế độ 15 ips là fix không chỉnh được )
* Các nút tinh chỉnh đêu có thang đo và lẫy khóa khi chỉnh xong .
Bộ TUBE TAPE HEAD PREAMPLIFIER được thiết kế theo dạng mono block bên trong hai kênh hoàn toàn riêng biệt để cho chất lượng âm thanh tốt nhất
Bộ TUBE TAPE HEAD PREAMPLi( TTHP) dùng 4 Tube ECC88 chân vàng Gold Lion xuất âm bằng Tụ 5.6 uF-10 uF
( tùy theo loại tụ xuất âm mà có giá tiền khác nhau )
Chi phí thức hiện ( chưa có dây nối từ đấu từ đến bộ TTHP) ;
Bộ tiêu chuẩn :
-Xuất âm tụ zantzent superior 10uF (đỏ) hay tụ zanzent Silver 10uf( Bạc)
-Jack Input FURUTECH
-Chân đèn CMC
- 4 Đèn ECC88 Gold Lion ( chân vàng)
- Tụ nối tầng WIMA và Zanzent
Giá dư kiến cho bộ tiêu chuẩn 28 triệu
Dây nối từ đầu từ ra jack RCA
Tùy vào loai dây , chiều dài và bộ jack RCA Male
Dây này cần đầu tư loại tốt vì nối với đầu từ nên cần khả năng chống nhiểu đăc biệt ( các Bác có thể mua dây nối từ mâm kim MC đến phono box để dùng cho mục đích này)
Hiện em đang dùng dây DHLAB Pro studio interconnect và Jack Furutech chi phí cho sợi dây này khoảng 5-7 triệu

Cac option có thể chọn lựa
- Tụ xuất âm VCAP ODAM : + 3 triệu
- Jack đầu ra output Furutech luôn : + 1 triệu
- Tụ cao áp dùng của Audionote : +3 triệu

 

BÍ MẬT DÂY LOA VÀ DÂY INTERCONNECT (RCA/XLR)
Trong cuộc chơi audio hiend , sau Nguồn điện ( loạt bài 15 em đã đề cập chi tiết về vấn đề nguồn điện / cable nguồn )
Vấn đề dây dẫn analog ( ờ đây chủ yếu là dây Interconnect (RCA /XLR) và dây Loa) là vấn đề gây nhiều tranh cãi về ảnh hưởng của dây dẫn đến chất lượng âm thanh như thế nào ?
Các tín đồ audio luôn đặt ra các câu hòi như sau :
1. DÂY LOA CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ÂM THANH KHÔNG ? TẠI SAO
2. DÂY INTERCONNECT CÓ ẢNH HƯỞNG ĐẾN ÂM THANH KHÔNG , VÀ ẢNH HƯỞNG NHƯ THẾ NÀO ? TẠI SAO
3. CÓ CẦN CHI NHIỀU TIỀN CHO DÂY HAY KHÔNG ?
4. TẠI SAO CÓ NHỮNG DÂY HIEND CỰC ĐẮT ? CÓ ĐÁNG PHẢI BỎ TIỀN RA MUA HAY KHÔNG ?
5. CÓ DÂY HAY NHƯNG ÍT TIỀN KHÔNG ?
Sau nhiều tìm hiểu và thưc nghiệm em sẽ bắt đầu loạt bài viết về dây dẫn
Cũng như những bài viết khác , bài viết về dây cũng là các quan điểm cá nhân em đúc kết sau thời gian nghiên cứu và thực nghiệm .
Các Bác có thể tin hay không tin tùy vào quan điểm của mỗi người
Không nên tranh cãi, comment dạo để tránh lãng phí tài nguyên

 

DÂY DẪN HIEND LÀ CUỘC CHƠI TỐN KÉM CÚA CÁC AUDIOPHILE
Thử điểm qua một số loại dây loa và dây Interconnect dành cho Ultrahiend

Dây Loa







Dây Interconnect và XLR



SỐ DÂY LOA VÀ DÂY INTERCONNECT TRÊN 10.000 USD/ cặp là phổ biến trên thị trường Hiend . Vậy biết chọn thế nào hay chỉ là tiền càng cao càng hay ?

Khi bỏ một số tiền gần một tỷ để mua một cặp dây Loa hay dây RCA ta cũng cần phải có kiến thức để tìm hiểu tại sao nó có giá như vậy và nó là một công trình khoa học do nhà SX dày công nghiên cứu phát minh hay chỉ là SNAKE OIL và liệu rằng nó có xứng đáng với đồng tiền ta bỏ ra hay chỉ la hiệu ứng ảo

LOẠT BÀI VỀ DÂY DÃN ANALOG nhằm giúp ta tìm hiểu các vấn đề khoa học kỹ thuật trong việc thiết kế chế tạo các loại dây dãn dành cho Hiend audio từ đó có đánh giá và nhận định trước khi đầu tư



LÝ THUYẾT TRUYỀN DẪN TÍN HIỆU

1. Để giải thích về tác động của dây dẫn đến âm thanh ta cần có hiểu biết về các cơ chế truyền dòng điện trong dây dẫn
Gân như một quán tính các audiophile khi nói về dây tín hiệu hoặc dây loa đều nghi rằng đăc tính quan trọng nhất của dây dẫn analog là độ dẫn điện . Các hãng làm dây cũng thường nhấn mạnh vào yếu tố nay khi quảng cáo cho sản phẩm dây của mình
Vậy Độ dẫn điện của dây dẫn analog có phải là độ dẫn điện của kim loại làm dây dẫn không ? và nó có thực sự ảnh hưởng đến âm thanh không ?

Độ dẫn điện = Conductivity ký hiệu là : σ(S/m) at 20°C ( siemen /m)
Silver 6.30x107
Copper 5.98x107
Annealed Copper 5.80x107
Gold 4.52x107
Aluminum 3.5x107
Calcium 2.82x107
Beryllium 2.500x107
Rhodium 2.23x107

Kim loại có độ dẫn điện cao nhất là Bạc , sau đó là Đồng
Độ dẫn điện ảnh hưởng bời các yếu tố sau :
- Nhiệt độ :Nhiệt độ càng tăng thì độ dẫn điện của kim loại càng giảm
- Tạp chất : Tạp chất càng nhiều thì độ dẫn điện càng kém ví dụ ta hay thấy

người ta dùng dây OFC (Oxigen free copper) hay OFHC là loại dây có hàm lượng oxy chỉ ở mức dưới 0.001% độ tinh khiết của đồng có thể lên tới 6N hay 7 N ( 99.9999% hay 99.99999 %)
- Cấu trúc tinh thể : sự sắp xếp các tinh thể , mật độ các tinh thể (tùy thuộc vào biện pháp sản xuất như kéo , đùn, đúc ví dụ ta hay thấy các dây đắt tiền quảng cáo là dùng vật liệu 6N OCC Silver . Tức là bâc có độ tinh khiết 99.9999 % tạo ra bằng phương pháp OHNO continous cast ( đúc theo phương thằng đứng )

Tùy nhiên độ dẫn điện của dây dẫn không chính xác là độ dẫn điện của dây dẫn âm thanh . Do âm thanh không phải là dòng điện DC mà là dòng AC có tần số thay đổi từ 20HZ-20Khz ( và một số hài âm lên đến 40Khz) v. Nó cũng không phải là tín hiệu Sine hay sóng vuông mà có hình dáng sóng a có biên độ thay đổi không xác định

Một dây dẫn lý tường là tất cả yếu tố của sóng âm ờ phía phát và phía thu là hoàn toàn giống nhau về biên độ tần số , phase ( thời gian) , tốc độ đáp ứng khi biến thiên tuy nhiên ngay cả khi ta dùng vật liệu siêu dẫn để dẫn điện vẫn còn các yếu tố khác tác động làm cho các tín hiệu ở đầu bên kia của dây dẫn khác ( méo, distorte) so với tín hiệu của đầu phát


Vì ngoài độ dẫn điện của vật liệu các tác nhân sau sẽ ảnh hưởng vấn đề truyền dẫn tín hiệu của dây dẫn analog

1. Hiện tượng thay đổi vận tốc khi truyền dẫn dòng điện xoay chiều có tần số khác nhau
2. Hiện tượng lệch pha của Dòng điện và điện thế
3. Hiện tượng tương thích giữa trở kháng của dây và tải
4. Cảm kháng và dung kháng của dây dẫn làm trở kháng thay đổi theo tần số
5. Thời gian đáp ứng với sự biến thiên dòng điện của dây dẫn ( Rise time and decay distorstion)
6. Hiệu ứng Skin effect và Promixity effect (Rs) ( tạm dịch là hiệu ứng da trong truyền dẩn và cảm ứng điện từ)
7. Hiệu ứng của chất điện môi giữa các dây dãn ( Dielectric effect)
8. Điện trở thuần của dây dẫn ( direct current resitance)tức là điện trở của dây dẫn khi cho dòng 0Hz ( DC) đi qua
9. Cấu trúc hình học đối xứng của dây dẫn
10. Hiện tượng giảm biên độ trong vùng tần số âm thanh

* các đề mục được em phân chia và phát triển theo theo bài viết của kỹ sư Hãng dây điện công nghiệp khồng lồ Belden : Galen Gareis .
Lưu ý BELDEN https://www.belden.com/ là gã khổng lồ trong ngành công nghiệp chế tạo dây điện công nghiệp Mỹ ( không phải là hãng dây hiend )

Em sẽ lần lượt giải thích một cách đơn gỉan nhất các hiện tượng khoa học này và tác động của chúng với âm thanh

( còn tiếp)

 

THINKING OUT OF THE BOX ( Hãy mở rộng ra khỏi các suy nghĩ thông thường)
Để có thể khai thông suy nghĩ các Bác hãy thử nghĩ bao quát hơn các kiến thức thông thường mình đã biết
- Tín hiệu có phải là dòng điện không ?
Hầu như ai học phổ thông cũng đều suy nghĩ dòng điện là dòng các electron di chuyển từ nơi có điện thế thấp đển nơi có điện thế cao (electron là điện tich âm nên nó sẽ di chuyển nguôc với cách ta suy nghĩ về chiều dòng điện) , nên ta thường nghĩ rằng dòng electron sẽ di chuyển từ nguồn đến tải và sau đó di chuyển từ tải về lại nguồn trong một mạch khép kín nếu như vậy số electrone trên đường đến tải và trên đường về lại nguồn có giống nhau không ?
Như vậy ta phải duy nghĩ như sau dòng điện là dòng electron đi trong hai dây . Đó là dòng electron đi từ dây nguồn đến tải và dòng electron đi từ tải về nguồn suy nghĩ như vậy ta sẽ mở rộng ra , vậy dây đi đến tải và dây từ tải về sẽ có vai trò khác nhau , nên có thể có cấu tạo khác nhau ? hoặc có thể làm bằng vật liệu khác nhau ?
Lại mở rộng suy nghĩ . Nếu dòng điện là dòng một chiều DC( ví dụ nguồn Pin chãng hạn) dòng điện đi theo chiều từ nguồn ( ví dụ PIN) đến tải ( làm đèn sáng ) như vậy dòng điện đi từ nguồn đến tải theo một chiều
Vậy tại sao dòng AC 50HZ tức là trong mợt giây dòng điện đảo chiều 50 lần hay cứ 1/50 giây dòng điện đảo chiều một lần thì nguồn điện vãn đi theo chiều tù nguồn đến tải ?
Như vậy phải chăng Việc Truyền năng lượng từ nguồn đến tải khác với việc truyền dòng điện trong dây dẫn





Đúng như vậy Tín hiệu ( signal) là quá trình truyền năng lượng từ A đến B không phải là dòng điện tích chuyển động từ A đến B .
Ta có thể thấy trong thực tế Tín hiệu không nhất thiết phải truyền trong dây dẫn điện ví dụ như năng lượng mặt trời truyền xuống trái đất , hay ta truyến tín hiệu vô tuyến trong không gian ( wifi radio sóng truyền hình ....)
Hay ta có thể truyền năng lượng bằng ánh sáng
Ánh sáng , sóng vô tuyền ...., đều là Sóng điện từ chỉ khác nhau về tần số và môi trường truyền dẫn

Như vậy ta có thể kết luận quá trình truyền tín hiệu là quá trình truyền năng lượng ,thực hiện bằng việc truyền sóng điện từ . Như vậy quá trình truyền tín hiệu trong dây dẫn cũng là quá trình truyền sóng điện từ trong môi trường truyền sóng là dây dẫn kim loại ma thôi . Khi đã hiểu như vậy ta có thể mờ lòng ra đón nhận các kiến thức mới liên quan đến dây dẫn

( còn tiếp)

 

1. VẬN TỐC TRUYỀN TÍN HIỆU TRONG DÂY DẪN THAY ĐỔI TÙY THEO TẦN SỐ CỦA TÍN HIỆU
. Trong phòng thì nghiệm bằng thưc nghiệm và chứng minh bằng toán học , người ta có thể đo được vận tốc truyền tín hiệu trên 1m dây tín hiệu
Người ta nhận thấy tần số cảng thấp thì tốc độ truyền tín hiệu cảng chậm và tần số càng cao thì tốc độ truyền tín hiệu càng nhanh . Nguyên nhân là do các yếu tố cấu tạo dây dẫn mà em sẽ đề cập chi tiết sau



( source:web.mst.edu Đại học MIssouri hoa kỳ )
Ta thấy trong vùng âm thanh analog 20hz-20khz tốc độ truyền tín hiệu là không tuyến tính
Vùng tần số mà tai người nhạy cảm trong khoảng 1Khz-2 khz tốc độ thay đổi khoảng 15% -20%
Cần nhắc lại Tín hiệu âm nhạc không phải là sóng sine , nó tập hộp nhiều tần số và nhiều biên độ khác nhau
Do đó tốc độ truyền tín hiệu âm thanh cũng thay đổi tùy theo đăc tính của dây dẫn
Dù sự thay đổi về tốc độ rất nhỏ ( ví dụ : 1Khz truyền chậm hơn 2 Khz chỉ có 5 ns) Rất nhiều Bác sẽ nói rằng tai người không phân biệt được sự thay đổi quá nhỏ này , đúng là tai người không phân biệt được sự thay đổi khi âm thanh truyền đến tai chỉ chênh lệch 5 ns .
Tuy nhiên ta hãy xét chi tiết hơn
Giả sử âm thanh của một Nốt Đô C6 có tần số gốc 1048 HZ , hài âm bậc 2 của nó là là 2096hz
Khi các âm thanh này truyền đi củng lúc trong dây dẫn



Do vận tốc truyền thay đổi , sóng gốc 1048 Hz tới sau hài âm 2096 5 ns

KHi ta dùng dây khác




Như vậy chìa khóa của vấn đề là do tốc độ truyền tín hiệu khác nhau dẫn tới hình dạng tín hiệu truyền bị biến dạng và thời điểm ( time) bị thay đồi . Khi dạng tín hiệu truyền và thời điểm thay đồi , tùy vao mức độ mà ta sẽ nghe ra sự khác nhau của dây dẫn ( em sẽ nhắc lại cơ chế phân biệt sự khác nhau của tai người sau)




Pic : Dây số 4 sẽ nghe tốt hơn dây số 3 ... dây số 3 nghe tốt hơn dây số 2...

LẬP LUẬN NHƯ TRÊN TA CÓ THỂ THẤY MẤU CHỐT CỦA VẤN ĐỀ QUAN TRONG NHẤT KHI THIẾT KẾ DÂY TRUYỀN TÍN HIỆU ANALOG NÓI CHUNG LÀ LÀM SAO CHO TỐC ĐỘ ỔN DỊNH NHẤT ( ÍT BIẾN THIÊN NHẤT ) TRONG VÙNG ÂM THANH NGHE ĐƯỢC 20HZ-20KHZ CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ LÀM SAO CHO TỐC ĐỘ TRUYỀN NHANH NHẤT !
Các yếu tố khác như đáp ứng tần số hay ồn định biên độ cũng có tác động đến chất lượng truyền nhưng ít hơn và giải quyết đơn giản hơn không quan trọng và không làm ra sự khác biệc nhiều hơn yếu tố ồn định tốc độ truyền

NHỮNG YẾU TỐ NÀO CỦA DÂY DẪN liên quan đến việc ồn định tốc độ truyền

( còn tiếp)

 

Nguyên nhân tạo nên việc không ồn định tốc độ theo tần số như trên là do cấu trúc dây ( vật liệu làm dây dẫn, hình dáng kích thước , lớp cách điện và vị trí, hình dáng hình học giữa các dây )



Ngoài ra khi đặt dây vào trong đường truyền tín hiệu : đầu phát (output) - cấu trúc dây - Đầu nhận ( input) thì đặc tính của Nguồn Phát tín hiệu(OUT PUT) và nguồn nhận (INPUT) cũng làm ảnh hưởng đến chất lượng truyền tín hiệu theo tần số . Tức là không phải cấu trúc dây phù hợp với mọi thiết bị (OUTPUT và INPUT) nên việc dây dù vật liệu tốt , cấu trúc tốt nhưng có thể vẫn không tương thích với đầu vào đầu ra dẫn đến qua 1tri2nh truyền tín hiệu thay đổi theo tần số đó là

2. Hiện tượng lệch pha của Dòng điện và điện thế
Khi ta dùng dây tín hiệu hay dây Loa nối Pre với amp hay amp với Loa ta hình thanh một mạch kín . Tín hiệu sẽ là nguồn AC truyền qua các thành phần :
R điện trở thuần ( điện trờ đầu ra trong mạch output , điện trở thuần của dây dẫn ,điện trở vào trong thiết bị nhân tín hiệu)
L Điện Cảm ( cuộn dây đầu ra ( nếu có ) của mạch output ( ví dụ biến thế xuất âm ), cảm kháng của dây, cảm kháng đầu vào ( ví dụ biến thế input, Loa , cuổn cảm trong cross over của loa ...)
C dung khàng ( tụ xuất âm trong mạch output , tụ ký sinh của dây , tụ input ...)
Do sự lệch pha của dòng và áp phu thuộc vào tần số dẫn tới Trở kháng của mạch cũng thay đổi tùy thuộc vào tần số

Điện trở thuần của dây , cảm kháng của dây và dung kháng của dây khác nhau thì sự lệch pha khi truyền tín hiệu cũng khác nhau dẫn đến cảm kháng của mạch thay đổi theo tần số khác nhau nên việc truyền tín hiệu cũng thay đổi khác nhau



Theo hình minh họa trong hình R+L và hính R+L+C ta thấy tín hiệu bị thay đổi về thời gian và giá trị khi trong mạch có L và C


(còn tiếp)

 

3. Hiện tượng tương thích giữa trở kháng của dây và tải


Mô hình truyền tín hiệu audio tổng quát thực hiện như bên dưới



Trong trường hợp tổng quát chiều dài dây là không xác định
nên ta xem
L1s ,R1s , C1p,R1p là độ cảm của dây , điện trở thuần của dây tụ ký sinh của dây và điện trở ký sinh của tụ trên một đơn vị chiều dài
Như vậy với dây có chiều dài N đơn vị ta sẽ có N giá tri (L1s,L2s...LNs, R1s,R2s...RNs, C1p,C2p..CNp,R1p,R2p...RNp)

Z0 = tổng trờ mạch ra ( phụ thuộc vào kết cấu điện tử của mạch Phát)
Z1= Tồng trở mạch vào ( Phụ thuộc vào kết cầu của mạch nhận )



Giã sử nếu ta không quan tâm đến độ Cảm ký sinh va tụ ký sinh của dây dẫn)
Thì khi đặt một diện áp U0 vào đầu vào của dây dẫn ở đầu ra ta sẽ có Ui theo công thức


U0= Điện áp đầu ra khi không tải
Ui= Điện áp đầu vào khi nối máy phát và máy nhận bằng dây
Rc= Tổng điện trở thuần của dây ( cho rằng dây<=20m)

Nếu Zi>10 x Zo và điện trở thuấn của dây là rất nhỏ có thể bõ qua
Ta thường thấy với audio Z0 thường là 600 ohm ( cho preampli, phono box ,CD...)
Zi thì tùy thuộc vào kết cấu mạch khuyech đại nếu là Tube thì vài trăm Kohm , Nếu bán dẫn thì vài chục Kohm
ta luôn luôn có có Ui > U0x 0.909 ( đây là phương châm thiết kế của kỹ sư khi thiết kế truyền dẫn tín hiệu audio, tổng trở đầu ra phải nhỏ hơn tông trở mạch vào tối thiểu là 10 lần để tránh sụt giảm mức tín hiệu ở đầu vào)
Tức là điện thế nhận dược chỉ giảm 0.83dB
và điện thế này giảm đều ở mọi tần số như vậy có thể nói là băng thông hoặc độ đáp ứng về mặt tần số sẽ không thay đổi theo tần số nếu bỏ qua điện trở của dây ( rất nhỏ) và không quan tâm đến tụ ký sinh

Tuy nhiên do tín hiệu audio là tin hiệu AC ( dao động từ 20hz-20 khz) nếu xét một cách chi tiết thì không thể bỏ qua tụ kí sinh và cảm ký sinh của dây được
Vậy ảnh hưởng của Tụ ký sinh và cuộn cảm ký sinh của dây sẽ ảnh hưởng thế nào đối với quá trình truyền tín hiệu


4. Cảm kháng và dung kháng của dây dẫn làm trở kháng thay đổi theo tần số. Trở kháng riêng của đường truyền tín hiệu
Khi mua dây một số hãng có ghi thông số dây ví dụ Dây coaxial 75 ohm , hay dây XLR 110 ohm
Có bác nào suy nghĩ tại sao lại ghi như thế trong khi nếu dùng máy đo ohm
thì đo từng dây ( dây lõi) và giáp bọc ( trong trường hợp coaxial-RCA ) hay hai dây + - (trường hợp XLR)
Đều có điện trở là 0 ohm
Nếu đo ohm giữa hai dây ( lõi và giáp) hay giữa hai dây +- thì đều là mạch hở vậy thì cái gọi là trở kháng riêng của dây ( characteric Impedance) = 75 ohm hay 110 ohm đó lấy đâu ra ?

Bỏ qua các tính toán phức tạp ta hãy nghĩ như sau nếu chia dây dẫn theo N đơn vị chiều dài ta sẽ có
n MẠCH Ls và Cp nối tiếp nhau như hình minh họa dưới đây nếu ta có một cặp dây dài vô tận (tức là mạch hở) .




Khi cấp hiệu điện thế ở đầu vào mạch đầu tiên tụ ký sinh sẽ nạp tụ ký sinh , trong quà trinh nạp thì cuộn Cảm ký sinh sẽ có dòng điện chạy qua tạo ra từ trường ( magnetic field) và điện trường ( electric field) tích tụ ờ giữa hai dây dẫn do mạch hở và khoảng cách hai dây truyền dẫn gần nhau nên qua trinh nạp tụ không bao giờ ngừng lại quá trinh này diễn ra với tốc độ ành sáng ma không phụ thuộc vào độ dẫn điện của dây dẫn






Một cách dễ hình dung
CỨ như khi ta có một hàng dài người tham gia cứu hỏa xô nước được truyền từ tay người đầu tiên đến người cuối cùng nếu tất cả đều chuyền đều tay và nước không bị sóng sánh đổ ra ngoài thì xô nước ở người đầu tiên và người cuối cùng là như nhau ( điện áp không thay đổi)
Nếu người cuối cùng tạt nước vào lửa (tức là mạch nối vào tải) thời gian tạt vào mà bằng thời gian truyền và nhận xô nước qua mỗi người thì quá trình truyền nước lá liên tục lúc đó ta có quá trình tuyền tín hiệu là tối ưu


Chính L ký sinh vả C Ký sinh trên một chiều dài dây dẫn sẽ hình thành cái gọi là Trở kháng riêng của dây ( Impedance of wire= natural impedance)
Trong audio ta thường thấy các hãng đề cập đến trở kháng dây ví dụ
Đối với dây dẫn Digital :
Dây Coaxial có trở kháng là 75 ohm
Dây XLR EAS ( balance ) có trở kháng 110 ohm
Dây USB có trở kháng 90 ohm ...
Dây Rj45 : 100 ohm

Đối với dây Analog giá trị này ít được đề cập đến tuy nhiên nếu đào sâu thì ta sẽ thấy công thức tính Trở kháng riêng của dây lại khác nhau tùy vào dãi tần số truyền



- Trên 100 KHZ trở kháng đăc tính dây là thuần trở ( pure resitive) và không phụ thuộc vào độ dẫn điện của dây

- Dãi tần trung bình từ 100Hz-100Khz trờ kháng đăc tính của dây bị ảnh hưởng bởi điện dung ký sinh . tức là tần số càng cao trở kháng càng nhỏ

- Dãi tần thấp dưới 100 HZ thì trờ kháng phụ thuộc chủ yếu vào độ dẫn điện của vật liệu dây dẫn (G)

Ý nghĩa của đăc tính trở kháng riêng của dây :
Là đăc tính riêng của hai dây dẫn khi đặt gần nhau để tạo thành một đường truyền tín hiệu . Khi dây dẫn chạy dài vô hạn thì Trở kháng dây được xem như là tải không đổi của đường truyền

-Nếu ta thiết kế dây digital ( truyền tần số cao hơn 100Khz thường ở mức 1Mhz trở lên)
Lúc đó trờ kháng của dây không lệ thuộc vào điện trở của dây dẫn mà lệ thuộc vào L và C của dây dẫn !
L sẽ phụ thuộc vào vị trí tương đối của hai dây dẫn
C sẽ phụ thuộc vào khoảng cách hai dây dẫn
Z0=sqrt(L/C) ( cho tần số truyền trên 100khz)


Do đó đối với dây digital tùy thuộc vào dãi tần số truyền tín hiệu ma nguoi ta thiết kế dây truyền tín hiệu
có trở kháng riêng phù hợp để qua trinh truyền tín hiệu tối ưu

-Nếu ta thiết kế dây Analog thì ý nghĩa = trở kháng trên chiều dài dây càng đều thì tốc độ truyền càng đều
Nếu thiết kế dây Có điện Dung ký sinh lớn thì trờ kháng sẽ thay đổi lớn theo tần số không có lợi cho việc truyền ổn định theo tần số

Cần nhấn mạnh trở kháng riêng của dây tồn tại ngay cả khi ta dùng dây dẫn siêu dẫn VÀ ở giữa hai dây là chân không

** Giới chơi audio thường có ý nghĩ thế này do dây có tụ ký sinh lớn nên sẽ hình thành bộ lọc filter lớn , nên lọc tần số cao làm mất dãi cao
Dây bạc có độ dẫn điện lớn hơn đồng nên dại cao truyền tốt hơn dùng dây bạc sẽ nghe dãi cao tốt hơn
Suy nghĩ này là không chính xác !
Mà dúng ra nếu theo các công thức bên trên nó sẽ là thế này

Dây có tụ ký sinh thường ở mức PF đối với tần số 20 hz- 20 Khz sự sụt giảm về biên độ do hiệu ứng lọc là rất nhỏ một số trường hợp như dây phono ngõ vào người ta còn phải mắc // thêm tụ để làm tương thích trở kháng ở ngõ vào

Dây có độ dẫn điện càng cao thì ờ mức tần số < 100Hz thì Z0 càng nhỏ nên thực tế dùng dây có độ dẫn điện tốt sẽ lợi về bass chứ không phải lợi về treble

Tuy nhiên như đã nói ờ trên sự thay đồi về biên độ tín hiệu là rất nhỏ nên sẽ khó nhận ra bằng tai mà thực tế việc không ổn định tốc độ truyền tín hiệu khi tần số thay đổi mới đem lại sự khác biệt

Kết Luận
Đối với dây truyền tín hiệu analog
Tín hiệu truyền thực ra từ 0hz-> 100Khz ( hạ âm và hài âm bậc cao dù ta không nghe được nhưng vẫn được truyền đi Trong dãi truyền đó ta phải xét đến cả 3 công thức đã nêu trên



Khi Z0 thay đổi theo tần số thì tốc độ truyền tín hiệu sẽ thay đổi
Các Công thức tren cho thấy chất lượng của dây truyền tín hiệu analog sẽ lệ thuộc vào các yếu tố sau :
1. Độ dẫn điện của dây(G) => Vat liệu kim loại làm dây
2. Điện dung ký sinh C của dây => lệ thuộc vào vật liệu cách điện của dây , điện môi giữa hai dây (khoàng cách giữa hai dây cũng ảnh hưởng )
3. Độ Cảm ký sinh của dây L => Lệ thuộc vào hình dáng dây , khoảng cách giũa hai dây ( vị trí tuong đối của hai dây)

Như vậy quá trình thiết kế dây dẫn tín hiệu analog là một quá trình cân nhắc chọn lựa tối ưu các yếu tố G, L,C để đạt được mức trở kháng đồng đều nhất đồi với mọi tần số analog . Chứ không thể lấy đại một cặp dây làm dây truyền tín hiệu được như kiểu dây nào cũng là dây !! Hay để hay phải dùng dây bạc .....

ví dụ:
Khi hai dây càng xa nhau thì L càng lớn và C càng nhỏ
Khi hai dây càng gần nhau thì L càng nhỏ nhưng C càng lớn
Vật liệu làm vỏ có điện dung ký sinh khác nhau.
Cùng vật liệu làm vỏ thì lớp vỏ dày sẽ có C nhỏ nhưng như vậy hai dây cách xa nhau hơn nên L sẽ lớn ....


( còn tiếp)

 

*5. Thời gian đáp ứng với sự biến thiên dòng điện( I/U) của dây dẫn ( Rise time and decay distorstion)

Tất cả dây dẫn đều tích năng lượng và xã năng lượng (dòng hay điện thế) tùy thuộc vào tần số của sóng điện từ truyền đi trong dây dẫn , làm xuất hiện sự lệch lạc theo thời gian

Dây dãn rất nhạy cảm khi điện áp thay đổi ở tần số thấp . Bời vì TỤ ký sinh của dây dẫn sẽ hấp thụ tần số thấp (điện áp biến thiên ờ tần số thấp) lúc đó dây dẫn sẽ hình thành hiện tượng lọc số thấp . Khi tần số tăng lên hiệu ứng lọc này sẽ mất dần , lúc đó dây dẫn sẽ trở nên thuần trở hơn ( xem 3 công thức tính trở kháng Z0 của dây bên trên để hiểu rõ hơn)

Tụ ký sinh sẽ ổn định theo từng thiết kế dây. Nhưng dung kháng thì sẽ thay đổi tùy thuộc tần số , Tần số cảng tăng thì dung kháng càng giảm

Đối với dây Interconnect
Ngoài hiện tượng lọc nói trên Tụ ký sinh của dây dẫn còn gây ra vấn đề dòng phản kháng ( Current inrush) tại vị trí Jack RCA và XLR ( với dây tín hiệu interconnect)
Ở đầu vào của ampli hay pre mạch luôn có tồng trỏ mạch vào lớn ( thường là 47k )
Khi đặt một diên áp ngay jack Interconnect dòng điện sẹ bị chặn lại và trong khoảnh khắc sẽ xuất hiện dòng phản kháng để "nạp đầy" thành phần tụ ký sinh của dây.
Dây dẫn với tụ ký sinh nhỏ thì có thể hạn chế được hiện tượng này ,
tuy nhiên ngay cả trong trường hơp đó Dòng sẽ đi truớc áp ( nạp đầy tụ rồi áp mới đạt gia tri đăt vào Jack) sẽ dẫn đến sai với thời gian khi tần số thay đổi
RCA và XLC với tổng trở đầu vào cao của mach ( 47k hay hơn) . Nên lúc đó giống như ta đặt một tụ ờ mạch ra trong tích tắc Tụ sẽ hoạt động như một đường nối tắt sau đó mới mở ra ( khi tụ đã nạp đầy) sau đó dây mới hoạt động bình thường
Thiết bị nhận và phát (I/O device) phải chịu được dòng điện phản kháng này mà không làm giới hạn dòng của tín hiệu

Đối với dây Loa thì có khác một chút .
Việc thay đổi cường độ dòng điện sẽ mang tín hiệu tới loa .
Dây loa thường sẽ được đặt vào tải có tổng trở trong rất nhỏ ( 2->32 ohm). Do đó dòng trong dây loa sẽ lớn khi trở trong kháng dây loa nhỏ . Ờ dây loa cảm kháng đóng vai trò quan trọng vì khi dòng thay đổi theo tần số thì sẽ ảnh hưởng đến trở kháng của loa ( Loa vốn là thiết bị thuần cảm ( cò cuộn dây loa))
Cuộn cảm có khuynh hướng cản dòng điện nên ta thấy Tín hiệu đến loa bị ảnh hưởng không tuyến tính do trở kháng loa thay đổi theo tần số
Tần số cảng cao thì trở kháng cảng cao
Đối với mạch thuần cảm . thì U luôn đi truớc I , chúng ta lại một lần nữa thấy sự xô lệch về thời gian của tín hiệu lần này là do cảm kháng thay vì bị lệch do tụ ký sinh
Đối với dây Loa , ta sẽ thấy do trở kháng của loa không tuyến tính nhiều nhất ờ những dãi tần số có mật độ thông tin lớn nhất (với âm thanh mật độ dỏng điện cao nhất nằm ở khu vực tần số thấp
Một cách lý tưởng ta luôn muốn dây loa hoạt động như một mạch trở thuần túy . Tuy nhiên điều này là không được vì dây dẫn ( hay đường truyền tín hiệu) luôn có Tụ ký sinh và cảm ký sinh ( nhu đã trình bày ở bài trên)

Tóm lại ờ yếu tố đáp ứng với sự biến thiên của dòng tín hiệu(U/I):
Chất lượng Dây Interconnect sẽ bị ảnh hường bời tụ ký sinh (C) ( TỤ ký sinh cảng nhỏ thì sự thay đổi trở khàng cáng ít -> Thời gian bị xô lệch ít)
Chất lượng dây Loa sẽ bị ảnh hưởng bởi độ tự cảm ký sinh của dây (L) của dây (Dây có độ tự cảm cảng nhỏ thì sẽ có sự thay đổi trở kháng càng ít-> Thời gian bị xô lệch ít )
* ( Đoạn này ( mục 5) em trích dịch nguyên văn của Belden engineer Galen Gareis)

 

(tiếp theo)
VỚi mục 5
MỘt số Bác chơi dây lâu năm sẽ phản biện trị số L và C không nói lên được vấn đề chất lượng dây vì trong một dãi sản phẩm của một nhà SX không nhất thiết là dây đắt hơn sẽ có C và L nhỏ hơn dây rẻ hơn

Ví dụ thử nghiên cứu các loại dây của NOrdost khác nhau theo thứ tự từ rẻ đến mắc:
Dây Interconnect
1. Baldur
C=20pF/feet
L=0.85 microHeny/feet
2. Hemdall
C=32 pF/feet
L=0.46 microHenry/feet
3. Frey
C=42pF/feet
L=0.4 micro Henry/feet
4. Tyr
C=25 pF/feet
L=0.63 microHenry/feet

Dây Loa
1. Baldur
C=12pF/feet
L=0.11 microHeny/feet
2. Hemdall
C=11 pF/feet
L=0.11 microHenry/feet
3. Frey
C=11.8pF/feet
L=0.096 micro Henry/feet
4. Tyr
C=11 pF/feet
L=0.11 microHenry/feet

Xem bảng thông số trên ta chỉ thấy một điều la phù hợp với các lý luận ở bài trước
Dây Loa luôn có L nhỏ so với dây Interconnect


Khi đi sâu thêm vào các vấn đề em sẽ trình bày về cấu trúc dây ảnh hưởng đến chất lượng của dây em sẽ giải thích chi tiết
mục 5. chỉ đề cập đến tác động của L và C la khác nhau đối với dây Interconnect và dây Speaker
Hãy thử THINKING OUT OF THE BOX ( Hãy mở rộng ra khỏi các suy nghĩ thông thường) môt lần nữa

Do VẤN ĐỀ QUAN TRONG NHẤT KHI THIẾT KẾ DÂY TRUYỀN TÍN HIỆU ANALOG NÓI CHUNG LÀ LÀM SAO CHO TỐC ĐỘ ỔN DỊNH NHẤT ( ÍT BIẾN THIÊN NHẤT ) TRONG VÙNG ÂM THANH NGHE ĐƯỢC 20HZ-20KHZ CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ LÀM SAO CHO TỐC ĐỘ TRUYỀN NHANH NHẤT !
Vậy tá có thể không cần làm tăng tốc độ truyền tín hiệu ơ khu vực tần số thấp mà lại làm giảm tốc độ truyền tần số cao
cũng đạt được hiệu quả tương tự .


Ví dụ thay vì tím cách nâng tốc độ lên như dây 4 ta lại tìm cách giảm tốc độ truyền tín hiệu ở dãi cao của dây 2 ( màu đỏ)
Kết quả vẫn tốt hơn dây 4
Do sự thay đổi theo tần số của dây 2 ít hơn dây 4 !
Nói như vậy vì sẽ có nhiều giải pháp khác để có thể làm đồng đều tốc độ truyền tín hiệu , chứ không chỉ mỗi giải pháp là thay đổi L và C cùa dây cứ bình tĩnh theo dõi sẽ còn nhiều chuyện hay phía sau !

 

6. Hiệu ứng Skin effect và Promixity effect (Rs) ( tạm dịch là hiệu ứng da trong truyền dẩn và cảm ứng điện từ)
Nếu các Bác thường xuyên chơi cable sẽ hay bắt gặp từ Skin effect ( hiệu ứng da)
Vậy skin effect là gì ?
Skin effect là hiện tượng vật lý xảy ra với mọi dây dẫn ( kể các các đường mạch in trên board mạch điện tử)
Khi tín hiệu truyền dẫn là DC ( một chiều) thì tất cả tiết diện của dây dẫn hoạt động như các Bác đang suy nghĩ thông thường hiện nay
Tuy nhiên khi tín hiệu là AC một hiện tượng vật lý sẽ xảy ra , tín hiệu bắt đầu dịch chuyển ra phía ngoài của dây dẫn nhiều hơn bên trong phần tâm lõi dây dẫn . Tần số càng cao thì sự chuyển dịch này càng lớn .




Skin depth là
Có cả công thức tính Skin Depth của từng loại vật liệu dây khác nhau

Ta có thể thấy nếu tần số F của tín hiệu càng cao thì skin depth càng nhỏ và không phụ thuộc vào đường kính dây
tức là dây to dây nhỏ gì thì skindepth cũng như nhau

bên dưới là đồ thị biểu diễn skin depth của vật liệu dây đồng

Đối với sóng audio có tần số 20HZ-20khz
Bảng so sánh 100% tiết diện sử dụng của dây đồng khi truyền tín hiệu 20Khz


Nhìn bảng này ta thấy nếu dây dẫn tín hiệu Analog có tiết diện < 0.64 mm thì ở 20Khz nó sẽ sử dụng 100% tiết diện hay nói cách khác không có hiệu ứng skin effect
Đối với dây tín hiệu có dòng bé nên ta có thể sử dụng dây solid có tiết diện < 0.64 MM mà không gặp vấn đề skin effect

Tuy nhiên khi truyền dòng lớn ta cần sử dụng dây lớn hơn 0.64 mm ( ví dụ dây loa thường có đường kính lớn hơn để chịu dòng lớn )ví dụ phải dùng dây 12AWG thì hiệu ứng skin effect sẽ xuất hiện

Skin effect xuất hiện sẽ làm cho điện trờ của dây không còn là điện trở thuần mà sẽ hình thành điện trở AC
Tức là điện trở dây sẽ thay đổi theo tần số . Khi điện trở dây bị thay đổi theo tần số thì tốc độ truyền của tín hiệu cũng thay đổi theo tần số -> chát lượng âm thanh bị ảnh hưởng



b. Promixity effect :Rs
Promixity effect Ít được nhắc tới hơn ( vì đây là một trong các bí mật của dây dẫn analog)
Promixity effect là hiệu ứng cảm ứng giữa hai dây dẫn đặt gần nhau . Trường điện từ sinh ra bởi dòng điện chạy trong hai dây sẽ ảnh hưởng lên nhau
Do sự ảnh hưởng này mật độ dòng điện trên mỗi dây sẽ bị phân bố lại chứ không phân bố đều trên tiết diện dây dẫn





Sự phân bổ này sẽ làm cho điện trở dây bị thay đổi (Rs)nếu dây càng lớn và dòng qua dây càng lớn thì hiệu ứng này xuất hiện càng lớn nếu dòng nhỏ và dây nhỏ thì hiệu ứng sẽ nhỏ hơn
Hiện tượng Promixity effect(Rs = điện trở sinh ra do hiệu ứng Promixity effect) ảnh hưởng bời các yếu tố sau

1. Tần số – Rs tăng khi tần số tăng
2. Đường kính dây – đường kính dây càng to thì hiệu ứng càng ảnh hưởng nhiều
3. Cấu tạo dây - Hiệu ứng tăng trên dây solid khi so sánh với nhiều dây nhỏ ghép lại cùng kích thước vì diện tích bề mặt của dây nhỏ hơn dây solid
4. Vật liệu dẫn điện –Nếu vật liệu có nhiều từ dư thỉ hiện tường xảy ra nhiều hơn

Khi xuất hiện thì điện trở của dây cũng thay đổi tùy theo tần số ( do trường điện từ giữa hai dây cũng lệ thuộc vào tần số tín hiệu. Từ đó làm cho vận tốc truyền dẫn tín hiệu cũng thay đổi theo tần số)

Cả hai yếu tố Skin effect và Promixity effect đều liên quan đến cấu tạo dây và xuất hiện chồng lên nhau
Để giảm nhỏ tác dụng của hai hiện tượng này cách giải quyết chung là sử dụng nhiều dây nhỏ thay vì dùng 1 dây solid có đường kính lớn
Việc sử dụng nhiều dây nhỏ giúp làm đồng đều tốc độ truyền dẫn hơn là sử dụng một dây solid to . Ngoài ra khi sử dụng dây solid to do hiệu ứng skin effect khi dây truyền tín hiệu thấp thì tín hiệu đi phía trong lõi dây , khi truyền tín hiệu tần số cao thi đi trên bề mặt dây dẫn đến hiện tượng tốc độ tín hiệu không đồng đều ngay trong dây dẫn
* Nếu các bác để ý thì hầu hết dây loa đều dùng nhiều dây nhỏ ghép lại để có tiết diện lớ chứ không dùng 1 dây solid tiết diện lớn
Tuy nhiên khi ghép nhiều sợi nhỏ thành sợi có tiết diện lớn sẽ có nhiều trường phái khác nhau
1.Ghép nhiều dây nhỏ không cách điện thành 1 dây (thông dụng nhất)
2. Ghép nhiều dây nhỏ cách điện // nhau
3. Ghép nhiều dây nhỏ cách điện bố trí đạc biệt trong không gian ( helix, xoắn ...)
Nói chung là có nhiều biện pháp để thực hiện cho ra cùng hiệu quả là giảm skin effect. giảm Promixity effect
Tuy nhiên không phải đơn thuần là giảm trị số tuyệt đối
Mà mục đích là làm cho hiệu ứng xảy ra đồng đều với mọi dãi tần số
( còn tiếp)

 

(tiếp theo)
Để dễ minh họa hãy xem qua hình ảnh 3 loại speaker cable dùng 3 kết cấu khác nhau với cùng mục đích giảm skin effect và promoxity effect nhưng ở các mức độ khác nhau và theo các trường phái khác nhau


Dây có kết cấu nhiều sợi nhỏ bện vào nhau để tạo nên tiết diện lớn ( vandehul 122) nhằm hạn chế skin effect


Nordost Valhala 2: dùng nhiều sợi nhỏ xếp // nhau ( cách điện với nhau) các soi dây solid nhỏ ( để hạn chế skin effect) va chay // nhau theo một khoảng cách không đổi nhằm hạn ché và làm đồng đều hiện tượng promixity effect)


Insakustic Ls1002
Dây được cấu tạo bởi nhiều sợi solid nhỏ sắp xếp từ lõi ra ngoải tạo thành các lớp dây có đường kính khác nhau nhau nhằm mục đích hạn chế skin effect và promixity effect

 

7. Hiệu ứng của chất điện môi giữa các dây dãn ( Dielectric effect)
Như đã nói ở phần đầu . Tín hiệu không truyền trong dây dẫn mà tín hiệu là sóng điện từ truyền bên ngoài dây dẫn.
Xem hình minh họa trong trường hợp nguồn DC
Dòng điện trong dây dẫn tạo nên từ trường và điện trường xung quanh dây dẫn ,điện trường và từ trường sinh ra luôn vuông góc nhau , tạo ra sóng điện từ giữa hai dây dẫn sóng này truyền năng lượng đến tải



Thay nguồn DC bằng AC ta thấy dòng điện trong hai dây sẽ đổi chiều sau 1/F chu kỳ nhưng chiều truyền năng lượng vẫn không thay đổi
E= điện trường sinh ra khi có dòng điện chạy trong dây dẫn
B= từ trường sinh ra khi có dòng điện chạy trong dây dẫn , B và E lần lượt biến thiên nhưng luôn vuông góc nhau .Chiều Năng lượng C do B&E sinh ra theo qui tắc bàn tay phải không đổi


Chính DO tín hiệu không truyền trong dây dẫn mà truyền bên ngoài dây dẫn nên môi trường xung quanh dây dẫn ( Chất điện Môi, Dielectric) là rất quan trọng trong việc truyền tín hiệu
Xem hình 1 ta thấy năng lượng được truyền đi giữa môi trường chung quanh dây dẫn , nếu chất điện môi hấp thụ năng lượng ( tích năng lượng) lthì năng lượng truyền sẽ sụt giảm . nếu chất điện môi tích năng lượng không đồng đều thì dẫn đến tốc độ truyền năng lượng không ồn định
Đăc biệt khi tần số tín hiệu cao , thì mật đọ điện tich phía ngoài dây dẫn càng lớn ( xem skin effect) thì ảnh hưởng của chất điện môi càng lớn
Đối với tín hiệu tần số cao va bien độ nhỏ thì ảnh hưởng của chất điện môi chung quanh dây dẫn càng lớn
trong tự nhiên Chân không (AIR) được xem là chất điện môi tốt nhất ( ít hấp thụ năng lượng nhất) được coi là có hằng số điện môi ( Dielectric constant)=1
Dây dẫn tín hiệu thường được bọc lớp cách điện , thì trong các loại vật liệu cách điện thông dụng
Ta co Teflon là vật liệu có hàng số điện môi thấp nhất Teflon=2.1 AIR , PVC=4,ống silicon 3.4







Do chất điện môi ảnh hưởng nhiều lên tần số cao và tín hiệu nhỏ , nếu chất điện môi tích trữ năng lượng lớn thì các tín hiệu nỏ bị mất do đó thay vì suy nghĩ thông thường muốn tiếng long lanh chi tiết thì không chỉ là thay đổi vật liệu dẫn điện tốt hơn ( thay đồng bằng bạc,,) mà quan trong hơn là phải thay đổi chất điện môi chung quanh dây dẫn
Ta thấy các dây tín hiệu Hiend cao cấp phần lớn dùng teflon hoặc FEP ( nordost) hoặc tím cách bỏ luôn lớp vỏ nhưa cách điên như cấu trúc AIR của inacoustic , Hoặc sử dụng các vật liệu mới có hằng số điện môi thấp và ổn định nhất có thể ( Audioquest)

Người ta nhận thây rằng tốc độ hâp thụ năng lượng trong trường hợp có nhiều điện môi khac nhau
Thì chất điện môi ở gần dây dẫn sẽ có tác động lớn hơn chất điện môi ở xa dây dẫn
Ví dụ nếu chung quanh dây dẫn là AIR rồi mới tới lốp vỏ nhựa PVC thì tốc độ hập thụ từ dây sang AIR rất chậm và từ AiR sang PVC nhanh hơn . nên người ta tìm cách làm cho dây dẫn kim loại không tiếp xúc trực tiếp với lớp vỏ bọc để làm giảm sự hấp thụ năng lượng nhưng vẫn bảo đảm vấn đề cách điện .
Để sáng tỏ vấn đề này ta thử phân tích dây Nordost ODIN cao cấp nhất của NORDOST xem họ xử lý vấn đề này như thế nào




1. Dây Nordost Odin2 (dây tín hiệu)dùng nhiều dây solid ( mạ bạc bên ngoài) AWG23 (0.57mm) thay cho việc dùng dây solid lớn hoặc dây nhiều sợi nhỏ để giảm skin effect .
Chung quanh mỗi sợi dây nhỏ quấn một sợi dây bằng vật liệu FEP (có hằng số điện môi nhỏ) sau đó mới bọc bên ngoài bằng một lớp FEP . Mục đích là dây có khoảng hở 50% là air ( nhờ lớp FEP quấn chung quanh không che phủ hết bế mặt dây dẫn ) rồi mới tới lớp FEP cách điện , làm như vậy thì việc hấp thụ năng lượng của vỏ cách điện giảm xuống
2. các dây có vỏ fep được quấn xoắn vào nhau theo bước cố định nhằm mục đích giữ cho khoảng cach vật lý giữa các dây không đổi hạn chế nhỏ nhất hiện tựong Promixity effect giữa các dây ( giảm L) . Ngoải ra việc xoắn dây tín hiệu còn nhằm mục đích chống nhiễu bên ngoài xâm nhập mà không dùng giáp bọc ( giảm C trong thành phần trở kháng riêng của dây)

Như vậy đối với dây dẩn tín hiệu Analog vật liệu cách điện và cấu trúc của dây phải có hằng số điện môi thấp nhất có thể để tốc độ truyền tín hiệu ổn định và không suy giảm các chi tiết nhỏ nhất của âm thanh

 

8. Điện trở thuần của dây dẫn ( direct current resitance)tức là điện trở của dây dẫn khi cho dòng 0Hz ( DC) đi qua
Khi ta loại bỏ hết các yếu tố liên quan đến tần số của tín hiệu âm thanh . Tức là ta chỉ xét đến thành phần DCR của dây dẫn ( direct current Resistance) hay lđiện trở thuần của dây dẫn
Lúc đó điện trở thuần của dây dẫn sẽ lệ thuôc vào :
Độ dẫn điện của dây dẫn
Tiết diện dây dẫn
Chiều dài dây dẫn
Yếu tố DCR Đối với dây loa là quan trọng hơn đối với dây tín hiệu . Do dây loa cần dòng điện lớn hơn . Nếu DCR lớn thì năng lượng sẽ mất đi ( biến thành nhiệt năng) không đến loa được .
Ngoài ra do Loa khi hoạt động sẽ xuất hiện công suất phản kháng , nên ampli cần cung cấp dòng điện để chống lại dòng điện phản kháng .Nên DCR càng gần 0 càng tót giúp dây cung cấp dòng điện tối đa để điều khiển loa chính xác
Một số thiết kế ampli có negative feed back ( hồi tiếp âm) thì DCR lớn sẽ làm mạch hồi tiếp âm hoạt động sai
Dây loa thường dài (3m) nên chiều dài dây va tiet diện dây phải tính đủ để bảo đảm DCR là nhỏ nhất
Trong khi tăng chiều dài thì tiết diện dây phải tăng tương ứng . Tiết diện dây tăng nhưng vẫn phải bảo đảm là L nhỏ và C nhỏ
Đối với dây Loa .người ta thường ghép nhiều dây nhỏ để tăng tiết điện dây
Đối với dây tín hiệu thì sử dụng dây nhỏ sẽ làm đồng đều khi truyền tín hiệu

Bảng tính tiết diện dây tối thiểu tùy thuộc vào công suất / trở kháng loa /chiều dài dây



Để dễ so sánh với AWG ( dây hiend thường dùng AWG thay cho mm2 )
AWG 11= 4.2 mm2
AWG 13= 2.6 mm2
AWG 15=1.7 mm2
AWG 17 =1 mm2
AWG 18= 0.82 mm2

Trên thực tế dây loa thường có tiết điện 4mm2 là đủ tuy nhiên luôn nhớ là khi tiết điện tăng thì nhiều vấn đề khác liên quan đế skin effect , C,L ... cũng thay đổi theo , nên không nhất thiết là dây cảng to cảng hay . Dây đủ kích thước nhưng các vần đề ảnh hưởng đến sự đồng đều tốc độ truyền dẫn với các tần số khác nhau vẫn quan trọng hơn

 

9. Cấu trúc hình học của dây dẫn
Nói đến dây dẫn tín hiệu analog ta luôn nghĩ đến phải có tối thiểu hai dây mới truyền tín hiệu được ( RCA= 2 dây( tín hiệu và ground) , XLR =3 dây ( 2 dây tín hiệu +-, 1 dây ground )...
Tuy nhiên như đã trình bày bên trên . Quá trình truyền tín hiệu là quá trình truyền sóng điện từ trên hai dây . nên vị trí tương đối của hai dây với nhau sẽ ảnh hưởng đến tốc độ truyền của tín hiệu
Ví dụ đơn giản nhất hai dây tín hiệu chạy // với nhau . ( dây loa thường làm bằng hai dây chạy //)
Thì lý thuyết vật lý tính ra rằng trở kháng hai dây lệ thuộc vào các yếu tố sau
1. Khoảng cách giữa hai dây
2. Đường kính lõi kim loại giữa hai dây
3. Hằng số chất điện môi giữa hai dây

Các Bác có thể dùng web này để tính ra cảm kháng , dung kháng và sai số vận tốc truyền tín hiệu trên hai dây // nhau

https://engineering.icalculator.com...capacitance-propagation-delay-calculator.html

Trở kháng gồm hai thành phần : Dung kháng Induction ompedance và cảm kháng ( capacitance impedance)
Trong đó có thể hình dung một cách đơn giản như sau ( có nhiều công thức vật lý để tính toán nhưng em không muốn làm các bác nhưc đầu)
- Cảm kháng tăng khi hai dây cách xa nhau .
- Cảm kháng tăng khi hai dây không phải là đường thẳng , ví dụ dây bị uốn lượn
- Dung kháng giảm khi hai dây cách xa nhau
- Dung khám giảm khi hằng số điện môi giữa hai dây giảm
Và quay lại các yếu tố đã đế cập bên trên . Một khi dây có dung kháng và cảm kháng , thì tốc độ truyền tín hiệu sẽ bị ảnh hưởng thay đồi theo tần số
* Đối với dây Loa thì yếu tố cảm kháng (độ tự cảm L của dây) là quan trọng nên L càng nhỏ càng tốt
* Đối với dây Tin hiệu nhỏ thì yếu tố dung kháng là quan trọng , nên ( độ cảm kháng C) của dây càng nhỏ càng tốt
Theo chiều hướng như bên trên rõ ràng vi trí tương đối của hai dây truyền tín hiệu là yếu tố rất quan trọng trong việc ồn định tốc độ truyền tín hiệu . Va hai yếu tố dung kháng . càm kháng luôn tương hổ với nhau nên việc chọn kết cấu hình dáng của dây có nhiều chọn lựa khác nhau tất cả nhằm mục đích ổn định tốc độ truyền tín hiệu
Để cụ thể ta phân tích các bố trí dây theo các trường phải khác nhau như sau
1. Dây loa dùng Hai dây //
* Các loại dây loa thông dụng thường bố trí hai dây loa chạy // nhau nhằm mục đích giảm L ( cảm kháng)



2/ Một số dây loa dùng kết cấu xoắn helix để giảm L và tăng khả năng chống nhiễu



3. Dây tín hiêu single end dùng hai dây xoắn với nhau nhắm mục đích là đồng đều L và C và tăng khả năng chống nhiễu
hai dây luôn ờ gần nhau không hình thành các bán kính vóng dây lớn


Bảng tính Trở kháng cho hai dây xoắn nhau có thể tham khảo ở đây

https://www.eeweb.com/tools/twisted-pair/

* Lưu ý Đối với dây balance XLR việc xoắn nhẹ hai dây tín hiệu vào nhau ngoài mục đích ổn đinh LC còn tăng kha năng chống nhiễu ảnh hưởng trên đường dây tín hiệu ( nhiễu trên hai dây là giống nhau) và sẽ được tự khử lẩn nhau ở mạch khuyech đại differential input ở đầu vào thiết bị nhận tín hiệu


4. Dây tín hiệu dùng dạng coaxial
Thay vì dùng hai dây // người ta dùng một dây tín hiệu làm lõi và làm giáp kim loại bọc chung quanh


Công thức tính trở kháng dây loại coaxial có thể tham khảo ở đây
https://www.everythingrf.com/rf-calculators/coaxial-cable-calculator

Dùng dây coaxial thường với mục đích chống noise xâm nhập trên chiều dài dây do dây ground hình thành một lồng faraday để chống noise bên ngoài xâm nhập vào dây tín hiệu
** Riêng về chống nhiễu trên đường đi của dây dẫn tín hiệu sẽ được trình bày sau

TÓM LẠI :
Việc sắp xếp cấu trúc dây có nhiều yếu tố chi phối . Lý tưởng nhất là ta có hai dây tín hiệu trái chiều cùng chiều dài cùng cấu trúc . Tuy nhiên nếu ta dùng hai dây dẫn lớn chạy // với nhau thì như các trình bày bên trên các hiệu ứng skin effect , Promoxity effect , dung kháng cảm kháng lại luôn không hoàn hảo .
Nếu ta thay các dây lớn bằng nhiều dây nhỏ ( trên một chiều) các dây nhỏ đan bện vào nhau để làm sao cho từ trường sinh ra của các dây khử nhau ( trên cả hai chiều) sẹ giảm được cảm kháng ( các cấu trúc bện braid , bện helix ) được áp dụng trong các trường hợp này
Belden đã chứng minh điều này khi thừ nghiệm
Đo một cặp dây Inocolast // với nhau có L=0.196 microHenry/ foot
CŨng cặp day này được tách riêng ra và bện vào nhau thì khi đo lại L=0.08 microhenry/foot
Như vậy cấu trúc của dây là một yếu tốt rất quan trọng trong việc nâng cao chất lượng truyền dẫn tín hiệu
Mỗi cấu trúc sẽ có các ưu nhược điểm riêng
vi dụ dây // thi thi công rẻ giá thanh chế tạo rẻ
dây bện ghep nhiều dây nhỏ thì chi phí gia công đắt hơn
. Tuy nhiên đối vói dây dẫn HIEND thì các yếu tố liên quan đến giá thành đều không quan trọng bằng việc chọn kết cấu dây dẫn sao cho có L nhỏ nhất ( đối với dây Loa) và C nhỏ nhất đối với dây tín hiệu và quan trọng hơn là các trị số này phải ổn định trên suốt chiều dài dây vả có giá trị phù hợp để tốc độ truyền ồn định nhất trong suốt dãi sóng audio 20 Hz- 20 khz

 

A Phân tích hay quá Anh ơi

 

Hai tuần nay em đang bận rộn với một SẢN PHẨM MỚI ! :
Đây sẽ là sản phẩm đột phá về Nhạc Số nó sẽ làm thay đổi căn bản cách thưởng thức nhạc số , nhạc Online như Tidal Quobuz một cách ngoạn mục bất ngờ
Người chơi nhạc số Việt Nam sẽ không cần nào là nguồn linear , Switch Hiend OCXO.... nữa tiết kiệm vô số tiền cho các đầu tư mà thực ra không mang lại hiệu quả mong muốn .
Với SẢN PHẨM MỚI này Nhạc số không còn mùi digital nữa mà chỉ là âm nhạc thuần khiết !
Các Bác hãy chờ nó nhé COMMING SOON !!!

Còn bây giờ em tiếp tục loạt bài về dây Interconect và dây loa đang dang dở

10. Hiện tượng giảm biên độ trong vùng tần số âm thanh của dây dẫn



Yếu tố giảm biên độ của âm thanh được đề cập cuối cùng trong chất lượng dây dẫn , vì sao vậy
Ta thường nghĩ rằng , nếu dùng dây càng lớn thì âm thanh càng ít bị ảnh hưởng đến biên độ nên sẽ hay hơn
Thực ra ngoại trừ dây loa nếu tiết diện quá nhỏ DCR của dây mới ảnh hưởng đến biên độ ( đã trình bày ở trên) , còn lại thì tất cả các loại dạy dẫn tín hiệu Hiend nói chung đều phải được thiết kế dựa trên yếu tố thời gian ( Time based) tức la lam sao cho các tần số khác nhau có tốc độ truyền như nhau trên dây dẫn tín hiệu ta sẽ có được chất lượng âm thanh tốt nhất.
Về mặt lý thuyết biên độ của sóng truyền trên dây dẫn sẽ có độ chênh lệch về biên độ theo tần số tuy nhiên rất khó nhận ra khi nghe vì tai người chì phân biệt được 1 db chênh lệch về biên độ
Trong khi đó sự suy giảm về biên độ ( do trở kháng dây dẫn) thường rất nhỏ
Theo đo đạc của bendel
Trong khoảng tần số 100 Hz đến 20 KHz
Dây dẫn tín hiệu chuyên dùng cho audio( studio) INOCOLAST thay đổi 6.75% trở kháng
Trong khi dây điện tiêu chuẩn 1313 hay đổi 71.8%

* Đương nhiên sự thay đổi trờ kháng theo tần số này phụ thuộc vào các hiệu ứng khác như Skin effect hay Proximity effect ( đã trình bày ở trên chứ không phải là chỉ thuần túy điện trỏ thuần của dây dẫn DCR )

Thoe định luật ohm U=RI ( R là trờ kháng dây )
Ta cũng sẽ có biên độ thay đổi 6.75%
mà 1 dB sẽ tương đương đến 112.2 %

TỨc là với khả năng nhận biết sự khac nhau 1dB về biên độ của tai người không thể nghe đươc sự khác nhau do biên độ tín hiệu thay đổi của dây dẫn tín hiệu kể cả việc dùng dây điện thông thường !

Tuy nhiên nếu xét riêng công dụng từng loại dây thì sẽ có sự khác biệt
1. Dây phono : do đầu kim MC có tín hiệu cực nhỏ trung bình 0.1 mV nên cần phải được phonobox khuyech đại lên tối thiểu10.000 lần để đạt mức 1v đưa vào preampli
Lúc đó biên độ thay đổi 6.75% của dây audio sẽ làm những tín hiệu nhỏ bị giảm đi 6.75% có thể làm tín hiệu truyền dẫn từ kim MC đến phonobox thấp hơn mức noise nền của phonobox như vậy ta sẽ mất đi chi tiết khi khuyech đại lên
Nên đối với dây phono Biên độ tín hiệu lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng âm thanh
2. Dây Interconnect thông thường thì tuy thuộc vào mức độ noise nền của thiết bị phát và nhận . Nếu noise nền củ thiết bị lớn thì các tín hiệu nhỏ sẽ lẫn vào noise nền khi bị tụt giảm vào biên độ dây dẫn
3, Đối với dây Loa thì nếu kích thước dây đủ lớn để bảo đảm DCR thì sự thay đổi biên độ hầu như không nghe ra được



Em trích dẫn bài trước đây em đã nói về khả năng nghe của tai người


Các vấn đề và hiện tượng sinh học liên quan đến khả năng nghe của con người

1. Độ phân giãi về tần số của tai nguời
Ai cũng biết tần số con người nghe được giới hạn trong khoảng 20HZ-20Khz . Cao hơn hoặc thấp hơn dãi này con người cảm nhận được chứ không nghe thấy được và cảm nhận là vấn đề liên quan đến cảm giác nên có tính cách chủ quan ngoài phạm vi nghiên cứu của vấn đề nghe

2. Độ phân giãi về cường độ âm thanh :
Con người có thể nghe được sự chênh lệch âm thanh giữa nhỏ nhất và to nhất là 120 dB nghĩa là 1/ triệu lần , bước phân giãi là 1 dB tức là nếu hai âm thanh chênh lệch nhau 1 dB thì tai người phân biệt được nên , những âm thanh nhỏ nhất trong không gian yên tĩnh , như tiếng hơi thở , tiếng tim đập con người vẫn có thể nghe được nếu âm thanh đó nằm trong khoảng chênh lệch với không gian yên tĩnh là 1 dB

3. Độ nhạy của tai người là không tuyến tính
Con người nghe được từ 20HZ-> 20 Khz , tuy nhiên mức độ nhạy cảm lại khác nhau tùy theo tần số
Tai người rất nhạy trong khoảng 1Khz-4 Khz
ví dụ con người có thể nhận được sự chênh lệch tần số 0.3% ở 3Khz tức là con người phân biệt 3000hZ và 3009 Hz được nhưng ở mức 100Hz thì chỉ phân biệt được mức 3% tức là con người phân biệt được sự khác nhau giữa 100 Hz và 103 Hz
Để so sánh 2 phím gần nhau của Piano chênh nhau 6% tần số . Nên người lên dây đàn Piano có đôi tai phân biệt được sự khác nhau đến mức 0.3% ở những nốt cao thì mới có thể lên dây chính xác

Đó là lý do tại sao khi tiến hành làm Loa, giải MID là quan trọng nhất cần dùng loa có độ phân giãi cao nhất tốt nhất
4. Khả năng định hướng của tai người :
Con người có hai tai nhằm mục đích định hướng âm thanh
Con người có khả năng phân biệt được vị trí trong khoảng 3 độ ở cách 10 m . Tức là bằng bề rộng một thân người ở cách 10m . Nghĩa là nếu có hai người đứng cách 10 m cùng nói , thì con người phân biệt được vị trí của người nói ( tần số người nói khoảng 1khz)
nói một cách khác tai người nghe ở 1 Khz phân biệt được nếu âm thanh đến hai tai chênh lệch nhau 30 micro giây !!
5. Khả năng ước lượng khoảng cách của tai người :
Khả năng ước lượng khoảng cách tai người đến nguồn âm thì kém nhạy hơn

Như vậy ta có thể thấy rằng về mặt Sinh lý học , tai người có độ phân dãi rất cao và đăc biệt nhạy cảm với khoảng tần số 1Khz-4khz

( còn tiếp)

 

11. Khả năng chống nhiễu của dây dẫn tín hiệu

Trong thời đại công nghệ số hiện nay , yếu tố nhiễu cao tần trong không gian RFI ,EMI là rất phổ biến và nó tác động đến chất lượng âm thanh
Ta thuờng thấy dây dẫn tín hiệu thường có thêm giáp chống nhiễu ( shield)

Tuy nhiên ngoại trừ các dây dẫn tín hiệu nhỏ như dây phono (* từ kim đến phono box), dây micro, dây từ đầu từ băng cối .. việc chống nhiễu là rất quan trọng vì nhiễu nếu tác động lên dây tín hiệu sẽ bị khuyếch đại lên nhiều lần ( 10.000 lần) nên nếu không chống nhiễu tốt chất lượng âm thanh sẽ bị giảm xuống rất nhiều bởi nhiễu RFI
Tuy nhiên đối với các dây tín hiệu mức cao như dây từ CD , DAC đến ampli , hay dây loa thì việc chống nhiễu không quan trọng như dây phono .
KHi lựa chọn cable có shield cho các loại dây tín hiệu audio ta cần lưu ý các vấn đề sau :

* Giáp chống nhiễu không tự động chống nhiễu RFI tác động lên Tín hiệu truyền trên audio cable
* Cách nối giáp chống nhiễu mới quan trọng
* Bản thân giáp chống nhiễu có thể sẽ tác động lên tín hiệu dẫn truyền trên cable
* Giáp chống nhiễu sẽ làm tăng dung kháng của dây dẫn
* Giáp chống nhiễu sẽ tác động lên âm thanh và thêm màu sắc cho âm thanh. Ví dụ nó có thể nó sẽ làm mất tốc độ của âm thanh ( độ động)
Giáp chống nhiễu trong một số trường hợp sẽ làm âm thanh không hay bằng cable không dùng shield chống nhiễu
Do đó việc thiết kế và chọn lựa có shield hay không cho cable ậm thanh là việc cân nhắc giữa mục đích sử dụng , lợi ích của việc chống nhiễu so với việc không chống nhiễu dây tín hiệu âm thanh

Trên thực tế

Trước dây ta thường thấy dây dẫn tín hiệu analog nhất là dây Interconect các hãng thường làm dạng đồng trục ( coaxial) tức là dây dẫn ở giữa và lớp giáp làm dây mass., hoặc dây tín hiệu là dây balance gồm hai lõi tín hiệu giống nhau có giáp bọc bên ngoài . Tuy nhiên một số dây hiend lại không có giáp bọc chống nhiễu , mà dùng kết cấu xoắn , bện để cũng tạo hiệu ứng chống nhiễu nhưng ít gây tăng dung kháng





( còn tiếp)

 

12. KẾT LUẬN CHUNG VỀ DÂY DẪN TÍN HIỆU
. Qua các phân tích kỹ thuật bên trên có thể kết luận như nhau
1. Dây dẫn tín hiệu âm thanh làm thay đổi chất lượng âm thanh là hiện tượng vật lý có thực , không phải là hiệu ứng Placebo
2. Nguyên nhân thay đổi chủ yếu là tốc độ truyền sóng của dây dẫn không bằng nhau ở mọi tần số ( trong dãi tần từ 0-100khz)
3. Tùy vào công năng của dây dẫn ( dây phono , dây tín hiệu , dây Loa..) mà dây dẫn âm thanh có thiết kế khác nhau tuy nhiên tất cả đều cùng mục đích là làm đồng đều tốc độ truyền tín hiệu âm thanh ở các tần số khác nhau ( trong phạm vi 0-100khz) Hay nói cách khác d6ay tín hiệu âm thanh luôn được thiết kế trên cơ sở TIME BASE ( thời gian truyền tín hiệu)
4. Các yếu tố cấu tạo để đạt được mục tiêu làm việc truyền tín hiệu chính xác theo thời gian ở phạm vi 0-100Khz theo thứ tự và mức độ
a. Kích cở của dây và cấu trúc của lõi dây truyền tín hiệu ( đường kính , dây solid hay dây nhiều lõi , các lõi ghép // hay xoắn , hay cấu trúc litz , helix )
b. vật liệu , độ dày Vỏ cách điện của dây tín hiệu ( không khí hay cotton , teflon , PVC...., carbon ...)
c. Kết cấu của các dây tín hiệu khi ghép lại với nhau và chi tiết của kết cấu này ( khoảng cách , bước xoắn ..) : hai dây chạy // , hai dây xoắn , các dây bện với nhau
d. Vật liệu dẫn điện làm lõi dây : Đồng , bạc , mạ bạc , độ tinh khiết của vật liệu dẫn điện cấu trúc tinh thể của vật liệu dẫn điện do qua trìn h chế tạo tạo nên ( kéo , đúc ...)
* Chổ này có Bác sẽ phản đối . Tuy nhiên thực nghiệm của em cho thấy cùng kết cấu loại vật liệu dẫn điện làm thay đổi âm thanh ít hơn so 3 yếu tố trước . Đương nhiên là nếu cùng cấu trúc a,b,c thì dây nào có vật liệu làm lõi dây tốt hơn sẹ cho âm thanh tốt hơn .
Tuy nhiên nếu dùng vật liệu tốt nhưng kết cấu không tốt thì sẽ cho chất lượng kém hơn việc dùng kết cấu tốt với vật liệu thấp hơn nên em chỉ xếp loại vật liệu vào mức quan trọng thứ 4
Ví dụ cụ thể em dùng lõi dây cadivi nhưng kết cấu tốt vẫn ra âm thanh hay hơn dùng dây 99.99% bạc nhưng kết cấu sai

e. Chiều dai dây có ảnh hưởng đến việc truyèn tín hiệu tuy nhiên yếu tố này tùy thuộc vào thiết kế của máy phát và máy nhận nên sẽ không có chiều dài tối ưu cần phải test cụ thể tại hiện trường

f. vật liệu các jack kết nới và cách kết nối giữa dây với jack

Như trình bày ở các bài trước , có nhiều biện pháp khác nhau để đạt được sự đồng đều khi truyền tín hiệu ỡ các tần số khác nhau Chộn lựa thiết kế dây để đạt đươc mục tiêu đó là nhiệm vụ của các nhà thiết kế dây , Dây truyền tín hiệu của các hãng làm dây Hiend là kết quả của nghiên cứu khoa học KHI kết cấu của dây phải dựa trên việc làm đồng đều tốc độ truyền dẫn theo thời gian ờ các tần số khác nhau (time base).
Tuy nhiên giá của dây Hiend thì lại theo chính sách marketing và mức độ lợi nhuận mong muốn của hãng ( tức là dây đắt tiền của hãng này có thể không hay bằng dây có giá rẻ hơn của hãng khác)
Một lần nữa luật tương đối khi chọn lựa dây tín hiệu , dây loa thể hiện như sau
Do quá trình truyền tín hiệu gồm:
Máy phát ( đầu kim , đầu CD , DAC ampli--> Dây Tín hiệu --> Máy thu ( phono box, pre , ampl , loa)
Trong đó máy phát vá máy thu có rất nhiều hãng , thiết kế , kết cấu , đăc tính khác nhau nên :
KHÔNG CÓ DÂY TÍN HIỆU NÀO HAY NHẤT CHO MỌI HỆ THỐNG MÀ CHỈ CÓ DÂY TÍN HIỆU PHÙ HỢP NHẤT CHO TỪNG TRƯỜNG HỢP
Quá trình chọn dây tín hiệu và dây loa là một quá trình nhận thức lâu dài , phải trả giá nhiều và phải thử nghiệm so sánh nhiều để tìm ra loại dậy phù hợp nhất với hệ thống của mình và phù hợp với nhu cầu nghe nhạc của mình
Trong thế giới Hiend ,Những hãng hay nhà cung cấp nào cho phép người dùng mượn , trãi nghiệm dùng thử dây dẫn trước khi nghe là những hãng - nhà cung cấp thực sự tốt cho các audiophile vậy

Ở đẳng cấp cao hơn mà ít hãng làm được là sẽ thiết kế dây dẫn phù hợp tối ưu với từng hệ thống của khách hàng , lúc đó việc chọn lựa dây tín hiệu trở thành một nghệ thuật vậy

* giahuy audiolab sẽ thiết kế và làm dây tín hiệu dây loa trên cơ sở vật liệu rẻ tiền và sẽ cung cấp cho các Bác audiophile test thử nghiệm so sánh để chứng minh các lý luận của loạt bài viết này

TÁI BÚT :
SẢN PHẨM MỚI ĐÃ HOÀN THẢNH VÀ DÙ CHƯA CÔNG BỐ ĐÃ NHẬN ĐƯỢC 10 ĐƠN ĐẶT HÀNG SAU KHI MỘT SỐ ANH EM , BẠN BÈ DÙNG THỬ VÀ SO SÁNH TRÊN DÀN CỦA MìNH

TÊN SẢN PHÂM :
SUPERCAP OPTICAL CONVERTER
Mục đích :
- Cách ly mọi nhiễu tần số cao do hệ thống mạng Ethernet hiện nay khỏi hệ thống âm nhạc
- Khác với các switch hay cách ly quang trên thị trường bộ S.O.C ( supercap optical converter ) này được dùng siêu tụ SUPERCAP MAXWELL hai band độc lập , 1 band sạc và 1 band sử dụng hoàn toàn cách ly với nguồn 220V
- Do đó nguồn cấp cho Optical converter là siêu sạch (không bố nguồn Linear nào so sánh được). Không cần dây nguồn tốt vì nguồn 220V và bién áp hoàn toàn không có gì chung với nguồn cấp cho mạch converter
- Bộ Converter dùng chip Made in Taiwan với Buffer lớn
- Clock dùng Clock chính xác của JAPAN
- 4 Mạch ổn áp ultralow noise riêng cho clock , Chip Vi xử lý của Converter và cho SFP ( socket chuyển đổi quang điện)
Khi TEST AB tại các dàn hi end . bộ SUPERCAP OPTICAL HIEND đánh bại tất cả các bộ optical converter ADOT , STARTECH mà anh em hiện đang sử dụng
Nó cũng đánh bại mọi bộ switch Hiend với clock OCXO , cách ly quang hiện có trên thi trường . Tức là khi sử dụng bộ này và tuân thủ theo các yêu cầu setup mà em đề nghị thì không cần switch hiend nguồn linear tốn kém gì cả

GIÁ : 15 TRIỆU nhưng sẽ làm thay đổi căn bản chất lượng dàn nhạc số của các Bác .

ĐAC BIỆT VỚI CÁC BÁC ĐANG CHƠI NHẠC TIDAL QOBUZ

Em sẽ có bài chi tiết hơn về sản phẩm mới này sớm