Cảm ơn bác nhiều, xin mời bác tiếp tục. Nhiều bài viết ở tầm cao quá, đa phần anh em chưa đụng đến hoặc xác định "chỉ trong mơ" thôi., Bài viết của bác rất thiết thực., rất căn bản. Mà muốn đi đến "cõi mơ" thì phải nắm vững căn bản đã. Trân trọng
nếu trí nhớ em còn tốt, em nhớ có 12 tiêu chí khi làm test thiết bị. em post trước 4 cái, em sẽ phục vụ các bác sau nhé. Tiêu chí cho test thiết bị 1. Sử dụng cùng một dàn máy; dàn máy tương thích với thiết bị test của chúng ta điều này thật đơn giản và dễ hiểu. với 2 dàn máy khác nhau, 2 thiết bị sẽ có ảnh hưởng lên âm thanh khác nhau. Nên nhớ 1 thiết bị cho âm hay ở dàn này nhưng sẽ không hay ở giàn kia. Vấn đề vẫn là phù hợp tương đối trong hệ thống audio. Thật buồn cười nếu chúng ta test amply Ongaku, Audio Note, vài chục Watt, giá trị vài chục ngàn USD với loa Martin Logan khổng lồ, độ nhạy rất thấp ở nhà chúng ta. Cô nàng tiểu thư lúc này không hát nữa, mà chỉ thở dốc sau chạy Marathon. Nếu ta test cô nàng đó với loa Acapella thì thôi rồi. 2. Chỉ thay đổi 1 thành phần cho 1 lần test Ai cũng biết điều này. Làm như thế ta mới thấy cái thiết bị đó ảnh hưởng đến âm ra sao khi so sánh với thiết bị khác. Đối với loa thì khác 1 chút. Ta biết rằng 1 số loa rất hợp ý với 1 số dây loa, ví dụ loa kèn Avantgarde hợp với dây loa Kondo sô cô la, hoặc loa Wilson hợp với dây loa Transparent chẳng hạn. vì vậy ta không nên thử loa Avantgarde với dây loa Audioquest có sẵn ở nhà chúng ta, mà nên thử với Kondo vậy. 3. Chỉnh cùng volume cho những lần nghe mới đọc qua có bác nghĩ : - thằng cha này lẩm cẩm. cái đơn giản vậy mà cũng nói. - Theo bác khi test mình để cùng volume ở cái Pre là được chứ gì? - Thì vậy chứ sao? - Nếu test 2 loa, độ nhạy khác nhau, 2 ampli power trở kháng khác nhau, âm lượng khác nhau bác ơi !!! - ừ hen. Vậy thì sao? - ừ thì, mình phải tính sao cho âm lượng Decibels đến tai người nghe bằng nhau - cách nào? - Lấy đồng hồ đo điện, đo hiệu thế 2 cọc loa của loa, 2 số này bằng nhau là được chứ gì - Có lý !!! - Nhưng mà sao quan trọng vậy? - Thì người ta thấy âm lượng lớn hơn,bác nghe nhạc nhiều bass hơn, nhiều chi tiết hơn 4. nghe theo thứ tự A/B/A, không được chỉ nghe chỉ A/B người ta thấy rằng khi nghe lần 2 trên cùng 1 thiết bị, người ta sẽ phát hiện ra nhiều chi tiết hơn. Do trí nhớ con người rất ngắn khi nghe thoáng qua lần đầu. ta nghe thiết bị A lần đầu, lần 2 ta nghe B, ta nói B hay hơn do nhiều chi tiết hơn. Nếu ta nghe lại A, hình như khó phân biệt được khác nhau ??? nếu ta có công tắc chuyển đổi 2 chế độ nhanh chóng , và mời bạn bè, hay mẹ của con chúng ta cùng đến làm test thì tuyệt. Kết quả khách quan hơn. Biết đâu tiết kiệm cả 1 tháng tiền chợ !!!
Đọc bài của các bác hay quá, em cũng có một chút kinh nghiệm về phòng nghe như thế này. Em setup bộ audio của em vào mùa đông. Nghe hay quá. Nằm trên tấm đệm êm ấm dày đến 20cm, thưởng thức âm nhạc lúc 11h đêm (em không thể nghe nhạc ban ngày vì đi làm và ngay dưới nhà là cái chợ), không gian thật tĩnh lặng, chỉ còn giọng hát giọng đàn thật quyến rũ. - Thế rồi đông qua hạ tới. Em dựng cái đệm lên cho đỡ nóng, tối hôm đó bật nhạc lên, em chỉ nghe được đúng 3 phút là phải tắt. Ô hay, sao bộ dàn mình cứ kêu ông ổng thế nhỉ. Sau một hồi tìm hiểu, em lại đặt cái đệm vào chỗ cũ, đâu lại vào đó, tuyệt. Nhưng mà nóng quá, thôi thì trang bị điều hòa. Ấy thế mà cái điều hòa và cái quạt điện lại kêu như cối xay lúa (em nói quá tí thôi): lại phải chạy quanh họ hàng bạn bè để xem điều hòa và quạt hãng nào chạy êm nhất thì mua, riêng quạt thì em cắm loại quạt vào 220V vào điện 110V, nghe êm hết ý. Hóa ra nâng cấp audio là phải nâng cấp cả điều hòa và quạt cơ đấy. - Mua một cái tủ quần áo bằng gỗ và quyết định lắp trong phòng ngủ (và cũng là phòng nghe). Oh, sao loa bên này lại luôn kêu to hơn loa bên kia. Hì hục, chuyển cái tủ ra: lại bình thường. Thôi thì không để tủ thì phải dọn mấy cái đồ linh tinh đồng nát vào góc phòng để lấy chỗ kê tủ: lạ quá, nghe có vẻ còn hay hơn nữa. Hic - Thằng bạn đến chơi: Oa, nghe hay quá, giúp tao một bộ. OK thôi. Kiếm cho hắn một bộ tương tự, chiều hôm đó hắn gom được đủ đồ, hồ hởi vác về nhà chuẩn bị tối nay sẽ test, nhưng một lúc sau hắn gọi điện: hỏng rồi. Đến nhà hắn thử vỗ tay vẫn còn nghe vọng lại, thế thì nghe nhạc sao đây. Thôi thì tạm thời không xử lý thành một phòng chuyên để nghe thì có đồ đạc gì linh tinh cứ khuân vào đây mà kê đầy cái phòng lên xem thế nào. Hà hà, nghe tốt hơn hẳn. Em không có kinh nghiệm gì về phòng nghe nhưng sau một quá trình kê dọn thì kinh nghiệm như vậy. Nâng cấp âm thanh cần nâng cấp phòng nghe trước, sau đó là các thiết bị gây ồn, và cuối cùng là thời gian và không gian nghe nhạc, khi không gian tĩnh lặng, khi tư tưởng thoải mái và cơ thể thư giãn, em luôn thấy âm nhạc hay hơn. Trường Harbeth
bác Trường, những điều bác nói thật ra trong tất cả sách về xử lý phòng nghe đều nói. em cũng có 1 số kinh nghiệm về cái này. nếu có thời gian rãnh, em sẽ viết 1 bài về 1 số cách xử lý phòng nghe, đơn giản và rẻ tiền, trong tầm tay; cách kê loa và 1 số quan niệm về kê loa sao cho hợp với gu người nghe. có cảm giác bác rất "thính tai", chúc mừng bác. em đã nói nhiều lần: mình phải có khả năng phân biệt sự khác biệt thì mới tính đến chuyện nâng cấp, set-up. thân, QA ps: đối với em, khi đến nhà các bác Audiophile, em quan tâm đến cách xử lý phòng nghe, kê loa, điểm ngọt nhiều hơn đến giá tiền của giàn máy. cái này cho thấy mối quan tâm về âm thanh thật sự của chủ nhân
5. dùng đĩa nhạc hết sức quen thuộc với những đĩa nhạc thật quen thuộc chúng ta mới có thể phát hiện được những khác biệt tinh tế, đôi khi chỉ là tiếng thở nhẹ sau giọng ca, có khi là tiếng hít hơi trước lúc cao trào. Có khi cảm giác tiếng Violon nhựa hơn, tiếng Saxophone sao kéo dài hơn, thê lương hơn, Vocal sao nghe mùi mẫn hơn. Có khi là tiếng lắc rắc thật xa phía tường sau loa, có khi là tiếng Guitar ngân dài hơn, tiếng Piano nghe vang hơn…Tinh tế hơn nữa khi chúng ta không thấy sự khác biệt từng âm chất, không gian… nhưng khi nghe lâu hơn ta chỉ cảm nhận sao thiết bị này ta nghe thấy nhẹ nhàng, thoải mái hơn, cuốn hút hơn, mấy bài nhạc trước đây mình không thích giờ sao nghe hay lạ. Đơn giản đó là nhạc tính. Chúng ta phải nghĩ rằng sự khác biệt thường rất ít, như mấy cái em mới nói khi test cho các thiết bị Hiend đẳng cấp. Khi chất lượng chênh lệch quá nhiều ta mới có thể phân biệt dễ dàng sau nghe thời gian ngắn 6. chọn bài hát bộc lộ tốt đặc tính âm cần khảo sát nên chọn những bản nhạc ít dụng cụ, âm sắc rõ ràng để phát huy tối đa đặc tính âm thanh muốn khảo sát. Tốt nhất là chọn đĩa test của các hãng nổi tiếng, hoặc những bản nhạc thâu âm kỹ lưỡng trong giới Audiophile. Ta nên có một vài đĩa xịn để làm “thuốc” xin lưu ý cùng 1 đặc tính ta có thể thử với nhiều loại âm khác nhau. Ví dụ: để test tiếng bass, ta có thể nghe tiếng trống, tiếng contra bass, tiếng guitar bass, tiếng trầm piano… Ví dụ 1 số loại đĩa cần test : Âm khảo sát ........loại nhạc Vocal..................Jazz, Country ContraBass..........Jazz, piano Chi tiết................Tứ tấu, ngũ tấu, đa hợp tấu độ động...............Jazz... Không gian...........Hoà nhạc, cổ điển em thấy có 1 số đĩa hay, dễ mua. các bác tham khảo nhé : Norah Jone, Tracy Chapman, Alan Taylor, Memory của Triệu Bằng (basso voive from China), Companion của Patricia Baber, Govi, 4Play, 7. cố gắng nghe 1 cách thư giãn, đừng tập trung quá mức chỉ khi với tâm trạng thoải mái ta mới nghe hết được cái hay của âm nhạc, của dàn máy. Khi bạn tâm trung quá mức, bạn có thể đánh giá không khách quan, bạn có khuynh hướng tập trung vào 1 số đặc điểm mà bạn quan tâm, bạn thích, như tiếng bass, tiếng đàn dây và không có một cái nhìn tổng quan về âm thanh. Nếu bạn phát hiện ra 1 đặc tính nào đó là điểm yếu của dàn máy, và nếu bạn tập trung quá mức thì khuynh hướng bạn sẽ chỉ tập trung vào cái dỡ đó. Lúc này bạn có thể bỏ qua nhiều cái hay khác của dàn máy mà không biết 8. cố gắng hạn chế những yếu tố gây nhiễu đến kết quả như tránh xa dây digital khỏi dây tín hiệu tránh dây cáp ra khỏi dây nguồn không cho dây cáp và nguồn đi song song siết chặt các điểm tiếp xúc gia tăng hệ thống giảm rung, ie. Một cặp loa đặt trên nền, 4 chân đinh lỏng lẻo sao cho tiếng bass tốt được? không nên chồng thiết bị có digital gần analogue lau sạch các jacks cắm tắt các thiết bị digital khi chơi LP để xa preamp khỏi power, vì hạn chế nhiễu từ transformer không nên dùng đèn huỳnh quang hoặc thiết bị làm đèn mờ (light dimmers) vì chúng gây nhiễu cho điện nguồn AC nên dùng lọc nguồn điện nếu có khả năng nên hạn chế tiếng ồn từ bên ngoài càng nhiều càng tốt. Nhiều người trang bị dàn máy thật đắt tiền với chỉ số xoắn âm, độ ồn thật thấp, bóng đèn của Telefunkel, lọc điện dữ dằn, nhưng khi ngồi nghe nhạc ta vẫn nghe tiếng khóc thằng con trai của vợ hoặc tiếng cải nhau của hàng xóm ??? ... 9. lưu ý điện nguồn Điện nguồn phải đủ công suất Ampere (đặc biệt cho power) và hiệu điện thế Volt. Thật khó đánh giá nếu Power của bạn chịu tải 15A mà phải qua cầu chì hặc ổ cắm, lọc điện nhỏ hơn hoặc bằng 15A. các nhà sản xuất khuyên nếu Power của bạn chịu tải 10A, bạn phải dùng lọc điện, ổ cắm, dây đẫn ít nhất 20A, dùng cầu dao CB ít nhất 25A. một số sản phẩm hàng chợ, trên bề mặt có ghi chịu tải 20-25A, thực chất sợi dây điện bên trong bé tí teo !!! Chịu tải điện 100, 110V sẽ gấp 2 điện 220V. ví dụ, dàn máy của bạn tiêu thụ 1000W, chịu tải cho điện 100V là 10A, cho điện 220V là chỉ gần 5A thôi. Điện nguồn phải được cắm đúng chiều, cực dương ổ cắm nguồn – cực dương dây cắm vào thiết bị; tương tự cho âm- âm và ground- ground. ổ cắm chuẩn của Mỹ có 3 chấu, tròn là tiếp đất , khe cắm dẹt nhỏ hơn là dương, khe cắm dẹt to hơn là âm. Nếu cắm lộn điện âm- dương, dàn máy của bạn có thể bị lệch pha, điều này làm giảm chất lượng âm thanh. Một số hãng của Nhật, Châu Âu ổ cắm chỉ có 2 chấu. Bạn cần 1 cây viết thử điện để biết âm, dương. Một số thiết bị ghi rõ âm- dương trên đó. Nếu không ghi, bạn chỉ cần xoay ổ cắm ngược lại, nếu chất lượng âm giảm đi là không đúng chiều rồi. 10. phân biệt thời gian chạy rà cho thiết bị mới (Burn-in time) và thời gian làm nóng thiết bị (Warm-up time) Thời gian chạy rà cho thiết bị mới thường rất lâu, sau đó thiết bị đó mới đạt được hoạt động tốt nhất. Ví dụ thời gian chạy rà trung bình cho 1 sợi cable của Purist Audio là 100-120-150 giờ. Thời gian chạy rà cho cặp loa mới còn lâu hơn nhiều, có khi vài tháng. bạn đừng nghĩ chỉ có thiết bị đèn cần hâm nóng, mà tất cả các thiết bị khác cũng cần hâm nóng tương tự, kể cả dây tín hiệu, loa và thiết bị amplifier bán dẫn. Thường thì thời gian này là 30-60-120 phút. Em ghé nhà 1 bác đang dùng Power Krell chơi. Mặc dù bác này đã hâm nóng em Krell đó 30 phút trước đó, nghe em và gia chủ vẫn thấy tiếng bass nặng nề và khó chịu. sau gần 1 tiếng sau, tiếng bass khác hẳn, sâu, chắc và không còn ù nữa Khi 1 thiết bị không sử dụng trong 1 thời gian lâu, nhất là thiết bị đó mới mua từ nước ngoài, để trong tiệm lâu ngày không dùng, sau thời gian đi công tác… thì ta phải burn-in chúng lại từ đầu, đôi khi mất vài ngày. Thật không hợp lý nếu chúng ta bật máy lên và thẩm âm ngay, hoặc chúng ta mượn máy ở tiệm về nhà thử trong 1-2 giờ. Không sử dụng bao nhiêu là lâu phải burn-in lại ? Khó nói được. theo e và một số người chơi lâu năm thời gian này > 1 tuần- 1 tháng. Do đó chúng ta phải chạy rà, làm nóng thiết bị trước khi thẩm âm. Chúng ta có thể để chúng ở chế độ Standby hoặc Idle (chờ) hoặc chạy với volume tối thiểu. lưu ý là khi máy chạy, tức dòng điện qua dây cable, qua loa mới có ý nghĩa cho làm nóng và chạy rà cho cable và loa. Một số đĩa chuyên dùng có ghi chữ Burn-in enhanced CD, có tác dụng làm rút ngắn thời gian này cho hệ thống. Em hay dùng cách này: cho toàn hệ thống chơi với volume nhỏ khoảng 30-40 phút trước khi nghe; trong thời gian này mình có thể making shower hay đọc báo, xem thời sự on TV. vài dòng chia sẽ. thân, QA
Em học được rất nhiều từ những bài viết của bác., Cảm ơn bác và mong những bài viết tiếp theo. Trân trọng,
Cám ơn bác về những kiến thức bổ ích Tuy nhiên về phần điện nguồn thì em không hiểu, bác nói rõ hơn được không ạ
