Tổ chim hoang và những xẻ chia. Phần 2: Các thể loại và dải tần âm thanh trong audio

Với 1 nốt nhạc thì mỗi nhạc cụ cho một âm sắc khác nhau, kể cả khi cùng chung một loại nhạc cụ cũng vẫn cho một âm sắc khác nhau. Vì thế, một dàn nhạc khi chơi cùng một nốt nhạc sẽ cho nhiều âm sắc khác nhau tương ứng với số lượng nhạc cụ trong ban nhạc. Do vậy, mỗi nhạc cụ tuy cùng loại nhưng lại có giá tiền khác nhau chính là do cách thiết kế và vật liệu làm ra nhạc cụ có chất lượng khác nhau để cho ra được nốt nhạc hay nhất theo ý nhà sản xuất hoặc theo ý người chơi. Do đó, tại sao ta lại phải nghe được sự khác biệt về âm sắc giữa tiếng bass của cây contrabass và cây guitar bass điện (riêng guitar bass điện còn phải nghe được sự khác biệt giữa cây bass 4 dây và 5 dây) chứ chưa nói đến sự khác biệt về âm sắc giữa các cây contrabass hoặc cây bass điện cùng hãng hoặc khác hãng. Sự khác biệt về âm sắc này sẽ giải thích tại sao khi cùng cần có tiếng bass trong một bản nhạc mà người ta lại dùng contrabass chứ không dùng guitar bass điện hay ngược lại. Mặt khác nếu không cần nghe cho đủ các loại nhạc cụ thì một dàn nhạc chỉ cần vài cây organ là có thể phối âm và phối khí cho cả một dàn nhạc có số lượng trên 100 người. Một số dĩa nhạc ngày nay cũng đang làm như vậy khi chỉ cần 1 nhạc sĩ và một vài cây organ là làm ra được một bản nhạc nghe cũng được. Trong thực tế, 1 dàn nhạc sống đi chơi ở các lễ hội, đám cưới cũng chỉ có 2 cây organ là chơi nhạc ầm ầm ra trò mà. Việc bác nói về nhạc trưởng cần có sự hòa trộn vào nhau cũng chỉ là một phần trong ý này.

Bên cạnh đó, do kỹ thuật thâu âm cũng có những hạn chế chủ yếu là không cần đến số lượng track quá nhiều hay do yếu tố kinh tế mà việc thâu âm cũng không thể thâu được hết các chất âm của từng nhạc cụ. Do vậy, có thể thấy mỗi hãng thâu âm cho ra những nguồn nhạc có chất lượng khác nhau nên giá bán cũng khác nhau.

Ngoài ra, mỗi bộ dàn còn có chất lượng từng thiết bị có khác nhau cũng là nguyên nhân góp phần vào việc nghe lại bản nhạc ấy. Nếu bộ dàn không thể cho ra được sự khác nhau của các âm sắc đó thì bộ dàn này không phải là bộ dàn có chất lượng tốt được.

Và, không gian của một khán phòng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến cái sự nghe nữa.

Vì thế, với 4 ý chủ yếu này mà em chỉ dám nói là ta có thể nghe được ít nhất là 80% âm thanh của một dàn nhạc là vì vậy. Và nếu bộ dàn nào chưa nghe được như thế thì cũng nên xem lại chất lượng của bộ dàn và/hoặc chất lượng của nguồn âm. Và ......

P/s: Việc phát hiện được nốt nhạc sai là chưa chắc đúng cho người nghe vì đâu phải người nào cũng có thể nghe được nốt nhạc đánh sai từ các nhạc công.

 

Ý mình là nếu bạn nghe đc 80 nhạc công riêng biệt thì 80/100 nhạc công đã chơi sai note/tone/tempo...

Và theo như bạn nói , phát hiện ra sai sót chưa chắc đã tốt cho người nghe nên một hệ thống âm thanh tốt (cao cấp) chưa chắc đã tốt với người nghe

 

Ý em không phải như bác nghĩ vì em chưa đến trình độ nghe được cái sai của các nhạc công nên em cũng chả nói việc "phát hiện ra sai sót chưa chắc đã tốt cho người nghe nên một hệ thống âm thanh tốt (cao cấp) chưa chắc đã tốt với người nghe trong". Có lẽ bác đã nhầm ý em viết rồi.

Em chỉ nói là có thể nghe được khoảng ít nhất khoảng 80% vị trí âm thanh của các nhạc công phát ra trong môi trường âm thanh sân khấu sau khi được tái tạo qua bộ dàn với điều kiện phải setup theo ý mình. Từ đó, ta có thể hình dung ra sân khấu như thế nào (rộng hẹp ra sao, cao thấp thế nào,.....), có bao nhiêu nhạc công và họ đứng ở đâu, có bao nhiêu loại nhạc cụ, có gì mâu thuẫn khi xem qua video,..... Bác có thể xem lại các bài phân tích của các bản nhạc em giới thiệu trong các trang trước để hiểu thêm tại sao bộ dàn chỉ có 2 kênh mà có thể làm được điều đó khi setup phù hợp. Còn mô hình sân khấu em đưa lên chỉ là mô tả cái không gian sân khấu mà ta có thể hình dung được trong khi nghe lại bản nhạc tái tạo qua bộ dàn nhà mình chứ không phải là sân khấu nào cũng như thế hoặc lúc thâu đã là như thế.

 

Em đã tới nghe dàn máy bác Wildbird rồi, đúng thực là một cách chơi rất khác biệt, từ những thiết bị Audio đời cũ nhưng cho ra âm thanh mà chỉ có tìm tòi, thực nghiệm rất nhiều mới ra được !

 

Cảm ơn chia sẻ của bác!

 

À, Xin lỗi vì mình không để ý là đang bàn về "âm thanh" chứ ko phải âm nhạc

 

Trong topic này em không bàn riêng về "âm thanh" mà bao gồm cả âm thanh và âm nhạc, trong đó âm thanh là cơ sở hình thành nên âm nhạc và âm nhạc là sự kết hợp các loại âm thanh có tính nhạc và đôi khi không có tính nhạc với nhau để hình thành nên một bản nhạc.

Bác vui lòng đọc lại từ trang 1 thì sẽ hiểu hơn.

Cám ơn bác đã quan tâm góp ý.

 

Ơ... sao lại có kỹ thuật giao phối ở đây bác ơi [emoji12]

 

Kiến thức của bác cũng rất sâu rộng nên mới mạnh dạn viết những bài viết như thế này, rất bổ ích cho những ai hiểu được những gì bác nói. Đọc bài viết từ trang 1 đến đây em thấy có 1 phần bóng hình của mình trong đó.Chúc bác tiếp tục hoàn thành tốt những gì đã đúc kết dc. Vnav giờ ít có người viết dc nhiều như bác, ý kiến cá nhân của em nên có gì không phải các bác đừng vào chém em. Thank. Chúc mọi người nghe nhạc vui vẻ

 

Kết thúc một năm cô vít buồn bằng một thiết bị mới được bổ sung cho bộ dàn vào ngày cuối năm.



Hy vọng sang năm em sẽ dành nhiều thời gian hơn nữa để cố gắng hoàn thành topic này như dự kiến.

Và cũng hy vọng dịch bệnh sẽ chấm dứt trong năm tới.

Thân chúc các bác và gia quyến năm mới luôn vui vẻ, mạnh khoẻ và thành đạt.

 

Cũng trong tháng cuối năm cũng ráng làm lại được cặp chân cho loa kèn để thay cặp chân loa trước chưa vừa ý.
Hy vọng sang năm, các em nó sẽ hát hò ra trò hơn.

 

Và cũng trong tháng cuối cũng đã cố gắng thử nghiệm hệ thống dây dẫn và cục kê các loại. Hy vọng sang năm sẽ nghiệm thu.

 

Xin bổ xung : Người ta nghe k chỉ bằng Màng nhĩ mà còn qua hệ Xương ốc tai !

 

Xúc giác chỉ để sờ mó thôi,k nhận âm thanh được đâu !

 

Cám ơn bác đã bổ sung. Trúng nghề của bác sỹ rồi

 

Không hẳn đâu vì ta có thể nghe bằng xúc giác được nhưng phải để ý kỹ mới cảm nhận được. Âm thanh đến da người không bằng phẳng mà dưới dạng sóng nên khi nó tiếp xúc đầu tiên với lông rồi đến da sẽ làm lông và da rung động để cho ta có một cảm giác rất đặc biệt về dạng âm thanh này mà các loại âm thanh khác không có được. Thường thì các âm trầm sẽ cho ta cảm giác nhiều hơn âm thanh bổng nên nghe loa bass to cỡ 5 tấc trở lên thường có độ phê hơn khi loa phát ra âm thanh có nốt trầm sâu. Đây chỉ là một sự cảm nhận thông qua xúc giác trong khi nghe nhạc.

Em cũng đã từng tiếp chuyện với bác và có nói về loa JBL 4345 cho được thứ âm thanh trầm sâu đó khi làm rung động lông chân của mình.

 

Ngoài ra, âm thanh còn có một thuộc tính là áp suất nên khi va chạm hệ thống xúc giác thông qua da sẽ tạo áp lực luôn thay đổi đến da làm cho ta cảm giác được âm thanh mạnh nhẹ, nhịp điệu và những thay đổi khác có liên quan đến âm thanh là như thế nào.

 

Sub bass tốt nó đánh là người móp vào nở ra theo đúng nhịp ! Anh nào nếm trải cảm giác này thì ko bỏ dc sub bass

 

Tốc độ, áp lực của luồng không khí va đập vào da theo nhịp bass coi như bổ sung vào cảm nhận bài nhạc. Vậy có thể được xếp vào xúc giác cảm nhận âm thanh không vậy bác? thực tế là với cảm giác xúc giác đó e thấy phê đạn hơn . Thường các bản EDM, punk rock cảm giác này rất thường xuyên
E đi xem phim thấy họ xịt mùi, rung ghế, chiếu sáng chớp lóe. Hay phết.

 

Bạn nên phân biệt Xúc giác và Thính giác. Sóng âm có thể truyền tới Ốc tai qua rung động của Màng nhĩ hay đường Xương. Khi ốc tai đã hỏng(Điếc) thì xúc giác có tốt mấy,Bass hay Sub Bass có mở lớn cỡ nào chăng nữa thì họ cũng k nghe thấy gì cả,cảm giác về sự thay đổi áp xuất trên da k phải là nghe !

 

Em đồng ý không phải là nghe, nhưng vẫn trong một tổng thể về cảm nhận.

Ví dụ tổng thể cảm nhận:

- Nhắm mắt, hoặc tắt đèn tối thui, hoặc để đèn trang trí điểm --> não đỡ mệt --> nghe phê
- Không khí mát mẻ, dễ chịu, giàu oxy --> thở khỏe --> nghe thoải mái
- Không gian rộng đẹp --> nhìn sướng --> nghe sướng
- Tâm trạng tốt, sức khỏe tốt --> nghe trọn vẹn
- Bass đánh bay áo --> người phấn khích --> nghe đã
v.v...

như em mà thấy một phòng nghe bài trí lộn xộn là auto nghe không thấy hay nữa

 

Đêm nay em tắt đèn nghe nhạc, để ánh trăng tràn vào phòng qua cửa sổ... thấy đã quá. Em đang nghe album mới này...
Với cá nhân em, nghe nhạc cảm xúc thường là khi đêm dần về khuya, tắt đèn và nằm thả lỏng cơ thể cũng như mọi giác quan, ưu tiên cho thính giác. Nhạc mở lớn 1 chút.

 

Ngoài những điều ấy ra thì một việc quan trọng nữa mà có ảnh hưởng đến cái sự nghe của ta chính là ký ức đã khắc sâu trong não người. Nhờ nó mà đôi khi khi nghe được bản nhạc khi phát lại từ một bộ dàn khác (có thể rẻ hơn hay mắc tiền hơn) cũng khác với thứ âm nhạc đã được ký ức lôi trở lại và so sánh với thứ âm thanh mới làm cho ta có cảm nhận hay hoặc dở hơn thứ âm thanh cũ đã nghe qua rồi.

Vì vậy, có những lúc ta nghe bộ dàn dù có rẻ tiền hơn nhưng thứ âm thanh mới từ bộ dàn mắc tiền hơn nhưng lại không được bằng thứ âm thanh cũ đã làm ta rung động từ thuở nào. Do vậy, đôi lúc âm thanh phát ra từ bộ dàn kẹo kéo rẻ tiền thoáng qua tai nhưng những kỷ niệm cũ ùa về làm cho ta cảm thấy hay hơn, rung động hơn, làm cho nghe hay hơn bộ dàn tiền tỉ là vậy. Cảm nhận có thể thoáng qua nhưng cảm xúc thì vẫn là thật, rất thật.

Và cũng nhờ ký ức đó mà ta có thể so sánh chất âm từ các bộ giàn có thể khác nhau như thế nào từ những cảm nhận trong điều kiện không gian và thời gian có khác nhau.

 

Nói chung là cái sự nghe nó ả hưởng rất nhiều thứ. Tâm trạng, ký ức, hệ thống, trang âm, dây dợ, bản hòa âm phối khí, chất lượng bản phát,... bởi vậy nếu k quá chuyên nghiệp thì cũng k nên bới nhiều quá về kỹ thuật làm gì?! Kỹ thuật nên chăng chỉ ở mức cơ bản, dùng phần sức khỏe, tâm trí còn lại để bay bổng cùng âm nhạc

 

Không hẳn thế. Hiểu về kỹ thuật nói chung và audio nói riêng càng nhiều bao nhiêu thì sẽ giúp ta setup bộ dàn tốt hơn để nghe được ngày càng hay hơn (theo ý ta) và đỡ tốn tiền hơn.