Biến thế xuất âm dễ ẹc Output transformer is too easy OPT

Discussion in 'Linh kiện, dụng cụ DIY' started by ThanhTruc03, 10/6/08.

  1. nonew

    nonew Advanced Member

    Joined:
    12/12/05
    Messages:
    703
    Likes Received:
    2
    Location:
    Gò-Vấp, Sài-Gòn
    Hihi, em vẫn còn đang học hỏi mà Bác Hai.
    Tìm hiểu được cái gì hay hay (có thể có ích hay không) thì em post lên để lỡ có cao nhân nào biết và góp ý thêm, em cũng học hỏi thêm vậy mà.
    Vậy mới có chuyện hôm trước nói vầy, hôm nay phải chỉnh lại khác đi một chút.
     
  2. metalhead

    metalhead Advanced Member

    Joined:
    15/2/07
    Messages:
    3.287
    Likes Received:
    29
    Vì vậy nên em chỉ thích lắp mạch PP :lol:
    Mà bác giải thích kỹ hơn chút xíu tại làm sao mà độ tự cảm cao thì lại dễ bão hòa từ khi có dòng DC chạy qua đi ạ :D
     
  3. HaiLua

    HaiLua Advanced Member

    Joined:
    22/1/06
    Messages:
    1.872
    Likes Received:
    12
    Location:
    Go Vap-TPHCM
    Em cũng có câu hỏi giống bác mà hổng dám hỏi sợ bị ...cú đầu :lol:
     
  4. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    Em thấy vầy:
    Công thức bác nonew gửi lên là áp dụng (-3db), nghĩa là công suất chỉ còn 1/2 ở tần số cắt. Với ví dụ đèn 845 ta thường muốn thiết kế ra 20 - 25W ở 1kHz, cắt ở 20Hz cần 10H nghĩa là lúc đó công suất chỉ còn 10 - 12,5W ở 20Hz. Muốn ở 20Hz vẫn 20 - 25W, thì phải tăng gấp đôi số vòng dây lên, lúc đó henry tăng gấp 4, nghĩa là cần 40H. Trên thực tế, các OPT 845 đồ hãng, khi đo nguội sẽ được từ 35 - 50H.
    Cho nên thực tế khi quấn, áp dụng công thức của bác nonew nhưng mình sẽ nhân lên 4 lần là vừa.
    1/ Về vụ bão hòa từ, thì chính bác nonew cũng đã đến nhà em đo thử nhiều cục OPT rồi. OPT có fe càng to, càng nặng, thì càng giảm cái vụ méo ngang hông. Fe nhỏ thì dưới 100Hz là đã méo ngang hông rồi.
    Fe 38,5mm phải dưới 40Hz mới méo ngang hông.
    Fe 39,5mm thì xuống được thấp hơn nữa.
    Fe 44mm của ông Macao thì 20Hz mới tà đầu sin, chưa méo ngang hông.
    2/ về air gap
    Theo tính toán lý thuyết và quan sát thực tế quấn opt của anh em mà quan sát được, người ta thường dùng air gap khoảng: 0,2 - 0,25mm. Tuy nhiên, khi thực hành, em thấy là dùng giấy air gap rất khó chính xác khoảng cách 0,02 - 0,25. Lý do là tờ giấy khi bị ép mạnh thì mỏng đi, ép nhẹ thì dày lên. Bề mặt lá fe cũng không phẳng tuyệt đối và có độ hở do dính keo, rỉ sét... cho nên cho dù không gắn air gap thì thực tế cũng đã có sẵn lớp air gap mỏng chừng 0,05 - 0,1mm. do vậy gắn air gap 0,2 - 0,25mm thì thực tế thành 0,3 - 0,35mm.
    Vụ này em chưa đo thử, nhưng em đồ rằng air gap càng dày, càng mất treb. Nếu fe có Bmax càng lớn, hoặc khối lượng càng nặng, thì có thể lót air gap càng mỏng. Bộ fe 39,5mm em đang xài cho 845, nghe lão Dztronic bảo là nếu đóng air gap xuống 0,1mm thì vẫn "còn hơi" do fe này là loại làm choke nên Bmax rất lớn.
    Do vậy, em đã mạnh dạn dùng air gap 0,1mm, nếu cộng cả bề mặt fe không phẳng và rỉ sét, dính keo thì air gap có thể là 0,15 - 0,2mm.
    Có thể do air gap mỏng, nên thực tế cặp OPT của em đo ở 22kHz mới - 2db, chứ không hẳn là chỉ nhờ có dây bạc thứ cấp. Và do fe nặng, Bmax lớn lên đo ở 20hz mới - 1 db.
    => Kết luận:
    . Khí tính Henry cần quấn, dùng công thức của bác nonew nhưng nhân lên 4 lần để đảm bảo -0 db.
    . Dùng fe choke (khối lượng lớn) để không bão hòa từ, đảm bảo cho tần số thấp tốt
    . Dùng Air Gap mỏng để đảm bảo tần số cao tốt.

    => Về bộ fe của bác Hailua:
    1/ Fe choke khủng lưỡi 44,8mm cùng loại cục 845 em đang xài nên đảm bảo không lo về tần số thấp. Cục em đang xài tiết diện là 39,5 x 68mm = 2.686mm2. Cục của bác nếu chỉ cần xếp dày 61mm thì tiết diện đã là: 44,8mm x 61mm = 2.732.8mm, khủng hơn cục của em, nên đảm bảo công suất cao hơn, tần số thấp tốt hơn, trị thằng Usher dễ hơn.
    2/ Có một ẩn số là fe của bác lưỡi dày 0,5mm trong khi fe của em lưỡi dày chừng 0,35mm có thể ảnh hưởng đến tần số cao. Tuy nhiên, lão Dztronic đã phán ở đầu chủ đề này là fe cho opt SE có dòng 1 chiều qua, lưỡi dày 0,55mm trở xuống là OK. Em thì luôn tin lão này phán đúng, nên bác cứ mạnh dạn thí nghiệp đi. Gắn air gap 0,1mm thôi. Điều chỉnh air gap và dùng cái ốt xì lô mới mua của bác đo thử luôn coi có phải cái vụ air gap này ảnh hưởng tới tần số cao không?
    Chuyện nội bộ: Ông Dztronic từng xúi em mua thử fe dỏm Nhật Tảo loại quấn nguồn quấn OPT PP coi sao, nhưng lúc đó em lười rồi nên không làm. Em nghĩ là về lý thuyết là được, nếu không thì lão không xxúi anh em làm gì cho tốn công.
    Theo kinh nghiệm của em, thì bác cứ tải cái sơ đồ "có bo thêm đường UL cho GK 71" về quấn i xì trên bộ fe của bác là được, khi đó L sẽ đạt khoảng 50 - 55H
     
  5. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    À quên, bác tải sơ đồ về, mai ra cafe tính lại số vòng thứ cấp cho ra 4 Ohm
     
  6. HaiLua

    HaiLua Advanced Member

    Joined:
    22/1/06
    Messages:
    1.872
    Likes Received:
    12
    Location:
    Go Vap-TPHCM
    Vấn đề là ở chổ này, cám ơn bác đã giải tỏa tâm lý cho em.
    Em sẽ in sơ đồ quấn OPt GK71 ngày mai nhờ bác chỉ giáo tiếp nha.
    Cảm ơn.
     
  7. nonew

    nonew Advanced Member

    Joined:
    12/12/05
    Messages:
    703
    Likes Received:
    2
    Location:
    Gò-Vấp, Sài-Gòn
    Độ tự cảm cao nghĩa là có số vòng quấn lớn.
    Mà xem trong RDH4 thì thấy: cảm ứng từ trong lõi sắt tỉ lệ thuận với hệ số từ thẩm, số vòng dây, dòng điện chạy qua và tỉ lệ nghịch với tần số làm việc.
    Mạch SE là có dòng tĩnh DC nên lõi đã bị từ hóa sẳn rồi. Nếu tính toán chính xác thì cảm ứng từ DC trong lõi lúc này nằm ở khoảng giữa mức B=0 và mức Bmax của đường từ trễ để có công suất và độ tuyến tính tốt nhất.
    Nếu với lõi có tiết diện không đổi, đèn có chế độ làm việc không đổi, thì khi tăng số vòng dây sơ cấp quá mức để có L cao hòng đạt được dải tần thật thấp thì lúc này cảm ứng từ DC trong lõi sẽ tăng lên gần với Bmax hơn. Khi có tín hiệu vào, vì cảm ứng từ DC đã gần bằng với Bmax rồi nên khi có tín hiệu tương đối lớn thì lõi sẽ bị bão hòa (nhất là ở tần số thấp).
    Trong thực tế đo kiểm, khi tín hiệu bị méo bên hông, đoán là do lõi bão hòa (đo sơ cấp thì không bị) nên đã thử giảm công suất xuống thì méo cũng giảm theo. Để dải tần rộng thì phải chấp nhận công suất thấp hay tìm lõi lớn hơn.
    Việc tín hiệu ra bị méo bên hông mà đáng ra phải bị xén ngọn thì là do ảnh hưởng của hiệu ứng từ trễ nên phase của tín hiệu bị trễ đi khi qua biến áp.
     
  8. SE

    SE Advanced Member

    Joined:
    1/10/07
    Messages:
    462
    Likes Received:
    16
    Em mù kỹ thuật xin được chen ngang chút ạ.
    Các bác cho em hỏi, dùng đồng hồ Digital đo OPT để xác định trở kháng và nhưng thông số của nó như thế nào ạ, em có cặp OPT PP (có 3 đường vào) DIY muốn xem nó trở kháng như thế nào để ráp amp chơi mà ko biết cách đo, vặn ở thang nào omh, K, V... cảm ơn các bác
     
  9. nonew

    nonew Advanced Member

    Joined:
    12/12/05
    Messages:
    703
    Likes Received:
    2
    Location:
    Gò-Vấp, Sài-Gòn
    Trong topic "Cách đơn giản kiểm tra OPT" http://vnav.vn/forum/viewtopic.php?f=15&t=6035
     
  10. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    chữ " méo ngang hông " giờ em mới hiểu :wink: . Em mới hốt được 9cm Fe lưỡi 44 :oops: (chắc là M6 ) , đủ 2 cục OPT tầm 30w không bác nonew .
     
  11. nonew

    nonew Advanced Member

    Joined:
    12/12/05
    Messages:
    703
    Likes Received:
    2
    Location:
    Gò-Vấp, Sài-Gòn
    Em chưa nghiên cứu tới vụ công suất lõi Bác ơi.
     
  12. dungphuong79

    dungphuong79 Advanced Member

    Joined:
    25/3/09
    Messages:
    763
    Likes Received:
    6
    Location:
    TPHCM
    Em cũng mới lượm được 5 kg Fe màu xám 0,35mm không biết quấn OPT tốt không, để thứ bảy này em đem đến các bác giám định dùm em nhé!
     
  13. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    có giống của em không bác ? :D , 5 kg Fe 44 thì chưa đến 7cm .
     
  14. HaiLua

    HaiLua Advanced Member

    Joined:
    22/1/06
    Messages:
    1.872
    Likes Received:
    12
    Location:
    Go Vap-TPHCM
    Em đoán 9 Cm Fe của bác nặng cỡ 10 Kg cơ
     
  15. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    dạ gần đúng , em cân 8kg . Lưỡi 44 mỏng .35 , lá xám , em đi ngang thấy nó chặt dây đồng nên sà vào ... múc . Cũng may kịp lúc , không thì bộ phe nát bét rùi , hix .
    Bộ này làm 1 cặp GU50 PP ok không bác Hai :?: .
     
  16. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    Bác nonew cái gì chưa đo đạc thực tế xong thì dù biết bác ấy cũng bảo là không biết. Nhưng cứ chờ lão này đo đạc xong mới làm thì sẽ... không có gì để đo. Do vậy, cứ phải làm thử.
    Fe của bác, lưỡi 44, mỏng 0.35, màu xám, rất có thể đúng loại M6 thường được dùng quấn choke hoặc nguồn công suất lớn trong quân sự, công nghiệp.
    Nếu đúng như thế thì dày 9 phân chia làm 2 bộ là dày 4,5 phân:
    - Công suất cắt ở 25hz (khuyến cáo của kỹ sư) quấn SE được 24w, quấn PP thì được chừng 50 - 60W đủ xài cho GU 50 PP rồi
    - Công suất cắt ở 20 hz (khuyến cáo của audiofile) quấn SE được 19w, quấn PP được chừng 40W.
    => Theo khuyến cáo của kỹ sư ngon ăn hơn.
    Nếu bác kiến được thêm chừng 2cm nữa, xếp dày mỗi cực 5,5cm thì quá ngon
     
  17. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    Nếu em quấn cho 2 bóng GU50 PP thì R = bao nhiêu là ngon ăn ?
    Để em gắn thêm cục motor quay rồi tiến hành ... pụp .
    Cách tính không dựa vào hệ số từ thẩm thì em biết , nhưng làm vậy thì phí bộ Fe này. Bác Ba giúp em :wink: .
     
  18. metalhead

    metalhead Advanced Member

    Joined:
    15/2/07
    Messages:
    3.287
    Likes Received:
    29
    Với B+ khoảng 400-600VDC thì Zp = 5k bác ạ.
    Vụ này em thấy bác ThanhTruc với NNB nói đến nhàm tai rồi, bác chịu khó đọc kỹ sẽ thấy :lol:
     
  19. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    PP 5k vậy em chia lõi 50/50 , mỗi bên 2k5 .
    Em có quấn sẵn cục nguồn 390v /250mA rồi , hy vọng đủ xài :) .
     
  20. metalhead

    metalhead Advanced Member

    Joined:
    15/2/07
    Messages:
    3.287
    Likes Received:
    29
    Bác cần đọc thêm lý thuyết về biến áp đi, trở kháng sơ cấp Zp = 5k thì mỗi nửa cuộn sẽ tương ứng với trở kháng 1.25k :mrgreen:
    Thân
     
  21. ssass

    ssass Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    4.557
    Likes Received:
    94
    :oops: oops , em quên , không phải trở kháng , mà là số vòng dây chia 2 :oops: .
     
  22. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    OPT PP, trở kháng sơ cấp Zp = 5k, không chỉ dùng được cho Gu50 mà còn cho nhiều đèn 5 cực khác như 6550, EL34... nên rất đáng để làm.
    Bây giờ, dựa vào tài liệu này: http://www.turneraudio.com.au/output-trans-pp-calc.htm, ta cùng tính toán xem:
    Họ tính toán trên loại fe có B = 1,6 Tesla. Dựa trên kinh nghiệm dùng fe, em cho rằng rất có thể loại fe bác saass đang có thỏa mãn yêu cầu. Tính toán của họ là cắt ở tần số thấp nhất 14Hz (vượt yêu cầu của audiofile).
    Tiết diện lõi fe của bác:
    Afe = 44mm x 45mm = 1.980mm2 = 300x sqrt (Pout)
    => sqrt (Pout) = 1.980 : 300 = 6,6
    => Pout = 43,56w
    Như vậy fe của bác sẽ quấn được OPT cho ra trên 43,46w => nếu cắt ở tần số cao hơn, thì công suất sẽ cao hơn nhiều. Nhưng chắc cứ chơi theo tuneraudio đi cho nó hí èn.
    Tính số vòng sơ cấp cần quấn:
    Np = sqrt (Zp x Pout) x 10.000 : Afe = sqrt (5.000 x 43,46) x 10.000 : 1.980 = 466,15 x 10.000 : 1.980 = 2.354 vòng
    Theo kinh nghiệm, nên tăng số vòng dây lên 10%
    => Np = 2.354 x 1,1 = 2.590 vòng

    Tính số vòng thứ cấp
    Theo em thì tốt nhất và dễ làm nhất là chỉ chọn một trở kháng ra để quấn. Với loa 4 Ohm thì quấn 3 Ohm, 6 Ohm thì quấn 5 Ohm, 8 Ohm thì quấn 7 Ohm, 16 Ohm thì quấn 15 Ohm.
    Do là OPT PP, mạnh, trị loa cứng đầu nên, thử tính cho loa 6 Ohm phổ biến nhất trên thị trường.
    Ta có công thức:
    Np: Ns = sqrt (Zp: Zs), trong đó: Np là số vòng sơ cấp, Ns là số vòng thứ cấp, Zp là trở kháng sơ cấp, Zs là trở kháng thứ cấp (tải loa)
    => 2.590 : Ns = sqrt (5.000: 5)
    => Ns = 2.590: sqrt (5.000: 5) = 2.590: sqrt (1.000) = 2.590 : 31,623 = 82 vòng
    Xong, "ách sần" được rồi
     
  23. mesl45

    mesl45 Advanced Member

    Joined:
    20/6/07
    Messages:
    2.587
    Likes Received:
    25
    Location:
    Hà nội - Thành viên Xã đoàn gầm cầu
    bác thanhtruc03 ơi, em mới kiếm được bộ FE 4cmx5,5cm khá tốt, bác xem có thể quấn OPT cho GU13 SE được không ạ,
    bác có thể tính cho em sơ đồ quấn được không, cám ơn bác nhiều ạ
     
  24. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    Dòng sơ cấp: 200mA (dư xài) = > cỡ dây sơ cấp: 0,32mm
    Dòng thứ cấp:
    P = R x I x I
    => 43,46 = 5 x I x I
    => I = 2,95 Ampere
    => Cỡ dây sơ cấp tối thiểu 1,25mm.
    Thực tế quấn I cần nhân thêm căn hai (1,4142) => Is = 2,954 x 1,4142 = 4,2 Ampere
    => Cỡ dây sơ cấp nên dùng: 1,5mm. Tuy nhiên dây cỡ này rất to và khó quấn, nên thực tế nên dùng 4 sợi 0,75mm chia làm 4 lớp thứ để quấn, mối lớp đều là 82 vòng. Khi quấn xong đấu song song lại.
    Tiếng Anh của em hơi bị lôm côm, các bác thấy có chỗ nào em dịch không đúng thì chỉnh sửa giùm
     
  25. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    19
    => Em vẫn thích làm theo kiểu thực nghiệm của bác nonew hơn, nghĩa là cứ phải quấn thử 500 - 1000 vòng đo henry để xác định thông số fe rồi mới tính toán thì sẽ chuẩn.
    Tuy nhiên, anh em DIY nhiều khi quấn có 1 cục chơi mà phải mua cái đồng hồ mấy triệu bạc để đo henry thì không thực tế.
    Do vậy cục PP kể trên là tính toán theo công thức sẵn có với thông số fe đã được xác định.
    Giờ em tính thêm 1 cục SE này nữa thôi, sau đó các bác cứ theo công thức ráp số vô mà tính. Nhưng nếu xui xẻo thông số fe không đúng với loại fe mà người ta dùng để tính toán thì kết quả sẽ không như ý.
    Kích thước cục fe của bác mesl45:
    Afe = 4cm x 5,5cm = 22cm2
    Afe = 20 sqrt (Pout:fmin), lấy f = 25hz như khuyến cáo của kỹ sư
    => 22 = 20 sqrt (Pout: 25)
    => Pout = 30,25W
    Vậy fe của bác quấn SE có thể được 30,25W cắt ở 25 Hz
    Số vòng sơ cấp/volt (ns):
    np = 180/Afe = 180/22 = 8,1818
    Điện thế AC trên tải sơ cấp:
    Up = sqrt (Pout x Zp) = sqrt (30,25 x Zp).
    Đến đây, do không biết bác định dùng trở kháng sơ cấp (Zp) bao nhiêu nên không tính được nữa. Bác định dùng bao nhiêu thì cứ ráp vô công thức để tính tiếp
    Số vòng sơ cấp cần quấn (Np)
    Np = np x Up
    Sau khi xác định được số vòng sơ cấp cần quấn (cũng cần tăng 10% số vòng như cục PP kể trên), phần còn lại tính toán cũng giống như cục PP kể trên.
    Nếu là C - core hoặc double C-core, cách tính cũng tương tự, nhưng dùng C -core thì thể tích cục OPT sẽ phải rất to chiếm chỗ chasis và khó thi công hơn.
    Chúc bác thành công
    Lưu ý: phần SE này người ta tính đơn vị tiết diện fe là cm2, nhưng cục PP kể trên thì tính là mm2
     

Share This Page

Loading...