Kỹ năng thẩm âm - điều cần bàn

Tôi nghĩ một cách đơn giản là:Tai của cá nhân mình là quyết định nhất về thẫm âm.Còn chính xác hơn thì phải có cái để so sánh(các cuộc thi sumo,chim chich,búp sen hồng...chắc cũng để có lựa chọn tương đối với số đông người nghe các máy móc cùng loại trình diễn).Cái sự đo đạc chỉ để thể hiện đạt thông số kỹ thuật nào đó chứ không nói lên sự khác biệt về chất âm. :wink:

 

Em nghĩ ampli tích hợp nên bỏ cái nút này đi được rồi. Muốn nghe nhạc liu riu mà đủ dải thì chơi ampli mạnh mẽ tiếng dầy chút,loa cũng phải tương đối. Ấn loudness nghĩa là tăng bass treble ì xèo,hỏng cả bản nhạc.

 

Hi fidelity nghĩa là độ trung thực cao. Nhưng khi thu âm thì các studio đã MOD âm thanh theo quan điểm riêng của họ rồi, nên sự trung thực so với nguyên gốc phải được hiểu là sự trung thực so với âm thanh đã được studio thu âm lại và ghi lại trong các nguồn ghi âm.
Em nghĩ "Khái niệm" của từ "Thẩm âm" cho một bộ dàn Audio nào đó (Xin mở ngoặc đây là một nghề hẳn hoi ạ) là xác định xem bộ dàn phát ra âm thanh giống bao nhiêu % của nguồn âm đã được lưu giữ trong các phương tiện lưu giữ âm thanh (như đĩa CD, LP, băng từ, .....). Tuy nhiên, mỗi hãng lại có những bí quyết riêng để cho ra những "chất âm" đặc trưng riêng của họ và họ có nhhững chuyên gia thẩm ẩm trong quá trình thiết kế và kiểm tra sản phẩm sau khi đã hoàn thiện.

Những vấn đề chính đối với bộ dàn Audio chất lượng cao là:
Giảm Jitter.
Giảm nhiễu.
Giảm suy hao tín hiệu.

Lý thuyết là như vậy, nhưng thực tế thì có nhiều bộ dàn có những thông số kỹ thuật đạt mức lý tưởng thì lại bị cho là "âm thanh lạnh" và "mỏng".

Vì vậy, em nghĩ rằng cảm xúc thực tế của mỗi bộ dàn mang lại cho mỗi cá nhân mới là điều quan trọng ạ.

Kính các bác !

 

Nút loudness chỉ có tác dụng nâng bass, treb khi vặn volum ở mức dưới 1/2. Văn lớn hơn thì nhấn nút hay không cũng như nhau.
Lý do: cái volum cũng là một cái equalizer, đặc biệt khi vặn volum nhỏ, lúc đó trở kháng vào của amply lớn, tiếng bass và đặc biệt là tiếng treb bị cắt bớt => méo băng thông => âm thanh không trung thực. Do vậy, cần nhấn nút loundness để tăng bass, treb lên => băng thông phẳng = > âm thanh trung thực hơn. Tuy nhiên, nếu theo trường phái "méo mới hay" thì không cần dùng loundness.

 

Nói như bác thì nếu đã lỡ burn lỗ tai theo kiểu treb kẹo kéo, bass vũ trường rồi thì cứ phải thế mới hay hay sao?

 

Đúng rồi bác ạ. Đó là lý do tại sao chúng ta hay cãi nhau.

 

Được biết bác Quạ là người chơi audio lão luyện, hẳn trong quá trình chơi, nhận thức phải nhiều lần thay đổi. Tại sao điều mà hôm qua mình cho là hay, là đúng, thì hôm nay mình lại có quan niệm khác, cách nhận thức khác. Rất mong bác Quạ chia sẻ với anh em.

 

Cái hôm qua đúng thì hôm nay sai, cái hôm qua sai thì hôm nay đúng. Ngày mai chẳng biết cái nào đúng, cái nào sai. Tôi tự nhủ mình: Đừng bao giờ khẳng định cái gì đó quá hùng hồn.

 

Em cứ tưởng nghe giỏi là 1 trong các kỹ năng thẩm âm, hí hí

 

Đúng quá! Có những người nghe 1 tiếng chửi thề là thấy khó chịu, trong khi có những người nói 1 câu mà không đệm dăm ba tiếng chửi thề là thấy thiếu ý... Do quen tai mà ra cả :lol: :lol:

 

Em nhớ đã có topic bàn về vấn đề "đúng" và "hay"

- "Đúng" thì có thể đo đạc được.
- "Hay" thì khó có thể đo đạc được.

 

E cũng nghĩ như bác! Cuộc sống vốn dĩ thay đổi như chứng khoán, vàng, usd. Quan điểm cũng thay đổi theo thời gian... nhất là với audio.

 

Thưa bác,
Bác đã hỏi thì em cũng mạo muội xin thưa (và tất nhiên em cũng chỉ dám phát biểu trên cơ sở suy nghĩ và cảm nhận của cá nhân em thôi ạ)
Đúng như bác Thanhtruc03 đã nói & nói rất đúng là trong quá trình nghe thường là sau một khoảng thời gian nhất định nào đó bản thân chúng ta có sự thay đổi - trước hết em cứ gọi là gu nghe !!
Cá nhân em thường nghe cho em !! và em mong muốn chỉ được nghe cái mà mình cần nghe !!
Âm nhạc với em là một phần trong công cuộc tìm lại mình và thể hiện mình. Và do vậy bộ giàn âm nhạc nói chung với em rất là gắn bó. Em luôn mong muốn nó thể hiện chân thực con người em trong từng thời điểm và hoàn cảnh.
Có những thời điểm mình thành đạt hay hạnh phúc và có những thời điểm mình không thực sự thoải mái, thanh thản, mạnh khỏe hay luôn phải suy ngẫm.. và tất cả những điều đó đều có ảnh hưởng rất lớn tới việc em set-up các bộ giàn !! Với lý do là tại thời điểm đó mình cần phải được nghe như vậy !!
Với các bộ giàn yêu quý trong từng thời điểm nghe của em nếu bác để ý và phân tích sẽ thấy rõ về con người của em (như một bản tử vi an sao vậy).
Em rất thích một câu nói về âm nhạc rằng "Nếu như tất cả mọi điều trong cuộc sống đều có thể diễn đạt bằng lời thì người ta đã không cần tới âm nhạc".
Nói về quan niệm nghe - em nói chân thành & có thể có nhiều bác ở đây sẽ cười thật to - cái mà em muốn nghe là âm nhạc chứ không hoàn toàn là âm thanh !!
Với các lý do như vậy chắc bác cũng đồng ý với em rằng quá trình nghe hay gu nghe tùy vào giai đoạn của cuộc sống mà người nghe sẽ thay đổi khá nhiều.
Trong topic hiện nay cũng có rất nhiều luồng ý kiến mà thoáng nhìn vào có thể thấy chưa thật trùng nhau nhưng em tin rằng đó mới chỉ là cách thể hiện hay câu chữ hay ý tứ sắp xếp chưa thật giống mà thôi. Và cả cách đặt vấn đề nữa với tiêu đề mà bác đưa ra - em thì em hiểu một cách đơn giản rằng đó là cách nghe, kỹ năng nghe & vài phương pháp đánh giá cơ bản. Hiểu như vậy nên cách tiếp cận vấn đề của em có phần nào đơn giản hơn. Mà như có một vài bác đã nói việc thẩm âm là của các bác nhà nghề (profesional) còn chúng ta chỉ là cảm nhận âm thanh em cũng Ok vì đâu cần phải đao to búa lớn gì đâu, bác có việc kinh doanh của bác, em cũng có việc kinh doanh của em và cái nghe với anh em mình mang tính chất chơi bời, thưởng lãm như các cụ khi xưa chơi cây, chơi tranh hay chơi chim vậy thôi. Có nhiều cách để đánh giá và tiếp cận một vấn đề và nếu như càng có nhiều ý kiến đồng thuận thì càng quý mà các ý kiến trái chiều cũng nên quan tâm.
Topic của bác là một topic hay và sẽ góp phần định hướng, giúp đỡ các anh em nghe rất nhiều & em nghĩ việc bác làm rất là tâm huyết.
Em cũng rất mong được các bác khác cùng có những tham giá, góp ý, chia sẻ kinh nghiệm & thực tế để chúng ta ít nhiều rút ngắn được quãng đường trải nghiệm cần phải có trong cuộc nghe này.
Rất chân thành,
Kính bác,

 

Kính chào các bác.

Em cũng có một vài điều mong được tỏ bày cùng các bác, qua việc thảo luận trong chủ đề này em đã nhận ra nhiều điều từ các bác cao niên. Xin được kính chúc các bác sức khoẻ, giữ mãi niềm đam mê bất tận trong thế giới âm thanh huyền ảo và dìu dắt những người mới chập chững bước vào thế giới này để cùng tận hưởng niềm hạnh phúc vô tận.
Cảm nhận khi nghe đúng như nhiều bác đã nói rất đúng, phụ thuộc vào nhiều yếu tố: không gian, thời gian, trạng thái tâm lý, sức khoẻ người cảm thụ... và mỗi người có một cảm nhận về mức độ hay dở khác nhau đối với cùng một ca khúc, một bản nhạc.
Với riêng em, nhiều khi nghe một ca khúc, một bản nhạc nhiều lần mà không cảm thấy sự đơn điệu nhàm chán do lặp lại. Điều đó cũng dễ lý giải, vì ca khúc ấy, bản nhạc ấy làm em gợi nhớ lại một dấu ấn, một sự kiện, một tâm trạng mà có thể trong suốt cuộc đời ta mãi mãi không bao giờ quên. Hay hoặc dở của âm nhạc khi ấy không phải quyết định bởi giai điệu hay ca từ mà quan trọng hơn cả là âm nhạc đã truyền tải được phần hồn: sự liên hệ giữa qúa khứ với hiện tại và mở ra một tương lai, đó một phần cuộc sống của chính người cảm nhận. Mà trong cuộc sống, mỗi người đều có những thăng trầm, buồn vui, có những dấu ấn, những tâm trạng khác nhau, phải nói là rất khác nhau... nên cảm nhận cũng sẽ khác nhau là điều tất yếu, rât phong phú đa dạng, muôn màu muôn vẻ. Dù khác nhau nhiều nhưng có lẽ tất cả đều gặp nhau ở một điểm chung duy nhất: âm nhạc làm thay đổi trạng thái tinh thần một cách hiệu quả nhất, bác đang vui nhưng có thể nghe một giai điệu của bản nhạc nào đó sẽ làm bác trở nên suy tư và trầm lắng hơn... Bác cảm nhận cái hay bằng sự trải nghiệm của bác, bằng chính cuộc sống của bác của ngày hôm qua và cái mà bác thấy hay thì chắc chắn em sẽ không thể cảm nhận được như vậy; điều tương tự cũng xảy ra khi bác hỏi tại sao em có thể nghe mãi bản nhạc ấy mà không chán...

Bên cạnh sự cảm nhận đa phần mang tính chủ quan cũng cần những nhận xét khách quan, những đánh giá dựa trên những tiêu chí nhất định. Mong các bác cùng chia sẻ những kinh nghiệm trong việc đánh giá khách quan. Em vẫn hoài nghi khi một ai đó có thể nhận xét rất nhiều về âm sắc (nhận xét về chất âm) mà lại chưa phân biệt được rõ ràng giữa hai âm sai khác nhau 1dB, hoặc sai khác nhau một khoảng tần số nào đó đủ nhỏ, hoặc phát hiện ra được khi lắp đặt vô tình đã mắc sai cực cho một loa trong hệ thống...

Em mới chú ý và quan tâm đến âm thanh, bước đầu đang tìm hiểu và mong được các bác chỉ giáo, có nhiều điều sẽ không đúng mong các bác lượng thứ.

Trân trọng cảm ơn.

 

Bác có thể hướng dẫn cách nhận biết trong phần in đậm ?!

Trân trọng cảm ơn !

 

Em nghĩ là để có thể phát hiện được cái này thì

Hoặc các bác phải chơi nhạc ở mức độ kha khá rồi !
Hoặc các bác có điều kiện tiếp xúc trực tiếp với âm nhạc ở một mức độ tương đối !
Hoặc có nhiều kinh nghiệm về Audio lâu năm !

Không biết có đúng không ạ ?

 

Cái này em nghĩ là có thể được! nhưng với điều kiện bản nhạc đó ta đã được nghe thật sự ngoài thực tế hoặc đã được nghe trên bộ dàn thực sự chuẩn. Tức là có khái niệm phải biết nó là cái gì thì mới biết nó đúng hay sai ah, ở đây ta nói đến nhưng bài kiểm tra kiểu như so sánh giữa sản phẩm cần kiểm tra và sản phẩm tham chiếu. Còn với bài nhạc chưa nghe bao giờ chắc chắn ta không thể biết được cái cực của loa nó bị đấu sai chiều đâu ah! (Chỉ đoán được thôi, chứ không giám chắc) :arrow:

 

Thế nào là một bộ dàn thật chuẩn ?! :roll:

 

Có lẽ em phải xin có thêm một chút ý kiến nữa ạ :
Em muốn nói thêm rằng em sẽ không cố gắng phấn đấu nghe để có được trình độ như một master chuyên đấm các cần gạt bàn mix tại các phòng ghi âm hay xưởng ghi đĩa đâu !! Tai nghe của các bác ấy quỷ khốc thần sầu lắm các bác ạ !!
(Nói vậy thôi nhưng không có nghĩa là 1 loa con trên 1 thùng loa đấu nhầm mà mình không biết !!)
Em chỉ muốn được nghe thấy cái tôi của mình được đồng cảm, đồng điệu với bản nhạc, với ca sỹ và nhạc sỹ nữa !! Và khi nào cái tôi của em trùng khớp được với cái điều muốn nói của bản nhạc, của ca sỹ, nhạc sỹ thì thú lắm các bác ạ !! Sởn hết cả gai ốc hay lạnh người !!
Em cũng xin nói thêm rằng tính em cũng hâm hấp nên cái hài lòng này cũng không có được nhiều đâu !!
Và ! Em không cổ súy cho những điều sai nhưng nếu tranh Phố của bác Bùi Xuân Phái mà ngay ngắn, thẳng hàng thì đã chẳng là Phố Phái !! Em nói vậy là vì theo em nghệ thuật cũng có cả những ước lệ riêng của mình ! Em nói thẳng là em không nghe được " sai khác nhau một khoảng tần số nào đó đủ nhỏ " nhưng em sẽ biết ngay cô ca sỹ thật lòng đến đâu khi hát bản nhạc này (& có lẽ cả một từ).
Em còn nhớ có 1 lần được nghe ai nói rằng để đánh giá một bản nhạc do ca sỹ/nhạc sỹ trình bày nên chú ý hơn đến hai điểm là : Cảm nhận tác phẩm và nghệ thuật trình diễn !!
Vài lời quê kệch mong các bác đừng cười.
Kính ạ,

 

Về mặt vật lý thì bộ dàn chuẩn có thể đo đạc bằng máy móc các tần số tái tạo. Nhưng đứng về khía cạnh âm học thì theo em thì trên đời này ko có bộ dàn nào chuẩn vì ngay cả ca sĩ hát cho ta nghe 1 thời gian vài năm là ta đã thấy chán nghe giọng của họ rồi, trong khi ca sĩ là con người, biết sáng tạo trong lối biểu diễn, giọng hát của họ, huống hồ gì bộ dàn, bao nhiêu năm thì nó cũng chỉ phát mãi 1 dạng âm thanh, ta ko thể nào nghe mãi 1 kiểu tiếng bass ấy, hay 1 kiểu tiếng treble ấy.
Theo em, chỉ có định nghĩa khái niệm audiophile chuẩn: đó là người mà cứ dưới 3 năm lại thay đổi bộ dàn của mình bằng cách này hay cách khác để rinh về bộ dàn của người khác (cũng là người nghe như mình hoặc là nhà sản xuất).

 

Cái này em tạm gọi là bộ tham chiếu! ặc hoặc dùng headphone là được! mà cái này ý em chỉ muốn nói là đã từng biết chắc trong bản nhạc đó ca sĩ đứng bên nào hát thôi, như vậy thì mới biết được cái bộ dàn đang nghe bản nhạc đó nó có đấu lộn dây không! kiểu như chưa đi học thì chắc không biết là 1+1 =3 là sai phải k?

 

Các bác bắt đầu đưa vật lý và toán học vào là sắp vui rồi đây, nhưng vẫn còn thiếu vài môn nữa, tranh thủ lúc đang còn buồn, buôn thêm tý nữa.
Trước đây tôi cứ thấy săng bên phải, bass bên trái là phán luôn: cắm nhầm dây AV. Rồi một ngày đẹp Trời, có cái ông người Nhật sang lại đuổi hết mấy bác controbas sang bên trái, từ đó mới biết mình phán bừa. May mà mình không phải người của công chúng nên chẳng ai nghe mình xúi dại cắm lại dây.
Có lần cùng anh bạn setup lại bộ giàn, xong 2 đứa gật gù: Có công mài sắt có ngày nên dùi, chẳng phải đầu tư gì thêm mà hết ồn luôn, trung cao chi tiết tách bạch...Hôm sau ông bạn gọi điện đến-"Hôm qua tôi với ông cắm lộn một bên loa, âm thành dương rồi" :lol:

 

Hehe em cũng giống bác, thế nên bây giờ em cũng chỉ đoán thôi chứ không dám chắc :lol:

 

Hehe, bác nhầm to, không ấn loudness là cho mass chạy qua con trở để giảm bass-treble. Bác xem lại sơ đồ mạch nhé. :arrow:

 

Vụ này để chờ ông Dztronic xuất hiện rồi cãi luôn thể. Báo cáo các bác mấy bữa nay ổng lặn mất tiêu vì lo tìm tài liệu đọc về vụ này. Theo ổng thì chắc là "đo đạc được ráo trọi". Nói nôm na vầy cho dễ hiểu, xem chất liệu màng loa, có thể đánh giá được phần nào chất âm mà chưa cần nghe. Xem schema, cũng đánh giá được phần nào chất âm, chưa cần nghe. Và như vậy, đã đo đạc xong, thì càng không cần nghe...
Nói vậy cho vui, chứ người ta đối chiếu thông số kỹ thuật sau khi đo đạc với cảm nhận âm thanh để định chuẩn sản xuất. Cho nên thông số kỹ thuật sẽ quyết định chất lượng âm thanh. Chẳng thể sản xuất gì nếu không có tiêu chuẩn kỹ thuật.
Cái vụ "thẩm âm" này là bí kíp của mọi bí kíp nên chia xẻ không dễ.