Kỹ năng thẩm âm - điều cần bàn

Discussion in 'Trao đổi, thảo luận về kỹ thuật' started by ThanhTruc03, 27/3/09.

  1. phuongthu

    phuongthu Advanced Member

    Joined:
    19/2/06
    Messages:
    3.780
    Likes Received:
    16
    Location:
    Sai Gon
    Cái vụ này dể ẹt à Bác ơi, Em nói thật bất cứ người bình thường nào khi ngồi với bộ dàn của Em, thì khi Em chỉnh thay đổi 0.2db ở điểm tần số nào đó đều sẽ nhận ra sự khác biết ráo trọi Bác ui....
    Thế này nha Ví dụ : Em đã setup và đang phát bản nhạc cô ca sỉ ngồi xa Em 5m và CD đang hát bình thường, Bác vẫn đang ngồi nghe 1 chổ không đi lại ampli vẫn 1 mức volume, trong lúc đó Bác vừa nghe, Em dùng remote vừa chỉnh EQ hay Ampli ở dãi mid hay điểm tần số nào đó trong khoãng này lên cứ +0.2db dần lên thì cứ mổi lần chỉnh chắc chắn Bác sẽ thấy cô ca sỉ sẽ xích lại gần Bác hơn 1 chút.... nếu ngược lại -0.2db thì cô ấy sẽ xa ra 1 chút.... tương tự như các dãi âm khác.... đấy là phương pháp dể phân biệt nhất vì CD đang phát và Ampli giữ nguyên 1 mức Volume, nếu nghe quen hay đang ngồi lắng nghe 1 chỗ để setup thì +/-0.1db cũng nhận ra sự khác biết ngay nhất là ở dãi treble cao sự chói rắt vô màng nhĩ rất dễ nhận ra chứ đừng nói tới +/-1db .
    Còn mà cứ bật CD phát đi phát lại rồi Ampli mở lên mở xuống thì rất khó nhận ra sự khác biệt khi đứt quãng âm thanh....
     
  2. nhan_nut_bien

    nhan_nut_bien Advanced Member

    Joined:
    8/12/05
    Messages:
    997
    Likes Received:
    7
    Kinh nghiệm của em là lâu lâu phải vô vũ trường một lần để tập thể dục cho tai
     
  3. DIY-lover

    DIY-lover Advanced Member

    Joined:
    12/8/07
    Messages:
    7.338
    Likes Received:
    87
    Location:
    TBG - HCMC
    Mình dây như Cụ biến có khi tập được cả người luôn đó chớ :mrgreen: :mrgreen:
     
  4. Pilab

    Pilab Advanced Member

    Joined:
    29/1/09
    Messages:
    1.722
    Likes Received:
    324
    Location:
    TP ThanhHoa, VietNam
    Kính chào các bác.

    Về chủ quan cảm nhận âm thanh em xin được các bác cao niên chỉ giáo, mong sao có thể nhận biết được thế nào là hay là dở, hiểu đúng thế nào khi nói về tiếng bass, mid, treble và tiết tấu nhanh chậm...

    Cũng vì lạc lối trong mê hồn trận của thế giới âm thanh nên em đã tầm sư học đạo một đôi điều và mong được các bác xem xét chỉ giáo, những quan niệm sai sót là điều không thể tránh khỏi đối với người mới tìm hiểu về âm thanh như em, một lần nữa mong các bác lượng thứ.

    Các bác và em bắt đầu bằng việc quan sát bề mặt bằng da của chiếc trống khi được gõ vào, mặt trống dao động làm các lớp không khí gần đó cũng dao động theo, sự lan truyền dao động của các phần tử không khí tạo nên sóng âm; phương dao động của các phần tử không khí trùng với phương truyền âm từ nguồn âm đến tai người nghe bởi vậy sóng âm là sóng dọc. Dọc theo phương truyền, tại một thời điểm nào đó sẽ có các lớp không khí đan xen nhau có mật độ tăng giảm gây nên sự thay đổi áp suất không khí, tại lớp không khí có mật độ cao hơn thì áp suất khí tăng, tại lớp không khí có mật độ nhỏ hơn thì áp suất khí giảm. Như vậy, tại một thời điểm dọc theo phương truyền âm, áp suất thăng giáng tuần hoàn. Cũng chính vì vậy sóng âm còn được gọi là sóng áp suất.

    Chúng ta chỉ xét các tần số trong phạm vi mà tai người cảm nhận được: từ 20 Hz đến 20 kHz; vận tốc truyền âm trong không khí ở điều kiện thường vào khoảng 340 m/s, mà bước sóng bằng vận tốc chia tần số nên tai người nghe được âm tương ứng với bước sóng từ 17 m đến 1,7 cm.

    Khi sóng âm lan truyền trong không khí, năng lượng của nguồn âm được truyền đi dọc theo phương truyền. Tại một điểm O nào đó trên phương truyền âm, giả sử qua diện tích 1 mét vuông trong mặt phẳng vuông góc với phương truyền, sau 1 giây năng lượng mà sóng âm truyền qua là 0,001 phần tỉ Jun (10-12 J bằng 10 mũ -12 Jun) thì người ta nói cường độ âm ở vị trí này là I0 = 10-12 W/m2 (10 mũ -12). Giá trị này của cường độ âm được chọn làm cường độ âm chuẩn.

    Tại một điểm M nào đó trên phương truyền âm, cường độ âm tại đó bằng I, khi ấy người ta định nghĩa mức cường độ âm (được đo bằng dB) tại điểm M là đại lượng: L = 10. log (I/I0). Theo định nghĩa này thì:
    - Khi cường độ âm tại M lớn hơn cường độ âm chuẩn 10 lần (10 mũ 1) thì mức cường độ âm tại M là 10 dB (10 nhân 1);
    - Khi cường độ âm tại M lớn hơn cường độ âm chuẩn 100 lần (10 mũ 2) thì mức cường độ âm tại M là 20 dB (10 nhân 2);
    - Khi cường độ âm tại M lớn hơn cường độ âm chuẩn 1.000 lần (10 mũ 3) thì mức cường độ âm tại M là 30 dB (10 nhân 3);
    ...
    - Khi cường độ âm tại M lớn hơn cường độ âm chuẩn 1.000.000.000.000 lần (10 mũ 12) thì mức cường độ âm tại M là 120 dB (10 nhân 12);

    Tại điểm O thì theo định nghĩa sẽ có cường độ âm bằng cường độ âm chuẩn nên tại đó mức cường độ âm bằng 0 dB. Cần chú ý là tại điểm có mức cường độ âm bằng 0 dB nghĩa là tại điểm đó cường độ âm đúng bằng cường độ âm chuẩn chứ không phải là không nghe được âm.

    Thông thường với cùng một tần số tai người chỉ phân biệt được hai âm có cường độ khác nhau tối thiểu 1,26 lần hay nói cách khác chỉ phân biệt được hai âm có mức cường độ khác nhau tối thiểu 1 dB (A useful general reference is that the just noticeable difference in sound intensity for the human ear is about 1 decibel. JND = 1 decibel. In fact, the use of the factor of 10 in the definition of the decibel is to create a unit which is about the least detectable change in sound intensity).
    Áp suất không khí ở điều kiện thường có giá trị 1 atmotphe hay 1 atm ( bằng 1,013 x 105 N/m2). Vậy tai người có thể cảm nhận được sự biến thiên áp suất trong miền giá trị nào? Chỉ một sự biến thiên áp suất vào khoảng 0,2 phần tỉ của atmotphe (ứng với mức cường độ âm là 0 dB) đã được tai người cảm nhận và nếu sự biến thiên áp suất vào khoảng 0,6 phần nghìn của atmotphe (ứng với mức cường độ âm là 120 dB) thì đã gây ra cảm giác đau nhức.

    Như vậy với cùng một tần số thì khi mức cường độ âm tăng thêm mỗi dB, tai người có cảm nhận được âm thanh nghe to hơn. Tuy nhiên độ nhạy của tai người còn phụ thuộc vào tần số âm; với cùng một mức cường độ âm, âm thanh có các tần số khác nhau được tai người cảm nhận to nhỏ khác nhau. Tai người nhạy nhất ở tần số khoảng 4 kHz.

    ...

    Trân trọng cảm ơn.
     
  5. Macao

    Macao Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    1.777
    Likes Received:
    10
    Location:
    THỦ ĐỨC GROUP
    Vụ đỏ đỏ này thì em hiểu, khi bác chỉnh thay đổi 0.2dB trên crossover không có nghĩa là cường độ âm thanh ở loa thay đổi đúng 0.2dB đâu ạ vì còn cái amplifier ở giữa.
     
  6. metalhead

    metalhead Advanced Member

    Joined:
    15/2/07
    Messages:
    3.287
    Likes Received:
    29
    Xin lỗi vì quá nóng vội. Em xin tự edit bài.
     
  7. TuanCD

    TuanCD Advanced Member

    Joined:
    16/3/08
    Messages:
    2.235
    Likes Received:
    21
    "Âm công" của bác quá thâm hậu, chắc là người có chuyên môn sâu. Bác có thể viết cho gọn và dễ hiểu chút nữa không? Cảm ơn bác. :D
     
  8. phuongthu

    phuongthu Advanced Member

    Joined:
    19/2/06
    Messages:
    3.780
    Likes Received:
    16
    Location:
    Sai Gon
    Em không chỉnh 0.2db trên crossover mà chỉnh 0.2db trên Ampli ạ, vì Em chơi mỗi ampli trên 1 dải tần, hay Em dùng EQ chỉnh +/-0.2db ngay tần số Em muốn nó lớn hơn hay nhỏ hơn những chỗ khác.EX: sau khi setup có dãi tần hơi phẳng bằng máy móc rồi thì em muốn Bass phê hơn thì Em sẽ lần lượt dò và đẩy từ 40hz trở xuống tới 20hz tăng lên từ từ đến khi nào vừa tai Em thì thôi ....tương tự cân chỉnh cho các chổ khác..
     
  9. Schumacher

    Schumacher Advanced Member

    Joined:
    3/9/08
    Messages:
    1.510
    Likes Received:
    145
    Location:
    Hà Nội
    dB mà bác dxpthvn nói đến là cường độ âm thanh
    Còn dB mà bác phuongthu nói đến là hệ số khuyếch đại của Ampli
    Hai cái đó tuy một nhưng mà là hai ạ.

    Chả hiểu có đúng không nữa vì cái nè em đọc cũng lâu lâu roài :p
     
  10. Macao

    Macao Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    1.777
    Likes Received:
    10
    Location:
    THỦ ĐỨC GROUP
    Vâng, nhưng bác có chắc rằng cường độ âm thanh phát ra ở loa thay đổi đúng 0.2 dB ở tần số mà bác chỉnh không ạ ?.
     
  11. pc_chip

    pc_chip Advanced Member

    Joined:
    18/12/05
    Messages:
    5.033
    Likes Received:
    723
    Location:
    THỦ ĐỨC GROUP
    Dạ nếu ý bác muốn nói đến chỉnh EQ trên cái TACT thì em nghĩ nên hiểu là phần này được xử lý trước khi tín hiệu được khuếch đại và đưa ra loa. Do vậy, nếu xem độ khuếch đại của 1 amp ly tích hợp tầm 80-100 lần thì bác có thể hình dung được là tại sao cái mức 0.2dB mà bác nói lại dễ phân biệt đến vậy.
     
  12. HaiLua

    HaiLua Advanced Member

    Joined:
    22/1/06
    Messages:
    1.872
    Likes Received:
    12
    Location:
    Go Vap-TPHCM
    Cái chử đỏ đỏ em thấy kỳ kỳ, các bác biết thì giải thích thêm cho rõ, chứ để lơ mơ học lóm như em mà đem 0.2 dB đi nổ với bạn bè không khéo là bị ... :(
     
  13. smallvill

    smallvill Advanced Member

    Joined:
    4/11/08
    Messages:
    1.098
    Likes Received:
    20
    Em thấy câu này có vẻ...đúng đúng làm sao ấy!

    Bộ dàn của em thể hiện các bản Vocal, hòa tấu khá chi tiết, rõ ràng, trung thực...thế mà mấy ông bạn tới nghe, người thì nói tiếng Bass thiếu, người thì cho sao âm thanh nó sáng quá, không ấm...Ngược lại, em nghe bộ dàn của mấy ổng thì thấy vừa tối, tiếng Bass thình thịch hoặc tiếng trung chói gắt...không phê.

    Em nghĩ, nếu nghe nhạc thuần tuý, không để ý tới chất lượng âm, thì nghe qua loa phóng thanh vẫn thấy phê.

    Vì vậy, theo em để so sánh, đánh giá, xếp loại, cần phải có tiêu chí hoặc "định lý" (giống như toán học í mà)...

    Kính!
     
  14. CAPTAIN

    CAPTAIN Advanced Member

    Joined:
    19/8/08
    Messages:
    1.435
    Likes Received:
    26
    Location:
    Somewhere Out There
    Dàn mình,vợ người.
    Muôn đời đúng,các bác ạ :lol:
     
  15. Audio-Nam

    Audio-Nam Advanced Member

    Joined:
    29/10/08
    Messages:
    492
    Likes Received:
    3
    Ngày xưa em làm ở Bộ y tế và có một câu chuyện (không biết là thật hay giả), xin kể lại hầu các bác:

    Một anh bác sỹ lấy vợ, sau đêm tân hôn, vợ bỏ về nhà mẹ đẻ và làm đơn ly dị. Mọi người hỏi thì cô gái chỉ âm ức nói rằng: "Em không nghĩ rằng tình yêu nó lại như thế...". Gặng hỏi mãi mới biết là đêm tân hôn, việc đầu tiên chú rể làm là dùng đèn pin soi, thăm, khám xem cô dâu có còn trinh tiết không.
     
  16. Schumacher

    Schumacher Advanced Member

    Joined:
    3/9/08
    Messages:
    1.510
    Likes Received:
    145
    Location:
    Hà Nội
    Em biết chuyện này rồi. Chú rể chê cô dâu không còn trinh. Nhưng mọi chuyện không như chú rể nghĩ mà trước khi cưới, chú rể có nhờ một ông bạn cũng làm bác sĩ khám hộ xem cô dâu có còn trinh không. Ông bác sĩ đó quên đèn pin ở nhà, nhưng vì bạn nhờ, nể quá, vấn phải khám !!! :lol: :lol: :lol:
     
  17. Pilab

    Pilab Advanced Member

    Joined:
    29/1/09
    Messages:
    1.722
    Likes Received:
    324
    Location:
    TP ThanhHoa, VietNam
    Kính chào các bác.

    Chiều mưa, em dạo qua mấy quầy hàng bán đồ điện tử nghe nhìn, thấy cơ man các loại máy thu hình cả CRT, cả LCD đủ kích cỡ và của nhiều hãng khác nhau. Cũng chợt có câu hỏi: trong tầm giá nào đó thì máy thu hình của hãng nào xem đẹp nhất? Vào một cửa hàng ông chủ nói: " Hình ảnh thì nhất là SONY, đố hãng nào qua mặt được!". Sang hàng khác thì cô chủ tươi cười chào đón và nói em hãy lấy cái máy LG mới ra vì sử dụng công nghệ tiên tiến và cơ man nào là các chức năng hiện đại... rồi cũng đại ý nói: "Em cứ thoải mái chọn đi nhưng chắc chắn cuối cùng rồi cũng sẽ lấy LG thôi!"... Theo các bác, em nên chọn máy thu hình nào cho ảnh đẹp? Ảnh đẹp - đây cũng là một tiêu chí mà sự đánh giá của người sử dụng mang tính chủ quan nhiều.

    Hai lĩnh vực nghe và nhìn đều có những điểm tương đồng, đó là khó có sự thống nhất trong cảm nhận: Người tiêu dùng quan niệm thế nào là hình ảnh đẹp? âm thanh hay?

    Các bác cùng em tạm thời chưa chú ý đến quy trình để sản xuất ra một đĩa CD của một ca sĩ, một ban nhạc, cũng như quy trình để có được tín hiệu truyền hình đưa đến từng gia đình dưới dạng sóng vô tuyến hoặc truyền hình cáp. Bây giờ, chỉ còn một vấn đề là với một khoản chi phí trong giới hạn nào đó các bác tư vấn giúp em chọn được một chiếc máy thu hình cho hình ảnh đẹp và một hệ thống âm thanh nghe hay, để chọn được như vậy không khó nhưng hoàn toàn không dễ?

    Thế nào là hình ảnh đẹp? Các máy thu hình tạo ra ảnh màu từ các điểm ảnh mà trong đó mỗi điểm ảnh gồm 3 phần tử màu Red, Blue, Green; mỗi một hãng sản xuất có những quy trình công nghệ riêng để chế tạo nên màn hình CRT, LCD và cùng với thiết kế mạch khác nhau tạo nên các sắc thái khác nhau của hình ảnh hiển thị khi xem cùng một chương trình. Đồng thời cảm nhận về màu sắc của mắt người cũng có những quy luật đặc trưng và phụ thuộc rất nhiều vào chủ quan của người cảm nhận... Vậy nên, đánh giá đẹp hay không đẹp chỉ là tương đối phải không các bác nhỉ?

    Khách quan và cảm nhận: Nhìn là vậy nhưng không phải vậy? Bác đang xem một bức ảnh tĩnh nhưng lại nhìn có vẻ như đang chuyển động? Điều này cũng xảy ra đối với thính giác: Nghe là vậy nhưng không phải vậy?
    http://hvktqs.com/forum/showthread.php?tid=436
    [​IMG]
    ...
    Lan man vài dòng, giờ em lại xin tiếp tục chủ đề chính...

    Như vậy với cùng một tần số thì khi mức cường độ âm tăng thêm mỗi dB, tai người có cảm nhận được âm thanh nghe to hơn. Tuy nhiên độ nhạy của tai người còn phụ thuộc vào tần số âm; với cùng một mức cường độ âm, âm thanh có các tần số khác nhau được tai người cảm nhận to nhỏ khác nhau (tai người nhạy nhất ở tần số khoảng 4 kHz). Đó là tính chất cơ bản dùng để giải thích tại sao sự cảm nhận âm thanh của mỗi người là khác nhau.

    Trước khi phân tích cụ thể hơn, xin được các bác thuộc trường phái cảm nhận và có các thiết bị hiện đại giúp em một câu hỏi:

    - Ban đầu bác nghe một âm có tần số 1000 Hz ở mức cường độ âm bằng 10 dB; ngay sau đó bác nghe một âm có tần số 100 Hz sao cho âm này cảm nhận được là nghe to, rõ như âm có tần số 1000 Hz; khi đó âm có tần số 100 Hz sẽ phải có mức cường độ âm bằng bao nhiêu dB?

    Câu trả lời sẽ khác nhau với mỗi bác... và đây chính là điều mà em xin tiếp tục được hầu chuyện các bác ở bài viết sau...

    Trân trọng cảm ơn.
     
  18. SixL6

    SixL6 Advanced Member

    Joined:
    10/9/06
    Messages:
    2.257
    Likes Received:
    13
    Location:
    THỦ ĐỨC GROUP
    Khả năng thẩm âm siêu có cần phải có khiếu nghe không ạ ?! :roll:
     
  19. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    20
    Có chương, hồi, bắt đầu hay rồi đây
     
  20. ThanhTruc03

    ThanhTruc03 Advanced Member

    Joined:
    5/12/05
    Messages:
    2.648
    Likes Received:
    20
    Câu này bao giờ cũng đúng: "1% bẩm sinh + 99% rèn luyện"
     
  21. TuanCD

    TuanCD Advanced Member

    Joined:
    16/3/08
    Messages:
    2.235
    Likes Received:
    21
    Bác này viết dễ hiểu rồi.
     
  22. ttuananh

    ttuananh Advanced Member

    Joined:
    19/4/08
    Messages:
    863
    Likes Received:
    1
    Location:
    classic.vn
    E nghĩ là 50 - 50.
     
  23. ongnhun_HP7

    ongnhun_HP7 Advanced Member

    Joined:
    29/10/07
    Messages:
    193
    Likes Received:
    1
    Chào Bạn , mình cũng khoái mấy cái vụ sóng âm này lắm , cho mình hỏi tí

    __ Âm truyền từ nơi này đến chốn khác chỉ
    có thuần túy là " sóng áp suất không "



    __ Bạn có thể giúp mình giãi thích mổi khi đưa con đến trường , nghe trống trường đánh cho dù Mình đứng ở đâu trong sân trường với bán kính bằng nhau mà tâm là trống cớ sao nghe tiếng trống có cường độ cũng không khác là mấy !! :wink:

    Chân thành cám ơn trước
     
  24. Pilab

    Pilab Advanced Member

    Joined:
    29/1/09
    Messages:
    1.722
    Likes Received:
    324
    Location:
    TP ThanhHoa, VietNam
    Kính bác.

    Ở đây chúng ta đang xét trường hợp phổ biến nhất là quá trình truyền âm trong môi trường là không khí nên sóng âm là sóng dọc, sóng âm lan truyền gây nên trong không khí những thăng giáng của áp suất và vì thế sóng âm còn được gọi là sóng áp suất.

    Theo nghĩa rộng hơn: Sóng âm là các dao động cơ học (kể cả các dao động có tần số nằm ngoài dải tần mà tai người cảm nhận được từ 20 Hz đến 20 kHz) lan truyền trong môi trường rắn, lỏng, khí. Trường hợp sóng âm lan truyền trong chất rắn thì không chỉ có sóng dọc mà còn có cả sóng ngang; cả hai loại sóng này được sử dụng trong các thăm dò địa chấn nhằm phát hiện tâm động đất, tâm các vụ nổ thử nghiệm vũ khí trong lòng đất... Nếu hiểu sóng âm theo nghĩa này thì sóng âm không thuần tuý là sóng áp suất.


    Trường hợp này có thể coi sóng âm phát đi từ nguồn âm (trống) theo mọi phương là như nhau, không có sự phản xạ nào; khi đó mức cường độ âm tại mọi điểm cách đều nguồn âm có giá trị bằng nhau nên tại các điểm này nghe được âm rõ như nhau.


    Trân trọng cảm ơn.
     
  25. ongnhun_HP7

    ongnhun_HP7 Advanced Member

    Joined:
    29/10/07
    Messages:
    193
    Likes Received:
    1
    Chào Bạn

    ___ Theo sách vở vật rắn có thể truyền cả sóng dọc lẩn sóng ngang , vậy thì theo bạn trường hợp nào sóng ngang có thễ chuyễn thành sóng dọc ( tạo thành áp suất âm )

    ___ Tiếng trống nghe gần bằng nhau quanh sân trường mà Bạn giải thích mình thấy không thõa lòng , lý ra trên cơ sở những bài viết trước Bạn có thể vận dụng kiến thức về âm học lý giải từ tâm kích hoạt dao động cho đến phát triễn trường âm và đến tai người nghe

    cái mà Bạn viết phần trên chỉ là hiện tượng .nều chỉ có vậy thì hơi buồn . Mình vẩn chờ Bạn :wink:

    ______________________________________
    __ XIN NGHE ĐỪNG NHÌN __
     

Share This Page

Loading...