Mọi thứ về Tụ lọc nguồn cho Amp đèn

bác lại nhầm rồi, đèn có đặc tuyến dài đuôi dùng cho mục đích khác, không phải dùng cho audio.

Theo bác hoài mệt quá.

 

Chào bác, tụ dầu mới bán ngoài chợ hiện tại thường là tụ TQ hoặc Korea, phần lớn dùng cho động cơ điện, loại này dùng được nhưng thường có áp chịu đựng thấp ( khoảng 250-300V ) do đó không đủ dùng cho ampli đèn.

Thân mến.

 

Nếu là đặc tuyến dài đuôi thì tại sao có được preamp dùng đèn 3 cực không hồi tiếp mà méo chỉ có 0.01% cho 10Vp-p ví dụ preamp của Conrad Johnson ATCT 12 trong khi bán dẫn nếu không thiết kế mạch có hồi tiếp hoặc nội hồi tiếp thì méo gấp hơn 10 lần?

Nếu hệ số khuyếch đại thấp thì tại sao máy phát sóng vài hàng kW chỉ dùng có 1 bóng đèn 3 cực trong khi bán dẫn phải mắc mấy tầng khuếch đại mới lên được công suất này?

Nếu điện dung ký sinh lớn làm sao bóng 3 cực làm máy phát sóng phát ra vài chục MegaHertz. MOSFET công suất và nhiều bán dẫn công suất khác có điện dung ký sinh còn cao hơn 10 đến 100 lần. Cho dù tube hay bán dẫn có điện dung ký sinh có cao nữa vẫn có cách để thiết kế ampli đáp tuyến tần số cao đến độ chỉ có người hành tinh khác nghe mới nổi

 

Méo bạn nói là méo nào ? Mấy cái đèn 3 cực hiện nay chỉ dùng cho AUDIO (nó rất phổ biến trong máy phát sóng ỏ thập kỷ ... 40/tk 20!). Mình vẫn thường xuyên nghe đài HN trên sóng FM tần số 90 MegaHerts .
ToViagraless: Rất vui khi được bạn SỐT SẮNG quan tâm ! Đề nghị bạn chú ý giữ gìn sức khỏe ! THÂN .

 

Vậy bác muốn nói về méo nào thì chúng em sẽ chiều bác bằng méo đó nếu cần thì chúng ta có thể đem toán hoặc vật lý để giải thích nếu bác mở ra đề tài cho nội dung này.

Chắc bác không ngờ rất nhiều hãng Audio HIFI về Tube hay bán dẫn nổi tiếng có kỹ sư thiết kế 1 số là từ các bác học và chuyên viên cả về bán dẫn và đèn điện tử của các hãng quốc phòng mà ra. Họ rất hiểu về điểm mạnh và điểm yếu của những linh kiện cả về tube , bán dẫn, điện trở, tụ ... và họ được tiếp cận rất nhiều linh kiện mà chúng ta có thể chưa từng thấy. Nếu bán dẫn hơn tuyệt đối tube hoặc ngược lại thì trên đời này chỉ tồn tại các hãng làm ampli tube hoàn toàn hoặc bán dẫn hoàn toàn. Tuy nhiên thực tế vẫn tồn tại cả 2 kỹ thuật và thậm chí có nhiều người vẫn còn đang ráng kết hợp 2 ưu điểm của 2 kỹ thuật lại với nhau hay được gọi là Hybrid.

Không biết là bác có biết thông tin vào thập kỷ 70, Yamaha và Sony cả 2 là 2 hãng lớn làm ampli bán dẫn đã ráng thiết kế và cho ra đời 1 loại bán dẫn là V-FET có đặc tính và độ tuyến tính rất giống đèn 3 cực tuy nhiên vẫn chưa tuyến tính bằng 3 cực và tất nhiên cũng có cái "đặc tuyến dài đuôi" như bác đã trình bày. Ngoài ra còn có hãng Tokin (NEC TOKIN) 1 trong những hãng sx bán dẫn lớn của Nhật bản cũng cho ra lò linh kiện tương tự như vậy. Mục đích của họ là ráng làm được 1 linh kiện bán dẫn khuyếch đại có độ tuyến tính như đèn 3 cực nhưng có được những ưu điểm của bán dẫn như độ bền bỉ , dòng cao thế thấp, không đốt tim , và thể tích nhỏ như bán dẫn, dễ sx hàng loạt ... Tất nhiên sau rồi giá thành quá cao và khó khăn về kỹ thuật để sx nên những linh kiện loại này chỉ tồn tại có vài năm là diệt chủng. Nếu đèn 3 cực không tuyến tính thì tại sao những hãng lớn như Yamaha và Sony và ngay cả hãng sx bán dẫn Nhật Bản Tokin cũng ráng đi tìm linh kiện bán dẫn có đặc tuyến như đèn 3 cực làm chi nhỉ? Nếu bảo Sony, Yamaha. Tokin không hiểu về kỹ thuật thì không biết ai hiểu đây. Nếu bảo họ thiết kế theo yêu cầu tiêu dùng thì có bao nhiêu người tiêu dùng mua ampli hiểu thế nào là tube, hiểu thế nào là đặc tuyến về đèn 3 cực ... tất nhiên có thể họ hoàn toàn không hiểu về điện tử hay cấu trúc bên trong máy nhưng họ vẫn có cái lỗ tai biết nghe ampli nào hay dở chứ nhỉ chứ đâu phải họ không biết gì đâu mà bị các hãng ampli hay mấy ông điện tử dụ dỗ

Điều này chỉ tương đối đúng ! Rất nhiều trạm phát sóng bây giờ đã chuyển qua bán dẫn với những công suất vài chục kW ở những tần số FM, VHF hay UHF. Tuy nhiên vài Megawatt và ở băng tần số C, K, Ka thì bóng điện tử vẫn còn đang xài đó bác đặc biệt là công suất từ 100W trở lên cho những tần số cao này. Ngoài bóng 3 cực ra còn có TWT (Travelling Wave Tube) là 1 hình thức của bóng 3 cực vẫn được dùng cho radar và thiết bị quân sự cho mạch khuyếch đại. Những trạm phone lưu động (Mobile Phone Base Station) ở tần số PCS 1.8 hay 1.9GHz khoảng 10 năm về trước khi bán dẫn chưa làm được công suất cao đều phải xài TWT cái này Dzê em bảo đảm 100% vì hãng Dzê em và cá nhân Dzê em đã từng thiết kế ampli cho những trạm Base Station này và là OEM cho những hãng Nokia, Samsung , LG.... vào thời đó.

Rất vui vẻ chia sẻ thông tin với bác. Nếu bác muốn bàn luận đề tài này thì bác có thể qua đề tài "tube hay bán dẫn" thì có lẽ đúng với nội dung hơn. Bên đó sẽ có nhiều anh em chia xẻ và thảo luận thêm với bác.

Nhân đây Dzê em thành thật xin lỗi các bác là em đã dùng đề tài "tụ nguồn" cho vấn đề tube và bán dẫn. Hy vọng đây là bài viết cuối cùng của Dzê em về tube và bán dẫn trong đề tài tụ nguồn này. Lần nữa thành thật xin lỗi các bác.

Thân
Dzê

 

Vâng, mời các bác quay lại chủ đề chính về tụ lọc nguồn. Theo em để giải thích cặn kẽ được sự tốt xấu của các loại tụ thực sự là một vấn đề khó khăn. Bởi vì chúng ta hầu hết dùng phương pháp thực nghiệm và tìm hiểu cấu tạo bên trong của nó mà thôi. Về lý thuyết thì có khá nhiều thông số ảnh hưởng đến hoạt động của tụ như điện áp danh định, ESR, điện cảm ký sinh, hệ số nhiệt, tuổi thọ... mà phần lớn các thông số này chúng ta lại không được biết. Các hãng sản xuất chỉ giới thiệu sơ qua, một số hãng có khuyến cáo như tụ hóa nếu hoạt động với điện áp thấp nhiều so với danh định hoặc ở dải tần số cao thì trị số của tụ sẽ giảm. Đại loại chỉ chung chung như vậy, có lẽ phải là một khách hàng lớn thì ta mới được biết những điều muốn biết.
Cho dù có cấu tạo thế nào chăng nữa thì cái cách hoạt động của nó trong dải tần audio mới là vấn đề quyết định. Và tiêu chí đánh giá của chúng ta là như thế nào? Chẳng nhẽ phụ thuộc vào cái tai, mà nếu thế thì vô cùng lắm, mỗi người một hệ thống âm thanh khác nhau, sở thích khác nhau sẽ dẫn đến những đánh giá khác nhau.
Nếu lấy tiêu chí đánh giá về kỹ thuật thì có lẽ nên lấy đặc tuyến truyền đạt của tụ trong toàn dải tần audio là chính. Em có đọc một bài post của bác Dzê về việc đo thử đáp tuyến tần số các loại tụ khác nhau, vậy mời bác cho biết kết quả lý thuyết có phù hợp thực tế không?

 

Cám ơn bác Dzê về cái bài kết rất có hậu ! Xin các bác thứ lỗi cho cái sự sa đà ! ( Rất mong được xem bài post của bác về việc đo thử đáp tuyến tần số các loại tụ # nhau ... )

 

Em có 1 cặp tụ nguồn này không biết dùng cho ampli đèn được không? Các bác cho em ý kiến với. 470uF/400V

 

Theo em tụ lọc nguồn cứ tụ dầu mà chơi ạ. Mà cặp tụ trên của bác cũng là tụ phân cực nhưng theo em hình như nó là tụ hóa đúng không ạ nhưng tất nhiên là lọc nguồn được rồi.

 

Dùng được, Nhưng tốt hơn Bác nên gắn song song cái tụ MKP, MKT 0.1uF-1uF.

 

Các bác cho em hỏi.. mấy cái tụ trong power ampli của em là loại gì vậy.. em không rành cái vụ này... mong các bác giải thích cho... em đang định nâng cấp .. cám ơn

 

Hôm trước đi chợ giời em kiếm được mấy con Samsung chữ vàng chóe 47uF/450V có dùng lọc nguồn được không ạ?

 

Tụ nào mà chả lọc nguồn được hả bác, quan trọng là nó chịu được điện áp đặt vào đầu 2 cực và có trị số điện dung tương ứng. Trị số lớn lọc nguồn tốt, trị số nhỏ lọc nhiễu hài.

 

ý em hỏi là chất lượng ấy chứ, biết đâu có bác nào đã dùng qua loại này rồi, chứ tất nhiên là phải chịu được điện áp đặt vào 2 cực.

 

Vâng tụ nào mà chẳng dùng lọc nguồn được hả bác, tụ của bác 47uf/450V thì OK, nhưng như trên em đã nói rồi ạ. Bác nên kiếm con tụ dầu mà chơi cho nó hay và muốn OK nữa để lọc sạch hơn thì như bác DIY_Lover đã nói là gắn thêm tụ dung kháng thấy tầm từ 0,1 đến 1uf vào con tụ dầu là có thể an tâm rồi bác ạ.
Riêng về phần nguồn sau đèn Van theo em tốt nhất là các bác dùng tụ dầu không phân cực. và chỉ cần thông số từ 4uf đến 10uf điện áp cao một chút là OK.
Chúc các bác vui

 

To bác khanhaudio: Hình nhỏ lên em nhìn không rõ lám nhưng em đoán là đây là tụ hóa Nippon Chemist của Nhật thì phải. Tụ đó dùng cũng OK, nhưng kiếm được tụ ngon hơn bác cứ thay cho em, nhìn cũng đen đen như thế, nhưng nó có chữ Black gate đấy

 

Tụ này là tụ hóa Nippon Chemical, loại này cũng thường thôi,bán rất nhiều ngoài Nhật tảo bác có thể kiếm tụ dầu của Mỹ, Tiệp, Nga cùng trị số, điện áp mà thay vô, có thể hay hơn. :wink:

 

Cảm ơn mấy bác nhé!

 

Vân, cám ơn các bác.. đúng như bác nói, đó là tụ Nippon Chemical còn tụ dầu của Mỹ mua ở đâu hả bác... nếu hay hơn nửa, em sẽ đi tìm và thay thế.

 

Các bác làm ơn cho em hỏi :
Trị số điện dung của tụ được lựa chọn theo đúng vị trí trên từng mạch là tất nhiên , tuy vậy điện áp của tụ có cần áp dụng bắt buộc vào từng vị trí giống như điện dung ?
Em hỏi vì thấy nhiều , và rất nhiều bác cao thủ DIY nói rằng không bắt buộc cho trị số điện áp của tụ ,và thực tế họ vẫn đang làm vậy, càng cao hơn càng tốt .
Em xin có ý thế này ạ ( không liên quan tới kích thước tụ ) :
Vậy thì người ta sx tụ có áp cao hơn 2>3 lần áp trên vị trí mạch cần dùng là được rồi cần gì phải sx nhưng con tụ có áp 2>3V, và 6,3v thì em thấy rất nhiều , sao không chơi luôn 10V cho rồi các bác nhể ?
New bi em đang bí hiểu , xin các bác cao thủ chỉ giáo giúp !

 

Làm vây cũng được nhưng SX board với số lượng lớn không có lời, khó cạnh tranh

 

Mấy cái tụ ghi 250-300 VAC thì bác cứ phan vô chổ 400VDC- 500VDC cũng không sao .

 

Ngoài hệ số an toàn ra thì người ta phải tính đến giá thành bác ạ. Người ta sản xuất hàng triệu sản phẩm thì chỉ cần chênh lệnh vài nghìn đồng 1 cái thì tổng rất đáng kể rồi. Còn dân DIY nhỏ lẻ thì bác cứ lấy ví dụ tụ Jensen 100u/630V cao hơn đáng kể tụ 100u/500V.

 

Vâng !
Em cũng biết nó liên quan tới kinh tế , nhưng em vẫn thắc mắc về phần kỹ thuật , tỷ dụ như điện áp đặt lên hai đầu bản cực của tụ nếu thấp hơn chút xíu khoảng 10% hoặc +-30% thì trị số điện dung được ghi trên tụ là chuẩn xác , tuy nhiên nếu điện áp đó quá nhỏ chỉ khoảng 30>50% so với áp được ghi trên tụ thì liệu trị số điện dung có còn chính xác như nhà sx đã ghi không ạ ?
Có thể em tò mò quá lên nghĩ quẩn nhưng em vẫn thấy có gì đó không ổn về nguyên lý hoạt động của tụ các bác ạ !
Không biết có bác nào có cái biểu đồ về việc xả lạp của tụ điện ? và việc tác động điện áp tăng hoặc giảm vào hai bản cực của tụ có làm điện dung thay đổi ?
Cảm ơn các bác !
Mời các bác cùng vào bàn luận cho vui !

 

Em có một vấn đề nho nhỏ muốn hỏi mấy bác một chút.
Điện áp ra sau đèn nắn của em là 335V, em gắn vào đó 1 tụ dầu 25mF/330V (tụ Korea), qua choke, rồi đến 1 tụ cũng 22mF/330V nữa. Nhưng khi lấy đồng hồ đo được thì điện áp trên tụ đầu trước choke là 460V, trên tụ sau cũng cỡ 460V nữa, như vậy thì 2 cái tụ đó có chịu được điện áp đó không. Em đã thử cho chạy khoảng 15 phút thì 2 cái tụ đó vẫn mát như thường.

Nếu như mấy bác nói không được, thì phương án của em như sau không biết có được không:
Nối tiếp tụ trước và tụ sau thêm mỗi bên 1 cái tụ 0.01mF/400V nữa, và tụ này nên dùng tụ gì? Vì hiện tại em chỉ có tụ hóa không phân cực.